Hoe staat het ervoor met Tesla's zelfrijdende auto's?
Tesla-ceo Elon Musk beloofde vorige week dat het softwarepakket Full Self Driving (FSD), waarmee de auto deels autonoom wordt, dit jaar beschikbaar wordt voor elke Noord-Amerikaanse gebruiker die er $12.000 voor over heeft. Maar hoe zelfrijdend is een Tesla dan echt, en hoe doet Tesla het vergeleken met de concurrentie?
Elon Musk beweert al sinds 2015 dat zelfrijdende Tesla's er bijna zijn. Voor het einde van dit jaar moeten alle Noord-Amerikaanse Tesla-bezitters de mogelijkheid hebben het softwarepakket voor zelfrijdende technologie te gebruiken. Critici wijzen op tekortkomingen in Tesla's aanpak van autonome auto's.
Welk bedrijf gaat de slag om de zelfrijdende auto winnen? Consultancybedrijf Auto Pacific vroeg het recent aan zeshonderd automobilisten in de VS, en de resultaten waren niet bijzonder opmerkelijk. Van de respondenten had 32% het meeste vertrouwen in de zelfrijdende technologie van Tesla. Toyota en BMW volgden met respectievelijk 19% en 18%.
De reden is volgens de onderzoekers dat er flink wat buzz bestaat rond het softwarepakket Full Self Driving (FSD), waarmee Tesla-rijders in feite de testers van de zelfrijdende technologie van het bedrijf zijn. Zij kunnen FSD voor $12.000 aanschaffen, op voorwaarde dat ze veilig rijgedrag vertonen. Het programma is in eerste instantie op kleine schaal uitgerold. In het vierde kwartaal van 2021 hadden zestigduizend klanten het pakket aangekocht, bleek bij de kwartaalcijfers. Maar nog voor het einde van het jaar wordt de toegang uitgebreid tot alle Noord-Amerikaanse gebruikers.
Algoritmes en data
Met de naam Full Self Driving insinueert Tesla dat de auto volledig zelfstandig kan rijden, maar in werkelijkheid is dat niet het geval. De auto kan zowel in de stad als op de snelweg zelf sturen, versnellen en remmen, maar er zijn situaties waarin de software niet kan beslissen wat de juiste actie is. In dat geval gaat er een luid geluid af en moet de bestuurder ingrijpen (dat alarm is een doorn in het oog van veel testgebruikers van FSD, blijkt uit recensies en video's online). Vergeleken met andere makers van zelfrijdende auto's, zoals Cruise en Waymo, is dat een stuk minder autonoom. Waymo biedt al meer dan een jaar een taxiservice aan in de Amerikaanse stad Phoenix waarbij geen chauffeurs achter het stuur zitten, en zowel Cruise als Waymo kreeg in San Francisco inmiddels ook toestemming om zulke diensten aan te bieden.
Maar Cruise en Waymo verkopen geen auto's aan particulieren, wat mogelijk bijdraagt aan het idee dat Tesla ver voorloopt in de strijd om de zelfrijdende auto. 'Dat is echt een misvatting', zegt Pedro Domingos, emeritus hoogleraar computerwetenschappen aan de universiteit van Washington. 'Van alle bedrijven die zich met zelfrijdende technologie bezighouden, loopt Waymo het meest voorop.'
Dat komt, zegt Domingos, omdat Waymo's moederbedrijf Google al heel vroeg heeft ingezet op machinaal leren (ML), de tak binnen kunstmatige intelligentie (AI) waarbij computers met behulp van algoritmes zelf kunnen leren. 'Google heeft de afgelopen twintig jaar een voortrekkersrol genomen in dit onderzoeksveld. Voordat Google er was, waren IBM en Microsoft voorlopers, maar Google heeft hen ver achter zich gelaten. Niet in de laatste plaats, omdat ze verreweg de meeste en de beste ML-wetenschappers in dienst hebben genomen.'
De juiste ML-algoritmes en de beste wetenschappers op dat gebied zijn belangrijke factoren in wie de strijd om de autonome auto gaat winnen. Een andere factor is wie de meeste data heeft. 'Je hoort dan vaak dat Tesla dat zou zijn, omdat de auto's met sensoren zijn uitgerust en die data naar het bedrijf wordt verstuurd. Maar traditionele autobedrijven hebben veel meer auto's op de weg dan Tesla, dus als zij besluiten sensordata te gaan gebruiken – en dat doen ze in toenemende mate – hebben ze veel meer data tot hun beschikking dan Tesla', zegt Domingos. 'Toyota, Volkswagen en General Motors kunnen wat dat betreft Tesla zo voorbijschieten. En als je het hebt over bedrijven die nu al de meeste kilometers hebben afgelegd met zelfrijdende technologie, dan is dat zonder twijfel Waymo.'
Lidar
Tesla benadert zelfrijdende technologie anders dan de meeste makers van autonome auto's. Het zet vol in op computervisie, waarbij data in de vorm van beeld door camera's wordt opgevangen. Bedrijven als Cruise en Waymo gebruiken wel camera's, maar leunen sterk op lidar, een radartechnologie die een 3D-kaart kan creëren. 'Lidar kan dus ook afstand meten. Camera's kunnen dat niet en dus moet de computer uit de beelden afleiden wat de afstand tot een object is', aldus Domingos. Volgens hem is de combinatie van de twee technologieën essentieel, omdat op die manier berekeningen met elkaar vergeleken kunnen worden. 'Lidar functioneert dan in feite als controle op de camerabeelden.'
Lidar biedt nog een voordeel boven camerabeelden, zegt Domingos: 'Het vergt veel minder rekenkracht. Met lidar kun je al je berekeningen aan boord van de auto doen, zonder je achterbak vol met processoren te leggen.' Maar Lidar heeft ook een belangrijk nadeel: het is ontzettend duur. Het is de reden dat Tesla, en inmiddels ook Toyota, ervoor kiezen data op de weg te verzamelen met camera's. 'Maar engineers en wetenschappers werken er continu aan om lidar kleiner en betaalbaarder te maken. Op enig moment is een lidarinstallatie (die nu nog vaak op het dak van een auto staat, red.) net zo onzichtbaar en goedkoop als een camera-installatie en op dat moment wordt het niet gebruiken van lidar gewoon dom.'
Tesla's afkeer van lidar is goed vastgelegd, Elon Musk heeft zich er de afgelopen jaren verschillende keren publiekelijk over uitgelaten. Maar vorig jaar leek het er even op dat Musk zich misschien bedacht had. In Florida werd een testauto van Tesla met lidar gespot. Het is niet bekend of het slechts om een prototype ging, of dat de auto data uit het FSD-programma valideerde, of dat er een andere reden voor was. 'Het probleem is dat geen enkel bedrijf dat zich met autonome auto's bezighoudt heel open is over zijn technologie, dus ik kan niet met zekerheid zeggen dat Tesla helemaal geen lidar gebruikt', zegt Domingos. 'Maar wat ik wel durf te stellen: anders dan Elon Musk beweert, zal Tesla voor het einde van het jaar geen volledig autonome auto op de weg hebben