rationeel schreef op 15 februari 2019 18:40:
‘Vaticaanstad kent een van de grootste homoseksuele gemeenschappen ter wereld’, volgens de Franse journalist Frédéric Martel, die volgende week een explosief boek publiceert over homoseksuele praktijken in Rome. ‘Hij is van de parochie’, is het codewoord onder geestelijken voor collega’s die, net als zijzelf, homoseksueel zijn, volgens de schrijver.
Hij leefde vier jaar lang gemiddeld een week per maand in Rome, de laatste jaren zelfs vaak binnen de muren van het Vaticaan. Hij sprak met 41 kardinalen, 52 bisschoppen, 45 nuntiussen en meer dan 200 priesters en seminaristen – en daarnaast tientallen escortjongens die in Rome hun seksuele diensten bewijzen.
Van binnenuit – of in ieder geval zoveel als mogelijk voor een ongelovige buitenstaander – poogde de Franse schrijver, socioloog en journalist Frédéric Martel de aanwezigheid van actieve homoseksuelen achter de dikke Vaticaanse muren te doorgronden en te beschrijven.
Zijn boek Sodoma. Het geheim van het Vaticaan presenteert geen wetenschappelijk onderzoek met harde cijfers. Zo’n onderzoek is ook vrijwel onmogelijk in de gesloten wereld waar priesters, bisschoppen en kardinalen hun homoseksualiteit voor de buitenwereld het liefst geheim houden.
vertrouwen
Maar Martel slaagde erin vertrouwen te winnen, vriendschappen te sluiten. Zijn eigen homoseksualiteit heeft daarbij vast en zeker geholpen. ‘Er wordt veel met je geflirt in het Vaticaan’, zegt hij er zelf over.
Een ambassadeur die bij de Heilige Stoel werkte, vertelde hem: ‘In het Vaticaan zijn, zoals u zult merken, veel homoseksuelen: vijftig, zestig, zeventig procent? Maar u zult ontdekken dat dit getal onder de nuntiussen pas echt torenhoog is!’
Zelf schrijft Martel: ‘Hoeveel het er zijn? Dat doet er niet toe. Ze zijn veruit in de meerderheid.’
Volgens hem zijn er verschillende ‘categorieën’ homoseksuelen in het Vaticaan. Sommigen leven, zoals de kerk het voorschrijft, inderdaad een celibatair leven. Anderen lijden onder hun homoseksuele identiteit, leggen zichzelf straffen op of pogen te ‘genezen’.
Nog weer anderen hebben een vaste partner – veelal gepresenteerd als privésecretaris of zwager. En ten slotte is er de groep van degenen die verschillende seksuele partners hebben of gebruikmaken van mannelijke prostitués – liefst jonge moslimmannen, want ‘je doet het niet met je eigen kudde’.
Het priesterschap vormde volgens de schrijver ‘jarenlang de ideale ontsnappingsmogelijkheid voor jonge homoseksuelen’.
Martel beweert zelfs dat ‘hoe hoger iemand in de hiërarchie’ zit, hoe groter de kans is dat hij homo is. Het heersende systeem is volgens Martel gebaseerd op twee pijlers: ‘zowel op een homoseksueel dubbelleven als op extreme homofobie’, die elkaar in evenwicht houden.
ontmaskerd
Het boek vertelt dramatische verhalen en geeft sappige details. De beschrijvingen van Martels ontmoetingen zijn geregeld hilarisch of aandoenlijk. Sommige overleden prelaten worden ontmaskerd. Anderen worden anoniem opgevoerd – Martel wil naar eigen zeggen het systeem beschrijven, geen schandpalen oprichten.
Hij beschrijft sober een ‘Nederlandstalige kardinaal die dicht bij Johannes Paulus II stond’, en die volgens Martel aan aids stierf.
Over de mogelijke link tussen homoseksualiteit en de schandalen van seksueel misbruik door priesters zegt Martel dat de cultuur van geheimhouding ervoor zorgde dat misbruik verborgen kon blijven. ‘Seksuele roofdieren konden profiteren van de bescherming die dit systeem bood.’
Volgens Martel weet paus Franciscus precies wat er speelt. De paus ergert zich volgens Martel ‘niet zozeer aan de wijdverbreide homofilie, als wel aan de extreme hypocrisie van geestelijken die een bekrompen moraal uitdragen, terwijl ze een partner hebben, avontuurtjes beleven en soms escorts inhuren’.
Met instemming citeert de journalist een preek van Franciscus (over wie Martel zegt: ‘Hij is geen lid van de parochie!’): ‘Achter rigiditeit zit altijd iets verborgen; en in veel gevallen is dat een dubbelleven.’ En de huidige paus wil volgens Martel ‘bijdragen aan het open debat’. <
Sodoma. Het geheim van het Vaticaan Frédéric Martel. Uitg. Balans, Amsterdam 2019. 670 blz. € 24,99