FD.nl
De nepbank en de spoorloze belastingadviseur
Vasco van der Boon 10:28
Spelend met een Bonnie en Clyde-imago ontliepen Annique Botermans en Andries Plantinga jaren een meute schuldeisers en rechercheurs. Ze bewoonden een riant Belgisch kasteel en inden met een nepbank miljoenen voor een beursgang die niet kwam. Zes scènes uit een schelmenroman waaraan de strafrechter deze week episode zeven toevoegt.
1. Testament
Zomer 2016. 'Na zijn dood wil Andries dat met zijn erfenis zijn belagers worden aangepakt', vertelt Annique Botermans, roerend in een warme chocomel. 'Dat ligt in zijn testament vast.' Haar zakenpartner Andries Plantinga, opsteller van deze wilsbeschikking, zit tevreden knikkend naast haar.
Meerdere mensen, onder wie advocaat Hendrik Jan Bos, melden dat Plantinga rondbazuint dat zijn nalatenschap wraakacties tegen tegenstanders moet financieren. Zonder aarzeling bevestigt het duo dit als het FD ernaar vraagt.
'Ik ben heel rijk', meldt Plantinga geamuseerd. 'En ernstig ziek. Kijk maar.' Hij laat zijn arm onder de tafel zakken. Als hij die een minuut later omhoogvsteekt, is de arm flink gezwollen. Zwakke aderen, zegt Plantinga. 'Mijn hart kan het elk ogenblik begeven.' Dat morbide testament kan elk moment in werking treden, suggereert hij.
Curatoren en politie zoeken Plantinga en Botermans al jaren. Ze kennen haar, voormalig belastingadviseur bij Arthur Andersen en Deloitte, als 'persoon zonder vaste woon- of verblijfplaats'. Botermans, spottend: 'Ik hoor al twaalf jaar dat ik spoorloos ben. Hier zit ik.'
Zinspelen op postuum geweld past bij het Bonnie en Clyde-imago van Botermans en Plantinga. Het strafdossier-Wakatobi van het Openbaar Ministerie tegen het duo en dertien medeverdachten bestaat vooral uit fraude en oplichting. Maar sporen van geweld duiken ook in het dossier op. Plantinga slaapt met een pistool onder zijn bed.
‘Na zijn dood wil Andries dat met zijn erfenis zijn belagers worden aangepakt’
2. Begin van de ellende
2004. Vastgoedbedrijf Atrecht Investment van Botermans gaat failliet. 'Daar begon de ellende', vertelt Plantinga zijn Fiod-ondervragers later. Ze laat bij Atrecht €27 mln schuld achter. De curatoren doen aangifte tegen haar en Plantinga. Hij zou haar hebben geholpen met een claim van €238.785.314 met als bewijs een koopcontract van 4 maart 2003 in guldens. Als de euro al ruim een jaar in omloop is. Op het document prijkt een stempel van de rechtbank in Zutphen: 'Gewaarmerkt door Ons rechter-commissaris.'
Botermans claimt voor €108 mln te zijn bestolen bij Atrecht. Zij doet het FD een kopie toekomen van haar aangifte tegen 45 samenzweerders, onder wie curatoren, rechters en bankiers.
Volgens de curatoren houdt Botermans informatie achter. Ze laten haar gijzelen. Na drie maanden zwijgen, komt ze vrij en duikt onder. Volgens de faillissementsverslagen is afwikkeling van de boedel moeilijk doordat ze onvindbaar is.
3. Grote weelde
April 2012. De Belgische politie valt kasteel Wimmertingen bij Hasselt binnen. Buiten het zicht van Nederlandse schuldeisers vertoeven Botermans en Plantinga daar al vier jaar. 'Ik in de ene vleugel en zij in de andere', zegt Plantinga tegen de Fiod.
De agenten houden het duo aan voor het lospeuteren van leningen met vervalste documenten. Voor het eerst reppen media over 'de Bonnie en Clyde van de Lage Landen'. De Belgische aanklager spreekt liever van 'meesteroplichters'.
