Verbund-baas Strugl: 'Elektriciteitsprijzen blijven nog lang hoog'
Michael Strugl, hoofd van de elektriciteitsgroep Verbund AG, verwacht een enorme vraag naar groene stroom.
cc: salzburger nachrichten
De huidige voorzitter van de branchevereniging Oesterreichs Energie, Michael Strugl, algemeen directeur van Verbund, legt uit waarom de uitbreiding van wind- en zonne-energie de prijzen op de lange termijn zal verlagen, maar in heel Europa moet worden gesynchroniseerd.
Heeft Verbund AG de elektriciteitsprijzen al verhoogd?
Michael Strugl: Nee, nog niet, we onderzoeken het momenteel, maar we kunnen niet zonder.
Wie is verantwoordelijk voor de torenhoge elektriciteitsprijzen?
Kortom: internationale ontwikkelingen. De driver voor de elektriciteitsprijs is 90 procent de gasprijs en 10 procent de CO2-prijs. En de gasprijzen worden gedreven door internationale ontwikkelingen. Er komt minder vloeibaar gas in Europa omdat Azië erg hongerig is naar energie na de pandemie, en er komt minder gas uit Rusland. Tegelijkertijd hebben we bepaalde productieproblemen in Europa en zijn de opslagniveaus om een ??aantal redenen beduidend lager dan in voorgaande jaren. Dit is een signaal naar de markt en drijft de gasprijzen en dus ook de elektriciteitsprijzen.
Geen verbetering in zicht?
We moeten nog lang rekening houden met hoge elektriciteitsprijzen. De verwachting was dat er na het stookseizoen wat versoepeling zou komen, maar dat ziet er niet meer uit. Beurskoersen dalen naarmate verdere leveringen achteruit gaan. Die is momenteel 150 euro per megawattuur voor geleverde elektriciteit in 2023, 110 euro voor 2024 en 100 euro in 2025. Op de lange termijn zullen de prijzen hoog blijven, maar niet op dit piekniveau.
Maar 100 euro per megawattuur zou twee keer zoveel zijn als in voorgaande jaren?
In de 20 jaar sinds de liberalisering hebben we een tendens gehad naar lagere prijzen. Vorig jaar zijn ze enorm gestegen. Daartussenin waren er twee malaise, in de financiële crisis en in de pandemie. Na de financiële crisis was de stijging matig, ondanks economische groei, nu sterker.
Waarom?
Door klimaatbeleid komt er een gigantische vraag naar groene stroom in Europa. We zullen meer nodig hebben dan we kunnen produceren. Elektriciteit heeft een belangrijke positie in de energietransitie omdat het ook nodig is voor ruimteverwarming, mobiliteit en het koolstofvrij maken van de industrie en voor de productie van waterstof. Hiervoor zijn gigantische hoeveelheden groene stroom nodig. Wat dit tegengaat, is dat er in heel Europa wordt geprobeerd om wind- en zonne-energie zo snel mogelijk massaal uit te breiden. Dit zijn nu al de goedkoopste vormen van opwekking en het antwoord op de vraag hoe op lange termijn voor lagere elektriciteitsprijzen te zorgen. Maar daar zijn ook netten en opslag voor nodig, want de opwekking is decentraal en fluctuerend. Alles moet tegelijkertijd gebeuren - want als het niet synchroon is, zal er vervorming optreden.
Dat is goed voor energiebedrijven, maar wat betekent dat voor de energietransitie?
Ook een energiebedrijf wil graag een gecoördineerde, systeemadequate aanpak. De transformatie naar hernieuwbare energie is een openhartoperatie. We moeten de conversie beheren zonder de leveringszekerheid en de stabiliteit van de systemen in gevaar te brengen, en we mogen geen bord ophangen met de tekst "Gesloten voor conversie". Dat is een enorme uitdaging. Wanneer de prijzen stijgen zoals ze nu zijn, treft dat de economie en huishoudens en daagt het regeringen uit. De EU heeft al instrumenten voorgesteld, variërend van belastingvermindering tot subsidies.
Het kabinet heeft nu besloten tot een energiebonus. Is dit de juiste actie?
