Nieuwe waterstofveegwagen van gemeente Utrecht is volgens experts ‘kansloze manier van geld verspillen’
Utrecht heeft de eerste allereerste veegwagen ter wereld die op (groene) waterstof rijdt. En dat is een hele mooie mijlpaal volgens de wethouder. Maar kenners noemen het ‘een kansloze manier van geld verspillen’ omdat waterstof en mobiliteit volgens hen een doodlopende weg is. ,,Het is zonde om de schaarse groene waterstof te verspillen aan iets wat ook op een batterij kan.’’
Diane Hoekstra 05-02-21, 08:15 Laatste update: 08:41
Het was woensdag een trotse wethouder Kees Diepeveen (GroenLinks) die zich naast de jongste aanwinst van de gemeente liet fotograferen. ,,Een mijlpaal!, twitterde hij. ,,Deze nieuwe veegmachine is vanaf vandaag aan het werk in de stad, honderd procent aangedreven door groene waterstof. Geweldig dat we nu voor de dagelijkse reiniging van de binnenstad, waaronder voor de unieke werven, een schone, groene, en duurzame techniek kunnen inzetten. Zo zetten we ook een innovatieve stap in het verduurzamen van ons wagenpark.’’
Maar experts vegen de vloer aan met ‘het droombeeld’ van voertuigen die op waterstof rijden. Waterstof is een gas dat niet, zoals aardgas, uit de grond gehaald kan worden. Het moet worden geproduceerd. Dit gebeurt door elektrolyse, waarbij door toediening van elektriciteit water omgezet wordt in waterstof en zuurstof. Het proces om waterstof te produceren wordt in Nederland voor het leeuwendeel aangedreven door fossiele brandstoffen, waardoor het schadelijke C02 vrijkomt, dé grote drijfveer van klimaatverandering.
Batterij heeft waterstofcel al verslagen
Hoewel de waterstof voor deze veegwagen bij hoge uitzondering wordt geproduceerd met energie afkomstig uit een zonnepark in Groningen (dus groen), zijn experts nog steeds verre van enthousiast, omdat het niet efficiënt is en te duur. ,,Dit soort projecten zijn goed bedoeld, maar de batterij op elektriciteit heeft voor alles wat op wielen rijdt de waterstofcel al lang verslagen,’’ zegt Robin Berg, directeur van We Drive Solar (elektrische deelauto’s). ,
,Dat komt omdat waterstof drie keer meer stroom nodig heeft om dezelfde hoeveelheid kilometers af te leggen.’’
Dit soort projecten zijn goed bedoeld, maar de batterij op elektriciteit heeft voor alles wat op wielen rijdt de waterstofcel al lang verslagen
Robin Berg, We Drive Solar
Berg vindt dat - zolang er een tekort is aan duurzame energie - het gebruik van (groene) waterstof voor mobiliteit ‘zonde’. ,,We moeten de waterstof die we hebben niet verspillen. In plaats daarvan kunnen we het veel beter daar inzetten waar het echt niet anders kan. Denk dan bijvoorbeeld aan de staalindustrie of aan vliegtuigen.’’ Ook Joost Brinkman van Rijne Energie (‘het is een kansloze manier van geld verspillen’) sluit zich daarbij aan. ,,De staal- en vliegtuigindustrie zijn te zwaar voor batterijen, zet daar waterstof in, maar niet voor mobiliteit.’’
Waterstof is niet de heilige graal
Ook universitair onderzoeker Auke Hoekstra ziet waterstof zeker níet als de heilige graal. ,,Zelfs als waterstof duurzaam geproduceerd wordt, is het energieverlies veel groter dan bij een accu die direct ontlaadt in een elektromotor,’’ zei hij eerder tegen het AD. ,,Dat is ook logisch. Bij de productie van groene waterstof wordt van elektriciteit waterstof gemaakt. Als die waterstof vervolgens een auto moet aandrijven, wordt er weer elektriciteit van gemaakt. Bij elke omzetting gaat energie verloren. Je verliest minstens de helft.”
De gemeente vindt echter de groene waterstof prima passen bij de veegwagen, omdat het eigen gewicht lager is dan bij een batterij aangedreven machine. ,,In het wervengebied is het gewicht namelijk van cruciaal belang vanwege de geldende aslastbeperking,’’ laat een woordvoerder weten. ,,Een ander voordeel is ook dat we nu binnen vijf minuten de waterstoffles kunnen wisselen, om hierna weer gelijk verder te kunnen. Een batterij moet urenlang opladen. Dat zou niet efficiënt zijn.’’