Het plan is Rusland financieel en economisch te isoleren zodat oorlog onbetaalbaar wordt
Rusland is vannacht zijn aanval gestart op Oekraïne. Nog steeds weet niemand wat president Poetin van plan is. Wat wel zeker is: de wereld moet met een harde reactie komen.
Mark van Assen 24-02-22, 10:29 Laatste update: 11:42
Het lijkt er op dat de ‘speciale militaire operatie’ van Rusland tegen Oekraïne een voorlopig einde heeft gemaakt aan de diplomatie. Er wordt niet meer gesproken, er wordt gedaan. Sterker: toen de Oekraïense president Volodymyr Zelensky vannacht zijn collega Poetin belde, werd in het Kremlin de telefoon niet eens opgenomen.
Nu Rusland het besluit heeft genomen om Oekraïne aan te vallen met raketten en binnen te vallen met troepen, moet de rest van de wereld zich opmaken voor deze nieuwe situatie. Het regent alvast scherpe veroordelingen en emotionele oproepen om de strijd te staken. ,,Rusland is als enige verantwoordelijk voor de dood en de vernietiging die door deze aanval zullen volgen”, zei de Amerikaanse president Joe Biden. ,,De VS en zijn bondgenoten komen met een gezamenlijk en sterk antwoord.”
In Brussel riep Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, Moskou op de strijd te staken en zijn troepen terug te trekken: ,,Wij kunnen dit soort wreedheid niet tolereren.” En in New York smeekte VN-secretaris-generaal Antonio Guterres om ‘de vrede een kans te geven, in naam van de mensheid’.
Geschiedenis
Veroordelingen hebben Vladimir Poetin tot nu toe echter niet in de weg gestaan. Sterker: hij waarschuwde vannacht alvast iedereen die de Russische aanval wilde stoppen. ,,Dat zal tot gevolgen leiden die in de geschiedenis nog niemand heeft meegemaakt.” Het is onduidelijk wat hij daarmee precies bedoelt.
Het lijkt echter wel zeker dat geen enkel land zich gaat wagen aan militaire acties tegen de Russen in Oekraïne. De Navo sowieso niet, omdat Oekraïne simpelweg geen lid is van deze Westerse militaire organisatie. Die komt alleen in het geweer als een van haar leden wordt aangevallen, zoals is vastgelegd in het beroemde artikel 5. Poetin weet dat. Het is zelfs een van de redenen voor zijn agressieve houding van de afgelopen tijd: hij wil niet dat Oekraïne zich aansluit bij de Navo.
De Europese Unie, die grenst aan Oekraïne, heeft niet de macht om als blok militair iets te ondernemen (als ze dat al zou willen). De Franse president Emmanuel Macron hamert al langer op een Europees leger, maar daar bestaat veel weerstand tegen. Veel landen houden op militair gebied liever zelf de touwtjes in handen dan ze af te geven aan iets vaags als ‘Brussel’.
Het machtigste middel op dit moment is het instellen van sancties. Maar dan wel sancties die Rusland, de Russische economie, de belangrijkste politieke en economische figuren, inclusief president Poetin persoonlijk (die tot nu toe nog werd ontzien), en uiteindelijk ook de bevolking zo hard mogelijk treffen. Er is lang mee gedreigd, maar daar was Moskou niet van onder de indruk. Het eerste pakket, dat deze week werd ingesteld, heeft Poetin duidelijk niet weerhouden van een aanval. De handschoenen zullen nu uitgetrokken worden, al was het alleen maar omdat je niet kunt blijven waarschuwen.
Isoleren
Het plan zal zijn om Rusland financieel en economisch te isoleren. Het moet er om te beginnen toe leiden, zoals Von der Leyen vanochtend ook al zei, dat Rusland zijn oorlog niet meer kan betalen. Maar de sancties moeten er ook voor zorgen dat hij zijn draagvlak verliest. Als zijn vertrouwelingen worden gestript van hun miljarden durven ze misschien in opstand te komen tegen hun absolute leider. Als de VS de stap waagt om zijn tech-bedrijven een handelsverbod op te leggen, dan krijgt de Russische tech-industrie een keiharde klap (omdat die veel gebruik maakt van Amerikaanse technologie).
Tegenwoordig zitten overal chips in, en als je die niet meer kunt maken heb je een probleem. Als Rusland wordt uitgesloten van het veelbesproken Swift-systeem (dat geldstromen tussen banken regelt), dan kan er geen geld meer in en het uit het land. En als al deze sancties doorsijpelen naar het leven van alledag, en de gewone Rus treffen, dan komt de stabiliteit van het land in gevaar. Dat kan zelfs een leider als Poetin niet te lang negeren.
De keerzijde hiervan is dat al die maatregelen ook de landen treffen die ze instellen. Als er geen handel meer wordt gedreven met Rusland, dan krijgen ook Westerse economieën klappen. Als Rusland als reactie de gasleiding dichtdraait, zijn er grote gevolgen voor Europa (met name Duitsland en Italië zijn voor een groot deel afhankelijk van Russisch gas). En wat als de sancties veel te hard uitpakken voor de Russische bevolking? We hebben in bijvoorbeeld Iran gezien dat een slim regime het lang kan volhouden onder strenge sancties en de boosheid naar buiten kan kanaliseren.
ad.nl