@ Sky-jumper. Dan had het FD een gulle bui en jij had een mazzeltje.
Vandaag dit:
FD: Pieter Lalkens Bert van Dijk
Vandaag, 06:00
Update: vandaag, 07:18
Krantentitel: ‘Olie moet steeds langer op zee dobberen’
Olie blijft bij gebrek aan vraag steeds langer op zee
Het Internationaal Energieagentschap is er duidelijk over in zijn jongste rapport: de olievoorraden zullen dit jaar verder oplopen en dat leidt tot knelpunten. Niet alleen in de logistiek bij belangrijke olieterminals, maar ook tot een tekort aan opslagcapaciteit. ‘Als de fundamenten in de vraag en het aanbod verder verslechteren, dan kan dat leiden tot een aanzienlijke groei van het aantal gecharterde schepen voor opslag.’
Die trend is al ingezet. Er is grote drukte in de havens van Noordwest-Europa. De overproductie van olie en bewerkte olieproducten als benzine en diesel leidt tot overvolle opslagtanks bij bedrijven als Vopak en leidt tot congestie in de aan- en afvoerroutes van belangrijke havens. Het is nog niet zo erg als in 2009, toen volgens persbureau Bloomberg wereldwijd 132 tankers werden gebruikt als drijvende opslag voor olie en olieproducten. Maar het aantal ‘opslagtankers’ neemt zienderogen toe nu de opslagcapaciteit aan land zo langzamerhand tot het maximum is benut. Sinds de olieprijs in de zomer van 2014 aan zijn daling begon, is de kortdurende opslag op zee met 33% gestegen, blijkt uit data van Bloomberg.
De haven van Rotterdam vaart wel bij de lage olieprijs. Vorig jaar kwam er een recordaantal van 51 supertankers de haven binnen, 22 meer dan het jaar ervoor. Vooral de toenemende vraag van raffinaderijen naar olie — hun marge is door de lage olieprijs flink verbeterd — speelt hierin een rol.
Een bezoek van een olietanker brengt de haven meer geld binnen dan van een containerschip. Supertankers hebben een grotere diepgang, en haventarieven zijn deels hierop gebaseerd.
De Nederlandse opslagtanks bij Vopak zaten halverwege vorig jaar al dicht tegen hun maximale capaciteitsbenutting aan. De bezettingsgraad kwam uit op 93%, terwijl in de praktijk 95% het maximum is. Ook in de rest van Europa en het Midden-Oosten ging de capaciteitsbenutting bij Vopak in de eerste helft van 2015 al flink omhoog, van 81% naar 91%. Vopak publiceert vrijdag de resultaten over heel 2015.
Voordeel
Rotterdam profiteert van recordaantal supertankers dat de haven aandoet
Grens
De tanks van Vopak zaten vorig jaar al bijna tot de rand vol
Patrick Rodgers, bestuursvoorzitter van de Belgische tankerrederij Euronav, signaleert een veranderend gedrag bij zijn klanten. 'We zien dat onze reizen langer duren en dat de klant zich niet al te druk maakt om snel op de plaats van bestemming aan te komen. Als hij maar zeker aankomt', aldus Rodgers onlangs in een conference call met analisten. 'En hij wil al helemaal niet dat het wachten op zijn kosten gebeurt.’
Rodgers sprak in dit verband van 'gedwongen opslag' omdat klanten rederijen vragen langzamer te gaan varen om de kostbare wachttijden bij havens tot een minimum te beperken. De congestie in Europa brengt sommige olietankers ertoe zelfs hun koers te veranderen van Europa richting de Verenigde Staten. Persbureau Reuters berichtte dat een aantal supertankers die in februari vanuit het Midden-Oosten en Azië naar Europa op weg waren met olieproducten hun koers hebben verzet naar de VS. Daar hebben grote raffinaderijen, in tegenstelling tot hun Europese evenknieën, de afgelopen weken juist hun productie beperkt in reactie op ongekend hoge voorraadniveaus. Hierdoor is er minder overcapaciteit ontstaan vergeleken met Europa.
Tankers varen al om te voorkomen dat ze hun lading niet kunnen lossen in drukke havens
Volgens Erik Broekhuizen, hoofd Tanker research bij broker Poten & Partners in New York, hebben vooral grote tankers moeite om hun lading te lossen in drukke havens. 'Het gebeurt dan ook wel dat tankers nu om gaan varen, of langzamer, als tijdens de reis blijkt dat de prijzen in Europa niet goed zijn of er veel drukte is. Dan nemen ze niet het Suez-Kanaal maar varen ze om Kaap de Goede Hoop heen. Door de lage brandstofprijzen kost dat niet heel veel extra.' Broekhuizen verwacht dat de situatie van overproductie ook dit jaar nog wel zal aanhouden. 'Nu rederijen en oliebedrijven tegen de grenzen aanlopen van de maximale opslag, leidt dat vooral regionaal tot krapte, zoals in Europa. Dat zal leiden tot een grotere behoefte aan opslag op zee.'
Er zijn volgens Rodgers nu twee opties voor de markt. ‘Ofwel leidt de overproductie van olie tot een extreem lage olieprijs die dan de vraag verder zal aanwakkeren, ofwel partijen gaan olie verkopen tegen elke prijs, om de olie maar van de productievelden weg te krijgen. Omdat als ze de productie niet verminderen, ze niet de capaciteit hebben om de olie vast te houden.’
In dat laatste scenario zou een nieuwe contango-situatie kunnen ontstaan, waarbij de huidige prijzen flink onder de verwachte toekomstige prijzen liggen. De prijs van olie wordt dan met een korting op de marktprijs aangeboden zodat het voor andere partijen interessant genoeg wordt om die olie af te nemen en op te slaan. Als dat gebeurt, verwacht Rodgers, komt het scenario van rond 2009 terug, toen 10% to 15% van de tankervloot werd gebruikt als drijvende opslag.