Laag op een ranglijstje, dan minder bonus
Job Woudt, Pim Kakebeeke
dinsdag 18 februari 2014, 02:22
update: dinsdag 18 februari 2014, 06:57
ANP
Als alle scores van de onderzochte AEX-bedrijven op een schaal van 1 tot 10 worden gelegd, dan resteert een 4,9 als gemiddeld eindcijfer. Op school betekent dat zitten blijven, voor de topman een beperking van de maximaal mogelijke bonus.
Misschien gloort er hoop voor Ton Büchner. De in 2012 aangetreden chief executive officer van AkzoNobel wil de winstgevendheid van zijn onderneming vergroten. Na de goed ontvangen jaarcijfers en de positieve vooruitzichten die het bedrijf begin deze maand uitsprak, is de koers van het aandeel snel opgelopen richting €?60.
Totaalrendement
Die koerswinst kan Büchner goed gebruiken. In de jaren onder zijn voorganger Hans Wijers viel het verf- en chemieconcern op door overnames die de marktpositie moesten versterken. Maar het koersrendement en het dividend (samen het ‘totaalrendement’), bleven flink achter bij die van de directe concurrentie.
Dat het snel kan verkeren, weten ze inmiddels bij AkzoNobel. Over de periode 2007 tot en met 2009 boekte het bedrijf nog het hoogste totaalrendement op de zelf samengestelde lijst van vergelijkbare bedrijven. Een jaar later was het door alle concurrenten op deze lijst voorbijgestreefd en bungelde AkzoNobel lange tijd onderaan. Pas vorig jaar schoof de onderneming, volgens berekeningen van deze krant, weer een plaatsje op.
AkzoNobel
Die ranglijst is er niet zomaar. Het geeft aandeelhouders een richtsnoer. Het geeft duidelijkheid bij de eigen medewerkers. En net als bij een groot aantal andere AEX-bedrijven telt die lijst bij Akzo ook flink mee in de aandelenbonus. Dat is naast het basissalaris en de kortetermijnbonus een belangrijke salariscomponent voor het topmanagement.
Bij AkzoNobel werkt dat volgens het laatste jaarverslag als volgt. In de aandelenbonus voor de ceo laat het concern het totaalrendement voor 50% meewegen. De andere helft is afhankelijk van de prestaties als ‘groene’, duurzame onderneming. Hiervoor hanteert AkzoNobel een duurzaamheidsindex, in dit geval de lijst die wordt samengesteld door de Zwitserse Robeco-dochter SAM.
Aandelenbonus
Vorig jaar had AkzoNobel voor de aandelenbonus van de topman in totaal 31.900 aandelen te vergeven. Maar niets voor niets. Pas een zevende plaats op de rendementslijst van in totaal elf bedrijven geeft bij dit concern recht op een beloning. In dat geval kan de topman rekenen op 25% van het ‘totaalrendementsdeel’ in de aandelenbonus. Ofwel: een kwart van 50% van 31.900 aandelen. Dat komt neer op grofweg 4000 aandelen. Met de huidige koers is dat zo’n €?240.000.
Bij een hogere klassering loopt de teller stapsgewijs op. Een eerste plaats geeft vanzelfsprekend de hoogste bonus. Die biedt de bestuursvoorzitter van AkzoNobel uitzicht op 150% van het rendementsdeel: in dit geval pakweg 24.000 aandelen. Met de huidige beurskoers hebben die een waarde van rond de €?1,4 mln.
Mager vijfje
Als alle scores van de onderzochte AEX-bedrijven op een schaal van 1 tot 10 worden gelegd, dan resteert een 4,9 als gemiddeld eindcijfer. Dat is een mager vijfje. Op school betekent dat zitten blijven, voor de topman een beperking van de maximaal mogelijke bonus.
De pijn zit dan niet alleen bij Akzo. Aegon, DSM, Heineken en Wolters Kluwer hebben een positie onder in de middenmoot, met navenante gevolgen voor de aandelenbonus. Energieconcern Shell mag zich rodelantaarndrager noemen. Maar de ranglijst is in dit geval beperkt tot vijf vergelijkbare bedrijven.
KPN
KPN moet de vergelijking aangaan met een lijst van veertien, voornamelijk Europese, telecomconcerns. Met een totaalrendement van minus 58% is het Nederlandse bedrijf in dat rijtje net als voorheen hekkensluiter. KPN heeft de afgelopen jaren niet alleen te maken met operationele tegenvallers, het schrapte ook nog eens het dividend. Ook dat tikt mee in de totaalscore. Het passeren van de winstuitkering moest ruimte maken om te kunnen investeren in de toekomst. Vooralsnog schiet KPN-topman Eelco Blok hier persoonlijk niet veel mee op: de kans dat zijn aandelenbonus, waarin in zijn geval het totaalrendement voor 75% meeweegt, omhooggaat, lijkt niet al te groot.