Handelsoorlog als conflict escaleert kost Nederland groei
Pokerspel Noord-Korea
3 uur geleden Dorinde Meuzelaar
Economisch gezien stelt Noord-Korea niets voor. Maar het conflict met de VS kan leiden tot een handelsoorlog die wereldwijd te merken is, dankzij de wederzijdse afhankelijkheid tussen beschermheer China en de VS.
Dat zeggen Rabobank-economen Hugo Erken en Björn Giesbergen in een vandaag gepubliceerd rapport.
Noord-Korea behoort tot de armste landen ter wereld. De centrale bank van Zuid-Korea schatte het bruto nationaal product in 2016 op ongeveer $30 miljard. Dat is 2% van de economie van Zuid-Korea. Het jaarinkomen per hoofd van de bevolking is $1.300, slechts 5% van dat van de gemiddelde Zuid-Koreaan. Al is het moeilijk een precieze schatting te maken, Noord-Korea rapporteert sinds 1965 geen economische cijfers meer.
Reddingsboei
Reddingsboei van het straatarme land is China. Meer dan 90% van wat Noord-Korea importeert, komt uit China, van medicijnen tot vrachtwagens en elektronica. Ook bijna alle uitvoer gaat naar de machtige buur, Noord-Korea exporteert voornamelijk steenkool en goedkope arbeid. Reuters meldde dat China Noord-Koreaanse fabrieken gebruikt om goedkoop kleding te maken, die geëxporteerd wordt met een labeltje ’made in China’.
De tweede economie ter wereld houdt het armste land van de wereld niet uit aardigheid op de been, daar heeft China strategische motieven voor, schrijft Rabobank. Als er geen voedsel, brandstof en medicijnen meer naar Noord-Korea gaan, ontstaat er een humanitaire crisis. Zeker nu de regio is getroffen door droogte, waardoor de oogst kleiner is. Tekort aan voedsel leidt tot een toestroom van vluchtelingen, waar China niet op zit te wachten.
Bodemschatten
Bovendien wil China het regime in Pyongyang in stand houden, om te voorkomen dat het een Amerikaanse bondgenoot aan de landsgrenzen krijgt. Daarnaast is Noord-Korea rijk aan bodemschatten, zoals goud, zink, koper en zeldzame metalen die onder meer worden gebruikt in smartphones.
„De schattingen van de totale waarde hiervan lopen uiteen van $2000 tot $10.000 miljard” zegt Erken. „Noord-Korea heeft noch het geld, noch de kennis om dit op grote schaal te exploiteren. China kan dit wel.”
Maar de rest van de wereld mort over de nauwe banden tussen Peking en Pyongyang. Giesbergen: „De VS heeft in juni sancties ingesteld tegen de Chinese Bank of Dangdong. China moet koorddansen tussen enerzijds Noord-Korea te vriend houden en anderzijds de VS niet tegen zich in het harnas jagen.”
Geen protectionisme
Tegelijkertijd moet ook de VS op zijn tellen passen om geen economische schade op te lopen. China is de grootste houder van Amerikaanse staatsobligaties, legt Erken uit. „Dat is een van de redenen waarom de VS bijvoorbeeld nog geen protectionistische maatregelen heeft ingesteld.”
Giesbergen noemt het conflict een pokerspel op het hoogste niveau: „De inzet en risico’s worden steeds hoger. Een paar verkeerde stappen kunnen leiden tot een handelsoorlog.”
De gevolgen daarvan zullen wereldwijd te merken zijn, zegt Rabobank-econoom Philip Marey. „Na decennia van vrijhandel zijn productieketens wereldwijd verspreid. Dat betekent dat wanneer een land importtarieven heft, iedereen daar last van heeft.”
Slag door handelsoorlog
Rabobank berekende dat een mondiale handelsoorlog de VS 4,5 procentpunt aan bbp kan kosten. Nederland, dat een sterk open economie heeft, zou er 2,7 procentpunt op achteruit gaan.
Ook de beurs heeft last van het conflict. Marey: „Bij nieuwe spanning zijn de euro en de Zwitserse frank een veilige haven, net als Amerikaanse staatsobligaties. Dat klinkt misschien gek, maar daarvan is de kans dat je je geld niet terugkrijgt wel heel klein. Bovendien is die markt heel groot, dus kun je gemakkelijk je geld weer terughalen.”
Deze week kan het conflict weer oplaaien. Vandaag staan militaire oefeningen door de VS en Zuid-Korea gepland. Vrijdag is een nationale feestdag in Noord-Korea, wat meestal gevierd wordt met nucleaire testen.