2)
Niet reageren
De VN wil vooralsnog dus niet reageren op het gelekte rapport. Ook andere instanties houden een slag om de arm. ,,Er is een ongeschreven regel niet op een lek te reageren. Maar het gaat sneller en wat anderhalve graad opwarming al betekent wordt steeds concreter, ook in dat stuk”, zegt Faiza Oulahsen, hoofd Klimaat en Energie bij Greenpeace Nederland. Er was al een spraakmakend IPCC-rapport uit 2018 dat waarschuwde voor vele gevaren. Het volgende rapport is een uitdieping daarvan, verwacht ze. ,,Maar het zal best een bom zijn als dit wordt gepubliceerd wordt. We zijn drie jaar verder in de klimaatverandering en het is niet beter geworden”.
Op verschillende plekken op aarde zullen mensen straks geen enkele verkoeling meer kunnen vinden. Eerdere rapporten situeerden dat schrikbeeld aan het einde van deze eeuw maar in de update van het IPCC zou het eerder en vaker een groot probleem worden. 14 procent van de wereldbevolking zou tenminste eens in de vijf jaar te maken krijgen met wat in de Aziatische media een ‘killer hittegolf’ is gedoopt. Bijna onleefbaar wordt het dan in toch al bloedhete metropolen als Karachi, Kinshasa, Manila, Mumbai en Lagos. Een combinatie van langdurige hitte en vochtigheid zal veel slachtoffers maken, vergelijkbaar met de coronapandemie. Volgens het onderzoek zouden al in 2019, wereldwijd, meer dan honderdduizend mensen zijn bezweken aan de gevolgen van klimaatverandering. De meeste slachtoffers vielen in warme zones in Brazilië, Peru, Colombia, de Filipijnen, Koeweit en Guatemala, aldus het Institute for Health Metrics and Evaluation in Seattle.
Begrafenisondernemers in Parijs hadden het extra druk in de zomer van 2003 toen duizenden bejaarden meer dan normaliter bezweken in de hittegolf. (archieffoto).
Begrafenisondernemers in Parijs hadden het extra druk in de zomer van 2003 toen duizenden bejaarden meer dan normaliter bezweken in de hittegolf. (archieffoto). © AFP
Klimaatwetenschapper Simon Lewis van University College London meent, met Beukeboom, dat niets in het alarmerende IPCC-rapport een verrassing zou moeten zijn, aangezien alle informatie uit de wetenschappelijke literatuur komt. Maar alles bij elkaar genomen, is de belangrijkste boodschap van het IPCC dus dat het erger wordt dan gedacht en dat de ellende sneller over ons komt. Indirecte gevolgen zijn ook groot, denk in dat verband aan massamigratie door klimaatvluchtelingen.
Beukeboom: ,,Klimaatverandering heeft op verschillende plekken verschillende effecten. In sommige regio’s gaat het echt veel warmer worden. Zeker de extremen worden veel ernstiger. In andere gebieden wordt het misschien zelfs wat koeler als gevolg van veranderende oceaanstromingen. Dat is niet nieuw, dat heeft in eerdere rapporten gestaan. Sterker nog ook in Nederland hebben we met hittegolven te maken gehad en hogere sterftecijfers als gevolg daarvan. In ons gematigde klimaat valt dat niet zo heel erg op maar als je het meemaakt in gebieden waar het toch al heet is en waar heel veel mensen wonen heb je het echt over grote aantallen.”
Myles Allen, hoogleraar en hoofd Klimaatonderzoek aan de Universiteit van Oxford, wil geen commentaar geven op het conceptrapport, maar benadrukt dat het vermijden van de ernstige gevolgen nog steeds mogelijk is. ,,Het is belangrijk dat mensen niet de boodschap krijgen ‘we zijn toch gedoemd, dus waarom zou je je druk maken?’. Dit is een op te lossen probleem. We zouden de opwarming van de aarde in een generatie kunnen stoppen als we dat zouden willen, wat zou betekenen dat we de toekomstige opwarming moeten beperken tot niet veel meer dan er deze eeuw al is gebeurd. Wij weten ook hoe. Het is nu een kwestie van aanpakken.”