Fortisgate was erger dan Londers dacht
De politieke machinaties destijds in de Fortis-affaire speelden zich af op het hoogste niveau van het Hof van Cassatie. Dat blijkt uit het nieuwe boek ‘Fortisgate’ van VRT-journalist Wim Van den Eynde.
In het voorwoord schetst Rik Van Cauwelaert nog eens kort hoe Fortisgate het ontslag van de regering-Leterme veroorzaakte. ‘Op 18 december 2008 – het land daverde nog na van de financiële crisis – diende de voorzitter van het Hof van Cassatie Ghislain Londers zich aan bij Kamervoorzitter Herman Van Rompuy.
Londers overhandigde Van Rompuy een brief waarin hij het had over pogingen tot schending van de scheiding der machten in de Fortiszaak. (…) Voorzitter Van Rompuy maakte de brief bekend, met veel parlementair tumult tot gevolg. Een dag later lag het verslag van Londers op het bureau van de premier. Enkele uren later nam het voltallige kabinet-Leterme ontslag’.
In het boek, dat dinsdagavond werd voorgesteld in Leuven, verklaart Londers dat hij destijds niet alles wist. Achteraf is gebleken dat zijn rechterhand, Ivan Verougstraete, de tweede voorzitter van het Hof van Cassatie, mee in de combine zat om het Fortisarrest te saboteren. Verougstraete kreeg telefoon van Christine Schurmans, één van de drie raadsheren die zich bogen over het Fortis-arrest, waarna Verougstraete vervolgens zelf naar Nelissen Grade en Christian Van Buggenhout, de advocaat van de Belgische staat in de Fortis-zaak, belde.
Londers zegt dan ook dat hij de zaak anders zou hebben aangepakt, als hij toen wist wat hij nu weet. Hij zou de brief en de nota misschien niet hebben geschreven, die tot de val van de regering-Leterme leidden. ‘Ik zou met de billen bloot gestaan hebben, maar ik zou aan Kamervoorzitter Van Rompuy hebben laten weten dat ik eerst intern nog een en ander moest uitzoeken, vooraleer ik nog verder beschuldigingen zou uiten aan het adres van anderen.?Het zou erg vervelend geweest zijn, maar ik zou het wel gedaan hebben. Het verwijt dat men mij kan maken, is dat ik eerst niet grondiger heb uitgezocht of wat er allemaal gezegd was wel inderdaad klopte. Dat is zo, maar zoals ik al heb aangegeven, Ivan Verougstraete heeft me er gewoon in geluisd, zo eenvoudig is het’.
Toch wil Londers niet gezegd hebben dat hij te voortvarend is geweest in de beschuldiging dat de scheiding van de machten was geschonden. Laat staan dat Leterme onschuldig zou zijn geweest en de regering dus niet had moeten vallen. Want Londers blijft erbij dat er wel degelijk ‘ongeoorloofde pogingen’ zijn geweest om de rechtsgang te beïnvloeden, waarbij de politiek en het hoogste niveau van Cassatie bij betrokken waren.
‘Daar blijf ik, zoals ik al zei, tot op vandaag van overtuigd.?Er zijn pogingen geweest om de rechtsgang te beïnvloeden, en de politiek heeft daar een rol in gespeeld.?Is het via Verougstraete gegaan??Dat kan best zijn, maar dat er machinaties hebben plaatsgevonden en pogingen om de zaak te sturen, dat staat voor mij nog altijd vast’, verklaart Londers in het boek.
Dinsdag benadrukte Londers zelf in een reactie nog eens dat hij de zaak wel anders had aangepakt, als hij toen wist wat hij nu weet, maar ze zeker niet blauw-blauw had gelaten. ‘Dan had ik ongetwijfeld eerst voor eigen deur geveegd en intern orde op zaken gesteld alvorens derden met de vinger te wijzen.?Maar dat betekent geenszins dat ik de ontoelaatbare inmenging niet zou aangekaart hebben.?Ik ben dus niet voortvarend geweest, maar ik heb toentertijd in eer en geweten geehandeld op basis van de informatie waarover ik beschikte’.
Yves Leterme, die de demarche van Londers jaren later veroordeelde als een ‘staatsgreep’, liet in een reactie weten dat hij ‘geen boek, noch verklaringen van Londers’ nodig heeft om te weten dat hij destijds ‘te goeder trouw’ heeft gehandeld. ‘Dat is de enige echte waarheid, ik heb correct gehandeld. En bon, het zou anders zijn gelopen als Londers zijn ongeoorloofde initiatief niet had genomen.?Maar zonder rancune, je hebt niet alles in eigen handen.?Ik ben gelukkig nu.’
(De Tijd)