Voor alle duidelijkheid: deze kop is niet door mij bedacht.
Koersval verplettert roze bril beleggers
Na forse verliezen op aandelenbeurzen in binnen- en buitenland balanceert de particuliere belegger op het randje van depressiviteit.
De stand van de Beleggersbarometer van ING, een maandelijkse peiling onder kleine aandelenbeleggers, is in december gekelderd van 122 naar 105 punten. Dat betekent dat het aantal pessimisten flink is toegenomen, en dat er nu bijna evenveel zwartkijkers op de beurs rondlopen als mensen met een roze bril. Het is voor het eerst sinds september 2013 dat de barometer zo laag staat.
En dat is goed te verklaren, zegt Bob Homan, hoofd van ING’s investment office. Hij is al sinds 1994 beroepsmatig betrokken bij de beurs. „Dit was de slechtste decembermaand die ik ooit heb meegemaakt”, zegt hij.
Met nog een halve handelsdag te gaan staat de AEX-index, met de 25 belangrijkste beursgenoteerde bedrijven van Nederland, deze maand op -7%. De Dow Jones-index, de belangrijkste graadmeter in New York, verloor in één maand tijd 9%. Wereldwijd is er voor biljoenen dollars aan beurswaarde verdampt.
Veel particulieren zijn juist dit jaar gaan beleggen, omdat de spaarrente extreem laag staat en omdat het lange tijd juist heel goed ging op de beurs. Voor hen is deze decembermaand extra zuur, zegt Peter Siks, beleggerstrainer bij BinckBank. „Historisch gezien zijn november en december juist overwegend goede beursmaanden.”
"December extra zuur voor starters"
Particuliere beleggers die individuele AEX-aandelen in de portefeuille hadden, werden door de verkoopgolf in 2018 vaak nog harder getroffen. Zo maakte ING in vergelijking met begin van dit jaar een duikvlucht van ruim 30%. Ook staalbedrijf ArcelorMittal en verlichtingsconcern Signify gingen in de uitverkoop met aderlatingen van meer dan 30%.
Aan de andere kant pakte de keuze voor een specifiek aandeel dit jaar soms wel goed uit. Supermarktconcern Ahold Delhaize, het moederbedrijf van onder meer Albert Heijn en Etos, deed per saldo uitstekende zaken met een sprong vooruit van bijna 25%. Mediaconcern Wolters Kluwer pakte er op jaarbasis een kleine 20% bij.
„Starters, maar ook ervaren beleggers, zijn verbaasd nu de koersen ook blijken te kunnen dalen”, aldus Homan. „Wij proberen dat uit te leggen aan mensen die beginnen met beleggen, maar toch is het vreemd om voor het eerst met verlies in aanraking te komen.”
Siks’ advies is om niet gelijk de handdoek in de ring te gooien, maar om vooral te kijken naar de lange termijn en mogelijk zelfs stapsgewijs bij te kopen. „Na de enorme neergang vanaf de jaartop is al veel slecht nieuws in de koersen verwerkt. Vanwege de vele onzekerheden zal 2019 naar verwachting nog wel een volatiel jaar worden. Daarom is een goede spreiding ook zo van belang.”
Oorzaak van de beursmalaise is de groeiende onzekerheid, met name over de grens. In de Verenigde Staten speelt president Donald Trump hardop met het idee om op de stoel van de centrale bankiers te gaan zitten – voor beleggers een nachtmerrie. De harde aanpak van China met het doorvoeren van importheffingen op Chinese producten wakkerde de onrust nog wat verder aan.
In Groot-Brittannië nadert de datum van de Brexit, maar weet niemand precies hoe die gaat verlopen. „Beleggers houden niet van onvoorspelbaarheid”, zegt Homan. „De Brexit heeft om die reden zelfs een verlammend effect, je kunt er toch geen peil op trekken.”
Van een grote vlucht van de beurs is vooralsnog geen sprake, zegt Homan, en wat hem betreft is dat ook niet nodig. „Een dalende beurs is niet per se een voorbode voor een recessie, en ik denk ook niet dat deze koersverliezen overslaan op de reële economie.”