Vertrouwelijke mails over failliet Welkom Energie vrijgegeven: ministerie was bezorgd, maar deed niets
Toenmalig staatssecretaris Yesilgöz en het ministerie van EZ&K hebben zich vorig jaar veel actiever met het faillissement van Welkom Energie beziggehouden dan tot dusver bekend. Ambtenaren vreesden dat de 90.000 gedupeerde klanten duur uit zouden zijn, maar ondernamen geen enkele actie. ,,Het blijft voor ons lastig om uit het belang van de consument te kijken.”
David Bremmer 24-10-22, 03:00
Dat blijkt uit 196 pagina's aan e-mails die het ministerie van Economische Zaken & Klimaat heeft vrijgegeven na een beroep op de Wet Open Overheid (WOO). De aanvrager is een gedupeerde klant van Welkom Energie, die anoniem wil blijven.
Lees ook
Torenhoge energieprijzen, feestverlichting gaat alleen ’s avonds aan: ‘Het scheelt dat lampjes niet dag en nacht branden’
Deze week is het een jaar geleden dat Welkom Energie vanwege de snel gestegen energieprijzen omviel. Het is het grootste energie-faillissement in Nederland ooit: ruim 90.000 klanten raakten gedupeerd, zij werden met goedkeuring van toezichthouder ACM overgenomen door Eneco. Na Welkom Energie vielen ook Enstroga, Anode, Fenor, Sepa Green Energy en Naked Energy om.
Uit interne e-mails blijkt dat het het ministerie van Economische Zaken en Klimaat al zeker vanaf eind september 2021 door de ACM actief werd geïnformeerd over het dreigende bankroet van Welkom Energie.
‘Ze vallen bij bosjes om’
‘Er zijn op dit moment dus twee leveranciers bekend bij de ACM die in de financiële problemen zitten’, mailt een senior medewerker toezicht van het ministerie. De ene is met achthonderd klanten bijzonder klein, de andere groot. ,,De andere partij (Welkom Energie, red.) heeft ruim 180.000 aansluitingen (elektriciteit en gas), dus ongeveer 90.000 tot 100.000 kleinverbruikers.”
Dilan Yesilgöz, tegenwoordig minister van Justitie en Veiligheid, was vorig jaar als staatssecretaris van economische zaken & klimaat verantwoordelijk voor de energiemarkt. © ANP / ANP
Veel tijd is er niet, want Welkom Energie heeft tot eind oktober gas gekocht bij gashandelaar GasTerra, blijkt uit de mails. Het ministerie neemt de zaak meteen uiterst serieus, zeker nu in Groot-Brittannië al diverse energiebedrijven op de fles gingen. ‘Pfff. In Engeland vallen ze nu bij bosjes om. Hopelijk gaat het hier meevallen’, verzucht een ambtenaar op 30 september.
De ACM meldt het ministerie ook direct dat Welkom Energie met een koper in gesprek is. Eneco wil de 90.000 klanten overnemen in een pre-pack procedure of flitsfaillissement.
Duur contract
Ik heb een nieuw woord geleerd: pre-pack procedure
Medewerker EZ&K
Het leidt tot verbazing bij het ministerie, waar men denkt dat de klanten bij een faillissement eerlijk over alle andere leveranciers worden verdeeld. Dat is namelijk de wettelijke noodprocedure. ‘Ik vind het toch wel raar’, mailt een medewerker. ‘Wordt hiermee bewust de herverdelingsprocedure doorkruist of niet?’ Een collega antwoordt: ‘Nieuw woord geleerd: dit heet een pre-pack procedure.’
Op het ministerie is echter niet duidelijk wat een flitsfaillissement betekent. Ambtenaren vragen zich af of Eneco de contracten van de 90.000 Welkom-klanten dient te respecteren. Het antwoordt luidt negatief en Eneco wil dat ook niet.
Het leidt bij het ministerie tot de vrees dat de Welkom-klanten veel duurder uit gaan zijn. Op 8 oktober deelt het Directoraat Generaal Klimaat & Energie het laatste nieuws. ‘Mensen krijgen een nieuw duur contract(!)’, staat er met uitroepteken.
Eneco nam de 90.000 Welkom Energie over voor ruim 2 miljoen euro en zadelde hen op met toen torenhoge tarieven. © Videostill
Desastreuze gevolgen
De ACM heeft echter weinig oog voor de klanten en ziet Eneco als de minst slechte optie. De toezichthouder vreest voor een domino-effect als de 90.000 Welkom-klanten over alle energiebedrijven verdeeld moeten worden. Véél meer leveranciers raken dan mogelijk in financiële problemen, vreest de ACM, met desastreuze gevolgen voor de energiemarkt.
Het blijft voor ons toch lastig om vanuit de consument te kijken
Ambtenaar EZ&K tegen collega
Het ministerie oefent geen druk op Eneco of de ACM uit om de tarieven voor de aanstaande gedupeerden zo laag mogelijk te houden. Wel wordt bij Eneco gepolst welke tarieven het de Welkom-klanten wil aanbieden. ,,Heb jij hoog in de boom bij Eneco iemand die je kan bellen voor die vraag?”, wil een hoge ambtenaar van de Directie Elektriciteit weten. In een vertrouwelijk mailtje schrijft een ambtenaar in hoofdletters: ‘Belangrijkste vraag aan Eneco: wat voor soort contract gaan jullie aanbieden?’
Eneco antwoordt een redelijk aanbod te willen doen. Bij het ministerie van EZ&K heerst tevredenheid en wordt niet doorgevraagd. Het is dan een dag voordat het nieuws over Welkom Energie de wereld in gaat. Verantwoordelijk staatssecretaris Dilan Yesilgöz en minister Stef Blok krijgen alvast ‘redeneerlijnen bewindslieden’ en ‘q&a’s’ (vragen en antwoorden) voorgeschoteld.
Stef Blok, minister van Economische Zaken en Klimaat, in de Enquetezaal van de Tweede Kamer. © ANP
Op 27 oktober maakt de ACM officieel bekend dat Welkom Energie omvalt en Eneco de 90.000 klanten overneemt. Alle media duiken erop. Journalisten hebben veel vragen; ook bij de media is het flitsfaillissement onbekend.
Begin november blijkt dat Eneco helemaal geen lage tarieven vraagt. De 1,80 euro per kubieke meter gas behoort dan zelfs tot de allerhoogste in de markt. ‘De tarieven vallen mij tegen’, reageert een ambtenaar. ‘Ik dacht dat Eneco de klanten ‘een aantrekkelijk aanbod’ zou doen (..) Deze tarieven zijn zover ik kan zien niet laag.’