DeZwarteRidder schreef op 19 augustus 2022 20:49:
In het kort
Een relatief simpel zeepmengsel kan vervuilde grond en water zuiveren van pfas-stoffen, volgens wetenschappers.
De methode is interessant voor Nederlandse bedrijven als Chemours.
Het biedt geen oplossing voor het gifschandaal dat Vlaanderen in zijn greep houdt.
Toxicologen zijn enthousiast, maar pleiten nog steeds voor een verbod op pfas-stoffen.
Amerikaanse wetenschappers hebben een goedkope manier gevonden om gevaarlijke pfas-stoffen af te breken: een behandeling met een simpel mengsel van oplosmiddel en loog, een ingrediënt van zeep. Dat schrijft het gerenommeerde tijdschrift Science in een wetenschappelijk artikel dat vrijdag is verschenen.
Het zeepmengsel breekt niet alle pfas-soorten af, maar is buitengewoon relevant voor Nederlandse chemiebedrijven zoals Chemours, zegt pfas-kenner Jacob de Boer, emeritus- hoogleraar Milieuchemie en Toxicologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam.
Wetenschappers noemen poly- en perfluoralkylstoffen 'forever chemicals', omdat ze moeilijk afbreken en tientallen jaren in het milieu aanwezig blijven. Bedrijven gebruiken pfas-stoffen onder meer om producten zoals regenjassen waterafstotend te maken en pannen een vet- of vuilafstotende laag te geven.
Tijdens de productie lozen bedrijven pfas-stoffen in de omgeving, met alle gevolgen van dien. Bij mensen kunnen pfas-stoffen onder meer nier- en leverproblemen en kanker veroorzaken. Moeders geven het gif via borstvoeding door aan hun kinderen, die schade aan het immuunsysteem kunnen oplopen.
Goedkope zuiveringsmethode
Met de nieuwe ontdekking hopen wetenschappers het eeuwige karakter van pfas-stoffen te kunnen doorbreken. Door het zeepgoedje met vervuilde grond of water te mengen en te verhitten breken verschillende soorten pfas af, ontdekten wetenschappers van de Northwestern-universiteit in Chicago. De nieuwe methode geeft gemeenschappen een goedkope oplossing om verontreinigde bodems en drinkwater te zuiveren, schrijft Science.
Toxicoloog Jacob de Boer is enthousiast over het onderzoek. 'Dit mengsel vreet het pfas-molecuul aan op zijn zwakke plek, waarna een kettingreactie ontstaat en de hele stof afbreekt. Dat is wat we moeten hebben.'
Het mengsel breekt ongeveer tien belangrijke pfas-soorten af, waaronder pfoa en opvolger gen-x. Chemiebedrijven zoals Chemours in Dordrecht gebruiken zulke stoffen om teflon te maken en zouden hun afval en de grond rondom hun fabriek dus hiermee kunnen zuiveren, zegt De Boer. 'Ze kunnen vervuild grondwater oppompen, bovengronds zuiveren en terug laten stromen.'
De hoogleraar pleit overigens nog steeds voor een verbod op pfas en strengere regels voor gifstoffen in fabrieken. Milieuchemicus en -toxicoloog Chiel Jonker van de Universiteit Utrecht sluit zich hierbij aan. 'Er wordt hard gewerkt aan een Europees pfas-verbod. Deze destructiemethode is prachtig, maar ik hoop niet dat de industrie dit aangrijpt om een verbod tegen te werken. Dit is namelijk geen oplossing voor ons milieuprobleem: je kunt geen hele rivieren en oceanen zuiveren.'
Pfos breekt niet af
De methode biedt ook nog geen oplossing voor het gifschandaal waar Vlaanderen momenteel mee kampt. Daar is de omgeving van de chemiefabriek van 3M in Zwijndrecht ernstig vervuild met pfos. Deze substantie uit de pfas-familie bevat zwavel en is een van de soorten die nog niet afbreekt, merkt De Boer op. 'Wie weet lukt dit later nog wel, maar in Vlaanderen kunnen ze nog niet juichen.'
Hetzelfde geldt voor de Zeeuwse vissers die momenteel kampen met ernstig vervuilde viswateren, vult Jonker aan. 'Voor de visindustrie is pfos nou net het grootste probleem.'
Begin juli kwamen het Amerikaanse 3M en de Vlaamse minister van omgeving Zuhal Demir overeen dat het chemiebedrijf €571 mln uittrekt om verontreinigde grond in Zwijndrecht te saneren en verdere verspreiding van pfas-stoffen te voorkomen. Eerder was dat nog €150 mln.
Eventuele gezondheidsclaims zijn bewust buiten die overeenkomst gehouden, zei minister Demir vorige maand tegen het FD. Na een bloedonderzoek onder omwonenden — van wie sommigen gevaarlijk hoge pfos-waardes in het bloed hadden — volgen nog twee bevolkingsonderzoeken. 'De vervuiler is onder geen beding vrijgesteld van gezondheidsschade', aldus minister Demir.
Lees het volledige artikel:
fd.nl/bedrijfsleven/1449175/ontdekkin...