Europees inflatiedoel is gehaald, maar blijven prijzen stijgen?
Charlotte Waaijers
redacteur Economie
Ga naar het Twitter account van Charlotte WaaijersStuur een email naar Charlotte Waaijers
In de eurozone werd afgelopen maand alles gemiddeld 2 procent duurder, blijkt uit de laatste voorlopige cijfers van Europees statistiek bureau Eurostat. Daarmee heeft de Europese Centrale Bank haar belangrijkste doel bereikt: zorgen dat de waarde van een euro jaarlijks gemiddeld bijna 2 procent minder wordt.
Sterker nog: met een verwachte inflatie van 2 procent in mei, schiet de bank het doel iets voorbij. Dat is voorlopig niet erg, na ruim twee jaar te weinig inflatie liggen weinig economen wakker van tijdelijk een beetje te veel. Wel leidt het tot discussie: blijft het bij een beetje, en is het tijdelijk?
Een gevoelige balans
De gedachte is bekend: een euro die voortdurend een klein beetje minder waard wordt, is goed voor de Europese economie. Het zorgt er bijvoorbeeld voor dat mensen hun geld uitgeven en niet oppotten, wat zou gebeuren als het vanzelf meer waard wordt. Bovendien slinken schulden.
Die prijsstabiliteit voor elkaar krijgen valt niet mee. Hoeveel je kunt kopen met een euro, is een optelsom van bijvoorbeeld de vraag en aanbod van producten en diensten, en hoeveel euro's er in omloop zijn. Die balans is de afgelopen tijd hardhandig door elkaar geschud.
Zo zorgde de pandemie voor de sluiting van fabrieken en werden toeleveringsketens stilgelegd. Centrale banken brachten extra geld de economie in, waarmee overheden ondertussen bedrijven overeind konden houden en ervoor zorgden dat mensen hun baan en inkomen behielden.
Daardoor kon de vraag naar producten en diensten sneller aantrekken dan verwacht, terwijl de fabrieken en dienstverleners dat niet meteen weer bij konden benen. Bovendien zijn de energieprijzen hersteld van de oliecrisis vorig jaar. Energie is een belangrijke kostenpost die dus zwaar meeweegt in de berekening van hoeveel je met een euro kunt kopen.
Oplopende cijfers
Al met al is er dus veel geld in omloop, terwijl er schaarste is, wat voor hogere prijzen en dus inflatie zorgt. Dat is terug te zien in recente cijfers.
In de VS stegen prijzen in april gemiddeld met 4,2 procent ten opzichte van het jaar ervoor. In Spanje en Duitsland kwam de inflatie in mei uit op 2,4 procent. In Nederland bleef het afgelopen twee maanden bij 1,9 procent.
Tijdelijk of niet
De sprong van 1,6 procent inflatie in april naar 2 procent in mei in de eurozone, is grotendeels veroorzaakt door de stijging van energieprijzen. Dat effect zal de komende maanden afnemen, verwacht Bert Colijn, eurozone-econoom bij ING. "Maar dat betekent niet dat hogere inflatie voorbij is."
Hij wijst op de prijs van goederen, die schaars zijn en nog wel even schaars blijven doordat de productie en toelevering nog steeds stokken. Het chiptekort beperkt bijvoorbeeld nog steeds de toestroom aan bijvoorbeeld auto's, telefoons en vaatwassers.
Op dit moment hebben verkopers nog nauwelijks hun prijzen verhoogd, zegt Colijn. Maar aangezien zij zelf ook tegen hogere kosten aanlopen en de vraag hoog is, verwacht hij dat dit wel gaat komen. De eerste prijsstijging in mei is waarschijnlijk de start van een langere rit die nog maanden kan duren.
Ook Mateusz Urban, econoom van Oxford Economics, ziet de schaarste de prijzen de komende tijd nog opstuwen. Want ondanks dat de productie in Italiaanse en Spaanse fabrieken op stoom is, hapert die bijvoorbeeld nog in de de grootste economie van Europa: Duitsland.
“
Hotels kunnen hun tarieven per nacht aanpassen.
Gila Perez-Alvaro, directeur bij vastgoedbedrijf JLL
Daarnaast liggen er voor diensten zoals vakantieboekingen nog prijsstijgingen in het verschiet. Verkopers van reisdiensten kunnen hun rekeningen verhogen, zodra er meer kan en veel mensen weer weg willen.
In welke mate vakanties inderdaad al duurder worden, is nu nog lastig te zien, omdat beperkende maatregelen boekingen nog remmen. Wel werd deze week al duidelijk dat de prijzen voor pakketreizen in Duitsland al significant stijgen.
Het grote Amerikaanse vastgoedbedrijf JLL ziet ook mogelijkheden voor hotels om hun prijzen te verhogen, al is het alleen maar om voor toenemende inflatie te compenseren. "Hotels hebben in feite leasecontracten van een enkele nacht. Als de inflatie stijgt, kunnen ze direct hun tarieven aanpassen", aldus Gila Perez-Alvaro, directeur bij JLL.
Komende jaren
Al met al ziet Colijn van ING dat de inflatie na een stijging dit jaar, volgend jaar weer zal zakken tot ongeveer 1,5 procent. Ook Urban van Oxford Economics verwacht niet dat de inflatie de pan uit zal rijzen. Hij denkt zelfs dat die volgend jaar weer ver onder de 2 procent zakt en het nog jaren zal duren voordat de ECB haar eigen doel weer zal halen.
Bron nos