DeZwarteRidder schreef op 12 september 2023 15:39:
Studie betwist nut voor natuur van opkoop piekbelastende veebedrijven
De opkoop van duizenden boerderijen nabij natuur zal mogelijk amper effect hebben op de natuurkwaliteit. Die opzienbarende conclusie valt af te leiden uit nieuw stikstofonderzoek van de Universiteit van Amsterdam.
Edwin Timmer 12-09-23, 14:22 Laatste update: 15:23
Gedurende twee jaar is rond twee melkveebedrijven gemeten hoeveel stikstof er werd uitgestoten en waar dat terechtkomt. Het onderzoek is uitgevoerd door het UvA Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem Dynamica (IBED) in opdracht van de stichting Mesdag Zuivelfonds. Vandaag verschijnt een onderzoeksverslag.
Ruim 90 procent van de stikstof komt in hogere luchtlagen terecht en slaat elders neer, tot ver in het buitenland. Slechts 9 procent van de ammoniak komt terecht in de buurt van de boerderij, waarvan het merendeel binnen 100 meter van de stal.
,,Binnen deze 500 meter neemt de stikstofdepositie exponentieel af naarmate de afstand tot de boerderij groter wordt”, stellen de onderzoekers van de UvA. ,,Stikstof dat in de omgeving van de boerderij neerslaat, doet dit met name op het erf zelf, binnen een straal van 100 meter rondom de boerderij.”
Niet noemenswaardig
Al na zo'n vijfhonderd meter heeft een boerderij geen noemenswaardige extra bijdrage meer aan de totale hoeveelheid stikstof in de lucht, zo blijkt uit de bevindingen. Met andere woorden: de stikstof die buiten die ring op kwetsbare natuur valt, komt grotendeels van andere bronnen.
De veronderstelling van de piekbelastersaanpak van het demissionaire kabinet is nu juist dat zij de kwetsbare flora en fauna sterk belasten. Daarom is aan het begin van de zomer een opkoopregeling opengesteld voor maximaal drieduizend bedrijven die binnen enkele kilometers van Natura2000-gebieden liggen. In september werd bekend dat zo’n vijfhonderd bedrijven mogelijke interesse hebben in uitkoop.
Vijf methoden
Secretaris Lubbert van Dellen van het Mesdag Zuivelfonds trekt de conclusie dat de natuur er niet veel mee opschiet. ,,De opkoop van piekbelasters dichtbij natuur zal niet effectief zijn omdat het niet tot meetbare verschillen in stikstofbelasting gaat leiden in de beoogde natuurgebieden.”
Het Mesdag Zuivelfonds zorgde in 2020 voor ophef door te stellen dat de landbouw slechts een beperkt deel van de stikstofuitstoot in Nederland zou veroorzaken. Hoewel het RIVM berekende dat 46 procent van alle stikstof uit de veehouderij komt, hield het Mesdagfonds het in eerste instantie op 25 procent. Later draaide men bij en bleek het toch 41 procent te zijn.
Voor het recente onderzoek hebben de wetenschappers van de UvA gebruikten maar liefst vijf verschillende methoden om te meten wat er precies gebeurt met de stikstof van een boerderij, waaronder enkele volledig nieuwe. Eerder onderzoek uit Denemarken en een studie naar stikstof in het Drentse Dwingelderveld van ruim tien jaar geleden wezen er ook al op dat veel stikstof binnen enkele honderden van de stallen meters neerslaat.
Verplichte zorg
De Nederlandse Rijksoverheid is verplicht ervoor te zorgen dat de natuur in Natura2000-gebieden niet achteruit gaat. Een te grote stikstofneerslag heeft negatieve effecten op een deel van de flora en fauna. In 2019 maakte de Raad van State een einde aan het voormalige stikstofbeleid. De rechter eiste dat eerst de stikstofneerslag omlaag moet in Nederland voordat de verlening van bouwvergunningen verder mag.