Met dank aan Voda op het inhoudelijk light draadje van Galapagos:
Galapagos
Richard Janssen is hoofd externe innovatie bij het Leidse beursgenoteerde biotechbedrijf Galapagos, dat als eerste klant van Mimetas beslissend was voor de ontwikkeling van de organ-on-a-chip. Hij beaamt dat het product aan het begin staat van zijn praktische toepassingsgebied. 'We gebruiken organ-on-a-chip op dit moment vooral in onze vroegste researchfase,' vertelt hij. 'Galapagos heeft als doel medicijnen te ontwikkelen tegen verschillende ziektes zoals darmontstekingen. Om dat te bereiken proberen we te ontdekken welke eiwitten een rol spelen bij ziekteprocessen.'
In het verleden werd daarbij veel gebruik gemaakt van organoids, dat zijn relatief eenvoudige celkweken die uitgroeien tot mini-orgaantjes. Met de aanzienlijk complexere organ-on-a-chip, die wordt ontwikkeld samen met leveranciers als Mimetas en publiek-private samenwerkingen met universiteiten en onderzoeksinstituten, is een nieuwe stap gezet. Het grootste deel van het fundamentele werk, het ontwikkelen van standaardsystemen, is inmiddels gebeurd.
Organ-on-chiptechnolgie maakt een test van medicijnen mogelijk met een veel adequater beeld van de werking. In dit geval een chip van Emulate die is ontwikkeld samen met de Brits-Zweedse pharmareus AstraZeneca.
Platformen
'Je ziet nu dat er platformen verschijnen waarmee bedrijven aan de slag kunnen. Daarmee bedoel ik een kant-en-klaar model om bijvoorbeeld darm-, nier- en leverziektes te simuleren. Zo’n organ-on-a-chip-platform vertelt je veel meer over een ziekte dan eenvoudigere systemen omdat ze meer op een echt orgaan lijken.'
‘Bedrijven kunnen aan de slag met een kant-en-klaar model om bijvoorbeeld darm-, nier- en leverziektes te simuleren’Richard Janssen, Galapagos
Of dat uitmaakt voor het ontdekken van nieuwe medicijnen is vooralsnog de vraag, benadrukt Janssen. Maar theoretisch gezien kan dat volgens hem haast niet anders. 'Dat zullen we in de komende jaren gaan ontdekken.'
De markt is nog volop in ontwikkeling zo laat Mimetas duidelijk zien. 'We maken nog geen winst', erkent Jos Joore. 'Dankzij de investering houden we ons voorlopig alleen bezig met groeien, want de potentie is enorm. We hebben in Enschede een productielijn opgezet voor onze organoplates. Daar maken we er nu twintigduizend per jaar, die voor 95 procent naar buitenlandse klanten gaan.' Alle farmaceutische multinationals zijn inmiddels klant.
Afnemers zijn daarnaast evenredig verdeeld tussen de commerciële en academische wereld. De mogelijkheden van deze technologie beginnen volgens Joore nu pas echt duidelijk te worden, compleet met steeds nieuwe toepassingen die worden bedacht. 'De capaciteit van onze productielijn is honderdduizenden stuks per jaar', glimlacht Joore. 'Dus dan weet je waar wij naartoe werken.'
Een stuk uit een lang artikel van het FD:
fd.nl/futures/1335076/het-complete-li...