Hoe groot kunnen windturbines worden?
Energiebedrijf Vattenfall gaat voor de kust tussen Den Haag en Zandvoort joekels van windturbines plaatsen, met een vermogen van 11 megawatt. Wat hebben we hieraan, en waar ligt de grens?
Hoe groot worden ze precies?
Alsof drie vliegtuigvleugels van de Airbus A380 met een noodvaart rondslingeren, zo moet het er straks uitzien op de Noordzee. Energiebedrijf Vattenfall kondigde vorige week aan voor de kust tussen Den Haag en Zandvoort 140 turbines te gaan plaatsen met bladen van bijna honderd meter lengte en een diameter van 193 meter. Dankzij een recente verbetering kunnen ze tot 11 megawatt aan stroom opwekken, nog meer dan verwacht. Ter vergelijking: het Prinses Amaliawindpark, dat iedereen vanaf het strand bij IJmuiden kan zien liggen, is iets meer dan tien jaar oud en heeft nog turbines van 2 MW.
Wat levert het op?
Dat is uit te rekenen. Als deze turbine een uur draait bij perfecte wind, levert dat 11000 kWh op. Vertaald naar bijvoorbeeld elektrisch rijden, betekent dit dat als de turbine één seconde draait, je met een normale elektrische auto pakweg 15 kilometer kunt rijden. Anderhalve minuut wentelen zou voldoende moeten zijn voor een rit naar Nice. En als de turbine iets meer dan een kwartier draait, moet dat genoeg opleveren om een huishouden een jaar lang (3000 kWh) van stroom te voorzien.
Al is dat wel rooskleurig gerekend. De turbine staat soms ook stil door onderhoud, er zijn transportverliezen en bovenal waait het soms totaal niet. Gemiddeld haalt een windpark op zee minder dan de helft van het topvermogen. Reken op 42%, stelt de universiteit van Michigan.
Een turbine die moet verschijnen in windpark Hollandse Kust Zuid.Foto: Vattenfall
Hoeveel groter kunnen turbines worden?
Oneindig veel groter, denkt bestuursvoorzitter Anders Runevad van de Deense turbinebouwer Vestas. Want hoe groter de turbines, hoe lucratiever het windpark. 'Technisch gezien zie ik geen belemmering aan de omvang', zei hij begin 2019 tegen persbureau Bloomberg. Dit klopt, zegt Dominic von Terzi, hoogleraar windenergie aan de TU Delft. Al reken je dan wel op innovaties. Een van de problemen is dat hoe groter een rotor wordt, hoe sneller het puntje door de lucht scheert. Het kan daarbij zelfs door de geluidsbarrière breken, en dat leidt tot geluidsoverlast en trillingen. 'Daar moet je iets op vinden', zegt hij. 'Maar er zijn steeds innovaties geweest waardoor het is gelukt om zo groot te worden.'
Zelfs de rotoren van de turbines van Vattenfall, gebouwd door Siemens Gamesa, zijn alweer ingehaald. General Electric bouwde op het puntje van de Tweede Maasvlakte een proefturbine met een rotordiameter van 220 meter. Het is nogal een verandering: in 1985 werd in Nederland één turbine gebouwd. De ashoogte was 20 meter, de tiphoogte 26 meter.
Is hiermee straks alles groen?
Bij lange na niet, er is veel meer elektriciteit nodig in het land. De 140 windturbines die Vattenfall gaat bouwen, kunnen twee tot drie miljoen huishoudens van stroom voorzien, beschrijft het bedrijf. Dat komt neer op rond de 5% van wat Nederland jaarlijks aan elektriciteit nodig heeft, blijkt uit cijfers van het CBS. Wel gaat het park subsidievrij draaien, met de disclaimer dat de overheid de stroomkabel naar het park betaalt. En het gaat snel: in 2023 is het park volledig operationeel.
fd.nl/futures/1326245/hoe-groot-kunne...