EU kan migratiedeal Libië vergeten
Door Niels Rigter
Updated 12 min geleden
39 min geleden in BINNENLAND
Tunis - Zolang in Libië geen staatsgezag is, kan Europa het op z’n buik schrijven migranten tegen te houden of terug te sturen. Europa zal nog jaren moeten rekenen op migratiestromen vanuit de ingestorte staat.
Dat zei VN-gezant voor Libië Ghassan Salamé na een ontmoeting met minister Kaag (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) in de Tunesische hoofdstad Tunis.
De deal die Italië met steun van de Europese Unie heeft gesloten met de Libische kustwacht, die in ruil voor financiële steun migranten uit zee vist en ze in kampen stopt, is ‘kortzichtig’, zei Salamé.
„Er zijn geen snelle oplossingen. Ze hebben het effect van een aspirientje. Het staatsgezag in Libië moet worden opgebouwd totdat er één effectieve regering is in Tripoli. Dat duurt inderdaad jaren. Zolang dat er niet is, heeft het geen zin migranten tegen te houden.”
Na de NAVO-interventie in 2011, waarbij dictator Khadaffi werd verdreven, verviel Libië verder in chaos. Het land heeft twee regeringen, waarvan de officieel erkende in Tripoli zwaar leunt op gewapende milities en die in de rest van het land amper macht heeft.
Turkije-deal
Daarom kan de deal die de EU met Turkije sloot ook niet dienen als blauwdruk voor Libië. „In Turkije is een overheid. Als je daar een afspraak mee hebt, krijg je resultaten, of je krijgt ze niet. Maar in Libië is geen regering. Kortzichtige Europeanen - en dat mag je onderstrepen – die denken dat ze het Turkse voorbeeld kunnen invoeren in Libië, snappen het niet.”
Bovendien is de ene migratie de andere niet, zegt de VN-gezant. „Voor migranten uit oost- en sub-sahara is Libië een corridor. Als je die afsluit, zoeken ze een andere.”
Regeerakkoord
Kaag beaamde dat een migratiedeal met Libië ver weg is. „Het principe van migratiedeals is verankerd in het regeerakkoord. Maar niemand heeft gezegd dat het goed is om met Libië te beginnen.”
De bewindsvrouw van D66 maakt momenteel een rondreis door Noord-Afrika, waarbij migratie het belangrijkste onderwerp is. Ook spreekt ze over het handelsklimaat, perspectieven voor jongeren en radicalisering. Zondag bezocht Kaag in de Tunesische hoofdstad Tunis onder meer het Bardomuseum, waar gaten in muren en vitrines herinneren aan de terreuraanslag van 18 maart 2015, toen twee terroristen verkleed als militairen het museum binnendrongen en met automatische wapens 23 mensen doodschoten, waaronder 17 buitenlandse toeristen.
Europa ’geobsedeerd’
Ook op dit onderwerp kijkt Europa te eenzijdig, zei VN-gezant Salamé. „Europa is geobsedeerd door een bepaald type terrorisme als de enige oorzaak van hoofdpijn. Het moet ook naar andere oorzaken kijken van het instorten van de staat.” De VN-gezant noemde lukrake arrestaties, lokale conflicten, buitenlandse huurlingen en de massale aanwezigheid van wapens in het land als andere oorzaken waarom staatsopbouw amper van de grond komt.