Rekyus schreef op 16 december 2020 10:50:
Manta is en blijft een non-issue. De onderzoeken zijn uitsluitend op aandringen van de FDA opgestart, kort nadat men een onvoldragen richtlijn over testiculaire toxiciteit had gepubliceerd. Een enkele geconstateerde onregelmatigheid in diertoxicologisch onderzoek is voldoende om gericht, maar wel indirect fertiliteitsonderzoek te eisen bij de mens. Indirect, omdat de gekozen parameters betreffende het sperma weinig of niets zeggen of er sprake is van verstoorde fertiliteit. Daarom ook is gekozen voor een extreem criterium: een daling van 50% van de spermaconcentratie na 13 respectievelijk 26 weken ten opzichte van een geconstrueerde ‘baseline’. Juist omdat de FDA de eigen richtlijn hoopt te kunnen staven met extra bevindingen, wil men ook nog een aparte follow-up nadat de gegevens zijn ‘unblinded’ van de categorie deelnemers met een daling van meer dan 5%. Dat betekent dus niet dat het onderzoek nu ineens 52 weken duurt, het betekent alleen dat ingeval van ongunstige uitkomsten(quid-non), de getroffen categorie deelnemers nog eens 26 weken moet worden gevolgd.
Er kunnen hier dus geen voorbarige conclusies aan worden verbonden, zeker niet zolang het onderzoek dubbel geblindeerd is voor zowel deelnemer als onderzoekers en zolang er geen enkele indicatie is hoe de 'baseline' er uit ziet!
Op basis van de gepubliceerde richtlijn eiste de FDA voor filgotinib bij zowel RA, psoriatische artritis als bij ankyloserende spondylitis het Manta-onderzoek. De ratio daartoe is komen te vervallen nu voor geen van deze indicaties een toelatingsvergunning wordt gevraagd.
Het heeft er de schijn van dat Gilead en Galapagos de FDA tegemoet willen komen om het onderzoek te continueren totdat de 26-weeks eindpunten zijn behaald. Voor Galapagos is dit interessant omdat de uitkomsten relevant (maar zeker niet kritisch) zijn in het kader van de Post Marketing Surveillance (PMS) van de EMA. Voor de FDA zou het ingeval van matige tot slechte uitkomsten aanleiding kunnen zijn om van de producenten van de tot de markt toegelaten JAK-remmers alsnog te vragen om een dergelijk onderzoek te doen…..