In ieder geval reageerde ze en besloot ze kwijting te verlenen. Of het genoeg is, moet nog blijken. De industrie eist verdere stappen. De leveranciers hebben vooraf al vrijwillige maatregelen genomen, blijven stilleggingen vermijden en storten meer in het fonds voor energiezuinige huishoudens. We verhogen ook aanzienlijk onze bijdrage aan het Caritas-fonds voor elektriciteitshulp.
Wat gebeurt er als het conflict in Oekraïne escaleert?
Dit kan aanzienlijke gevolgen hebben. Iedereen probeert de situatie te stabiliseren. Maar we zien dat de eerste leveranciers al de handdoek in de ring hebben gegooid en dat huishoudens zonder leveranciers zitten. Ook voor energieleveranciers is dit problematisch, zeker als zij eindklanten hebben en deze even duur moeten inkopen.
Terug naar de energietransitie. De Wet hernieuwbare energie is van kracht. Is 100 procent groene stroom in 2030 nog mogelijk?
Het is goed dat het is besloten. Nu hebben we nog zo'n 20 verordeningen nodig zodat de eerste aanbestedingen kunnen plaatsvinden en de projecten kunnen worden uitgevoerd. Natuurlijk verloren we tijd. Of dit nog kan worden ingehaald, hangt af van de vraag of de vergunningen snel genoeg worden verleend, evenals de uitbreiding van de netten. Als het gaat zoals het in het verleden ging, halen we per saldo de doelstelling van 100 procent groene stroom in 2030 niet.
Wat dan? Doet er niet toe?
Ik zou niet zeggen dat het er niet toe doet, de hernieuwbare wereld zal niet vergaan als we pas in 2032 100 procent bereiken. Het is belangrijk dat we uit de startblokken komen en versnellen. Ik zie ook een zekere ambivalentie onder de bevolking wat betreft acceptatie van de energietransitie. Dit is niet alleen een taak voor de politiek.
Tot nu toe is er weinig dat erop wijst dat het beter wordt.
We moeten er bijvoorbeeld in slagen de burgers mee te nemen en individuen te laten participeren in projecten.
Een mogelijkheid zijn energiegemeenschappen. Ze wekken elektriciteit op en verhandelen die. Als iedereen zijn eigen brood bakt, is dat dan niet slecht voor de bakker?
Voor één keer is dit echt een situatie waarin één plus één niet gelijk is aan twee, maar drie. We zien dit niet als concurrentie omdat we geen probleem zullen hebben om onze elektriciteit te verkopen. De grotere uitdaging is om de nieuwe gemeenschappen in het systeem te integreren. Soms heb ik de indruk, ook in de politiek, dat dit onderschat wordt. Je moet het zorgvuldig doen om het te laten werken. Maar ik ben ervan overtuigd dat we het kunnen.
Kernenergie krijgt nu een milieusticker in de EU. In theorie zou Verbund AG ook kunnen investeren.
Dat was nooit een optie, niet voor Verbund en niet voor Oostenrijk. Kernenergie staat zeker niet op onze technische roadmap. We diversifiëren naar wind en fotovoltaïsche energie omdat we een grote focus hebben op waterkracht. We beleven momenteel een politiek gedreven debat. Landen als Frankrijk zijn erg afhankelijk van kernenergie en willen daarom dat de technologie als duurzaam wordt aangemerkt. Dat kun je anders beoordelen. Het staat buiten kijf dat kernenergie bij opwekking CO2-vrij is en daarmee bijdraagt ??aan klimaatbescherming. Maar vanuit ons oogpunt is het niet duurzaam.
Worden de klimaatdoelen gehaald zonder kernenergie?
Kernenergie is een technologie die 24 uur per dag, zeven dagen per week beschikbaar is. Dit wordt op dezelfde manier beargumenteerd als bij gas, dat als overbruggingstechnologie moet dienen. Al deze argumenten zijn correct. Maar de energietransitie is een Europees project, net als het elektriciteitssysteem. Als we voorzieningszekerheid in Europa willen creëren, hangt dat af van de respectievelijke capaciteiten in de landen. Oostenrijk heeft een bepaald voorrecht, omdat met waterkracht een bepaalde basislast kan worden bereikt. Daarom redeneren we vanuit een meer comfortabele positie.