Innoveren met inzicht
Postbedrijf bpost is uitgegroeid tot een toonaangevende onderneming die voluit de innovatiekaart trekt. ‘Zonder goede bedrijfsarchitectuur was die transformatie onmogelijk’, klinkt het eensgezind bij de CEO’s van bpost en inno.com.
Onder de verantwoordelijkheid van
Innocom
‘Innovatie is een noodzakelijke voorwaarde om te overleven in een wereld die razendsnel verandert. Het vereist een grote wendbaarheid in de onderneming. De grootste uitdaging? Relevant blijven voor onze klanten. Dat gebeurt niet vanzelf’, zegt Koen Van Gerven, CEO van bpost. Johan Cattersel, CEO van inno.com, knikt instemmend: ‘Om succesvol te innoveren moet je precies in kaart brengen wat er verandert, welke activiteiten onder druk komen te staan, wat de grootste bedreigingen zijn en ook waar nieuwe opportuniteiten ontstaan. Die denkoefening is cruciaal. En vervolgens moet je daar op een gestructureerde manier mee aan de slag gaan.’
Bedrijfsarchitectuur
Bpost kreeg de hulp van consultancybedrijf inno.com om de nieuwe bedrijfsstrategie om te zetten in de praktijk. Inno.com telt 80 werknemers en is de Europese marktleider in ‘enterprise architecture’ of bedrijfsarchitectuur. ‘Daarbij komt het er op aan om de bedrijfsstrategie te vertalen naar de kerndomeinen van een onderneming’, zegt Cattersel. Want wat betekent de nieuwe visie voor de manier van werken en de bedrijfsprocessen? Welke competenties hebben werknemers nodig om de visie te realiseren? Welke informatie en data zijn onontbeerlijk? En welke applicaties en infrastructuur zijn nodig voor die nieuwe koers?
'Met een doordachte bedrijfsarchitectuur wordt het makkelijker om snel te schakelen'
‘Een goede bedrijfsarchitectuur laat al die sleuteldomeinen naadloos in elkaar passen en ondersteunt de bedrijfsstrategie optimaal. Het gaat dus over veel meer dan alleen technologie en ICT’, zegt Cattersel. Waarmee kan een onderneming echt het verschil maken tegenover klanten en de concurrentie? En voor welke activiteiten volstaan doorsneeoplossingen? Die vragen staan centraal bij het uittekenen van een goede bedrijfsarchitectuur.
‘Vroeger hadden we ons eigen systeem voor loon- en personeelsadministratie. Maar dat heeft natuurlijk geen enkele impact op onze relevantie voor de klanten. Dus besloten we dat daarvoor in onze architectuur geen plaats is. En dat we dat beter kunnen uitbesteden’, zegt Van Gerven. ‘Tegelijkertijd kregen we een beter zicht op wat wel belangrijk is voor ons. Zo hebben we de meest performante adressendatabase in België, waarmee we 5 miljoen adressen in kaart brengen. Die database is een sleutelelement in onze architectuur, dat we zelf blijven ontwikkelen en beheren.’
Experimenteren
Een goede bedrijfsarchitectuur moet ook flexibel zijn. Cattersel: ‘Je weet op voorhand nooit of een nieuw product of een innovatieve dienst zal aanslaan. Daarom moet je een omgeving creëren waarin je zo snel en goedkoop mogelijk kunt testen. Dat doe je het best in een aparte constellatie. Maar als de tests succesvol zijn, moet je het experiment wel heel snel kunnen integreren in het bedrijf. Met een doordachte bedrijfsarchitectuur wordt het makkelijker om snel te schakelen.’
De vier pijlers van bedrijfsarchitectuur
Bedrijfsarchitectuur slaat de brug tussen de bedrijfsstrategie en de vier sleuteldomeinen in de onderneming:
Mensen. Welke competenties zijn er nodig om de nieuwe strategie te realiseren? Welke partnerships zijn daarbij opportuun?
Processen. Welke impact heeft een bedrijfsstrategie op de manier van werken?
Informatie. Welke informatie is nodig om de nieuwe bedrijfsvisie waar te maken? Welke bronnen zijn beschikbaar? En wat is de gewenste betrouwbaarheid en kwaliteit?
Applicaties/infrastructuur. Volstaan standaardopstellingen of is het nodig om toch iets unieks te creëren.
Dankzij die aanpak maakte bpost een fundamentele omslag. Producten die op het punt stonden te verdwijnen, werden heruitgevonden en kregen een nieuw leven. Zo is de postkaart helemaal terug, door een innovatieve app die de digitale wereld combineert met de papieren briefkaart. Op topdagen worden nu enkele duizenden van zulke kaarten verstuurd.
'Relevant blijven voor onze klanten. Dat gebeurt niet vanzelf'
Tegelijkertijd sprong bpost op de trein van e-commerce. Daarvoor waren weer totaal nieuwe bedrijfsprocessen nodig, want 50 procent van de Belgen koopt via internet in het buitenland. Bovendien vraagt het transporteren, sorteren en afleveren van een pakje een hele andere organisatie dan gewone briefwisseling. En intussen moet bpost ook nog eens een antwoord vinden op tal van disruptieve evoluties in de sector van pakjes bijvoorbeeld.
Zo ontwikkelde het via Parcify een soort van Uber-platform voor de levering van pakjes, wat een nog flexibelere oplossing mogelijk maakt. ‘Dat heeft allemaal een immense impact op de volledige onderneming. Het is heel verleidelijk om daar meteen op te vliegen. Maar soms is het beter om wat meer afstand te nemen en een gestructureerd plan uit te tekenen. En daarvoor biedt bedrijfsarchitectuur het perfecte raamwerk’, besluit Van Gerven.
Checklist voor uw digitale transformatie
inno.com begeleidt bedrijven in hun digitale transformatie en doet dat van het begin tot het einde van het proces, waarbij een aantal essentiële aandachtspunten aan bod komen.
Een architectuur-blueprint is een essentieel instrument om de strategische keuzes van het bedrijf glashelder te vertalen in de organisatie. Het helpt bij het evalueren van de impact en haalbaarheid van strategische keuzes en innovatie.
De concrete toepassing van de architecturale richtlijnen vanuit een mature architectuurorganisatie zijn van wezenlijk belang.Dit vereist een correct samenspel tussen mensen, kennis, methodiek en proces, gewaarborgd in de gehele organisatie. Dit samenspel overstijgt IT.
De grote uitdaging vandaag? Innovatie realiseren in een hels tempo. Enterprise Architecture biedt organisaties een kompas voor Accelerated Transformation. Denk heel goed na over het governancemodel om alles in goede banen te leiden, zoals een op Accelerated Transformation afgestemde werking. Tot slot moeten bedrijven beseffen dat de keuze van strategische partners echt het verschil kan maken in nieuwe businessmodellen.