De dienders vinden 'grote weelde'. Oude schilderijen. Antiek. Een BMW 730. Twee Porsches. €150.000 cash. Plus een doosje van het astmamedicijn Seretide Diskus met daarin het stempel van de rechtbank in Zutphen om documenten te waarmerken namens 'Ons rechter-commissaris'.
De Belgische rechter legt Botermans en Plantinga in 2017 vijf jaar cel op. Die zijn dan alweer gevlucht naar Nederland.
4. Valse bankgarantie
Ongehinderd door het verleden richt Botermans in 2014 TB Belastingadviseurs op en een stichting derdengelden. Met deze vehikels benadert ze welgestelde Nederlanders met fraaie beleggingsvoorstellen.
Zoals tweedehands levensverzekeringen van veroordeeld Easy Life-fraudeur Frans Oosterbosch. Of de financiering van Gruppo Bancario del Titano uit San Marino, met als zetel een notariaat in Emmen van Pieter Planting. Onder meer zakenman Frans Beentjes, cliënt van de door Plantinga bedreigde advocaat Bos, steekt er anderhalf miljoen in.
Die San Marinese bank bestaat niet, vertelt Planting later aan het FD. 'Ik ben in het ootje genomen.' Bij de Fiod bekent hij 'in een moment van verstandsverbijstering' valsheid in geschrifte te hebben gepleegd.
Van de niet-bestaande Bancario del Titano duiken links en rechts contracten en bankgaranties op. Zoals in een transactie waarin een andere notaris, Marald Poort, een miljoen investeert - en kwijtraakt. En in een transactie van Botermans met de Achterhoekse Beleggings- en Investeringsmaatschappij (ABI) en Manhattan Investments. Dat laatste is van de eerder voor fraude veroordeelde 'Tricky' Dick Peschar.
De pseudobankgaranties worden ingezet als onderpand om investeerders geld te laten steken in plannen voor een beursgang van sportmarketingbedrijf Brandia onder leiding van oud-Endemol-topman Unico Glorie. Investeerders krijgen het veelvoud van hun inleg beloofd als opbrengst.
De beursgang strandt bij gebrek aan belangstelling. Het ingelegde geld verdwijnt naar het buitenland en in de zakken van Botermans en Plantinga. Onbekenden mishandelen ABI-belegger Ben Wevers. Peschar verdwijnt een paar dagen. Ontvoerd door Albanezen, verklaart hij tegenover Quote.
De omvang van de Wakatobi-fraude raamt de Fiod op €8 mln. Zo'n bedrag maakten Botermans en Plantinga eerder in België buit. Behalve Poort en Beentjes zijn onder meer een oud-tophockeyer en een Quote-500-zakenman slachtoffer.
5. Arrestatie en ontsnapping
Winter 2016. Plantinga en Botermans worden op 5 december gearresteerd. Botermans wordt aangehouden in de gevangenis waar ze sinds 11 november weer in faillissementsgijzeling zit. Tegen de Fiod blijft ze zwijgen. Dat duurt een week. Tot rechtbank en OM gijzeling en voorarrest abusievelijk verwisselen, waardoor Botermans ontsnapt aan verlenging van haar voorarrest. Ze komt onbedoeld vrij en verdwijnt opnieuw.
De gearresteerde Plantinga praat. Hij vertelt de Fiod dat hij nauwelijks kan lezen of schrijven. Dat Botermans de wachtwoorden van zijn computers heeft.
De ondervragers confronteren Plantinga met de tap van een telefoongesprek met Botermans. Daarin zegt hij: 'Tot ik doodga, zit ik gewoon met dikke schulden om mijn nek. Godverdomme, hoe is het allemaal mogelijk. Alles is misgegaan. Ik ben alles kwijt. Ik heb helemaal niks meer. Iedereen die ik het vertel, zegt: er is maar één schuldige en dat is Annique.’
‘Tot ik doodga, zit ik gewoon met dikke schulden om mijn nek’