CEO Galapagos: 'Mijn afscheid hoeft niet met vuurwerk te zijn'
De Tijd JAN DE SCHAMPHELAERE Vandaag om 14:02
Onno van de Stolpe was 23 jaar lang het gezicht van Galapagos, en zet nu een stap opzij. ‘We zijn diep gevallen. Het is tijd voor een frisse start met een nieuwe CEO, in plaats van de oude nog eens zijn kunstjes te laten doen. Mijn opvolger heeft 5 miljard euro cash om Galapagos opnieuw te laten schitteren.'
Amper enkele weken na de aankondiging van het vertrek van Chief Scientific Officer Piet Wigerinck, maakt nu ook CEO Onno van de Stolpe zich klaar om afscheid te nemen van het biotechbedrijf Galapagos.
Het is dus tabula rasa aan de top van het bedrijf dat de voorbije jaren op een rollercoaster zat. De beurswaarde piekte begin 2020 op 15 miljard euro. Grote investeringsfondsen stonden te drummen om mee in het verhaal te stappen. Kleine beleggers uitten hun enthousiasme op internetfora met commentaren à la ‘the one and onno’.
Maar het voorbije anderhalf jaar stapelden de teleurstellingen zich op. Het reumamedicijn Jyseleca kreeg geen fiat voor de Amerikaanse markt. Het onderzoek naar een veelbelovend longfribosemedicijn werd stopgezet door overlijdens tijdens een studie. En de eerste resultaten van Toledo – een programma voor een nieuwe generatie ontstekingsmedicijnen – waren geen eensluidend succes. Dat laatste was de druppel. 'Aan alles komt een einde, ook aan Onno bij Galapagos', had hij eerder al eens laten vallen. Maar nu is de beslissing definitief.
Is uw houdbaarheidsdatum als CEO verstreken?
Onno Van de Stolpe: ‘Nou, dat vind ik zelf wel. Ik ben 23 jaar geleden met dit verhaal begonnen. We zijn hoog gestegen en dan weer diep gevallen. Dat zijn de wetten van de biotech, maar het zal tijd vergen om te herstellen door onze vroege onderzoeksprogramma’s uit te bouwen en verder gevorderde programma’s in te kopen met onze berg cash. Daarmee moeten we het vertrouwen van investeerders terugwinnen. Dat is een lang traject. En ik denk dat dat beter kan onder leiding van een nieuwe CEO in plaats van de oude nog eens zijn kunstjes te laten doen. Een frisse start. Een nieuwe wind, maar ik blijf wel tot mijn opvolger er is.'
Ik kan me voorstellen dat u – gezien de val van Galapagos - onder druk stond van buitenaf, of dat de raad van bestuur aangedrongen heeft op een vertrek?
Van de Stolpe: ‘Zo is het niet gegaan. Als ik tegen mijn voorzitter had gezegd: ‘Goed, ik sta te popelen om het hersteltraject te leiden en er nog eens vier jaar bij te doen’, dan was het ‘gaan met die banaan’. Maar vier jaar sleuren zag ik niet meer zitten. Een of twee jaar desnoods, maar om dan midden in het traject de rol door te spelen, is niet opportuun. Dat hebben we rustig besproken met de voorzitter en de CEO van Gilead die daarvoor vanuit de VS is overgevlogen.'
En die vier jaar extra zag u niet meer zitten? ‘Een CEO ben je niet alleen op mooie, maar ook op moeilijke dagen’, hebt u nochtans ooit gezegd.
Van de Stolpe: 'Kijk, ik ben nu 61. Tegenslagen laten hun sporen na. Misschien is de veerkracht wel op. CEO is een zware rol. De adrenaline als het goed draait, helpt om die zware rol te vervullen, maar als je klappen krijgt, is het op een gegeven moment op. Ik denk dat een pensioen beter is voor mij en – zoals reeds gezegd - voor het bedrijf.'
Dat zie je al aan de beurskoers. Die stijgt met 5 procent, een teken dat investeerders u beu zijn?
Van de Stolpe: ‘Voor mijn ego zou de koers beter zijn gehalveerd (lacht). De reactie is te begrijpen. Wie intekende op de beursgang, heeft nog altijd een mooi rendement. Maar als je aan 250 euro bent ingestapt, is het een ander verhaal. Die zien mij liever gaan dan blijven.'
Op internetfora zijn reacties van beleggers niet mals. ‘Te grote mond, te weinig resultaten’, zeggen ze over uw parcours.
Van de Stolpe: ‘Ik had mijn afscheid ook anders voorgesteld natuurlijk. Ik zal geen manager van het jaar meer worden. Ik was voor sommigen een hero als we op de piek zaten, nu een zero. Dat is de manier waarop beleggers het zien. Ik begrijp die emotie, maar vergeet niet dat we ook op 2,50 euro hebben gestaan. Om het hele verhaal dan als een mislukking af te doen, is te kort door de bocht.'
De beurskoers liegt toch niet? Wat hebt u dan verwezenlijkt?
Van de Stolpe: 'We hebben een medicijn op de markt gebracht. Dat is nog niet gelukt in de VS, maar wel in Europa. En de deal met Gilead heeft ervoor gezorgd dat we nog zeker acht jaar als onafhankelijk bedrijf kunnen verder werken. We hebben nog mooie onderzoeken lopen en 5 miljard euro cash. Voor de nieuwe CEO is dat een unieke kans. Die heeft 5 miljard euro om Galapagos weer te laten schitteren.'
Om te schitteren hebt u als bedrijf de knapste koppen nodig. Dreigt er geen braindrain, nu Galapagos veel van zijn glans verloren heeft?
Van de Stolpe: ‘We hebben het personeelsverloop het voorbij jaar zien toenemen. Dat is jammer, maar het is niet dramatisch. Doordat de vergevorderde onderzoeken weggevallen zijn, is dat voor bepaalde functies begrijpelijk. Maar in onderzoek zien we geen groter verloop. Dat verwacht ik ook niet meteen. Mijn vertrek is voor sommigen misschien schrikken, maar we zijn niet aan het bezuinigen. We hebben een bom geld om onderzoek te financieren. Anderzijds moeten we ook vaststellen dat de warrants voor het personeel ‘onder water’ staan (en dus niets waard zijn). Er is minder mogelijkheid om die mensen aan ons te binden. Dus zijn we aan kijken of we alternatieven voor bepaalde functies kunnen invoeren.'
Een strategische prioriteit is de cash inzetten voor een overname of licentiedeal om de pijplijnn aan te vullen. Die piste valt nu volledig stil tot er nieuwe CEO is?
Van de Stolpe: ‘Je gaat geen grote deal sluiten zonder daarover je opvolger in te lichten natuurlijk. Dat maakt het niet eenvoudiger. En dat was het al niet. De vrijheid is beperkt door onze samenwerking met Gilead. Gilead heeft namelijk de rechten om in elk programma dat bij ons binnenkomt, in te stappen na fase 2, in ruil voor een mijlpaalbetaling van 150 miljoen euro, financiering van de helft van de resterende onderzoekskosten en royalties van meer dan 20 procent. Als je dan een deal doet van 2 miljard voor 2 fase3-medicijnprogramma’s, dan zie je dat er ook met Gilead gesproken moet worden.'
De Raad van Bestuur gaat op zoek naar een externe CEO. Waarom is het niet Bart Filius – die eerder dit jaar al enkele taken van u overnam – geworden.
Van de Stolpe: ‘Ik had dat wel gewild, maar het is niet aan de CEO om zijn opvolger te kiezen. Het bestuur zoekt iemand met een achtergrond in onderzoek en ontwikkeling, terwijl Bart eerder een financiële en commerciële bagage heeft.'
Bent u al plannen aan het smeden voor uw leven na Galapagos?
Van de Stolpe: 'Ik ben een boerderij – kasteel is misschien een te groot woord – aan het restaureren in Wallonië. Daar heb ik plezier in en zou ik graag meer tijd in steken. Het zal daar niet bij blijven, maar andere projecten zijn nu nog niet aan de orde. '
En een afscheidsfeest?
Van de Stolpe: 'Er zal wel een feestje komen, maar dat zal niet zijn zoals dat wat we voor de Gilead-deal in elkaar gestoken hebben. Ik vind het leuk in de spotlights te staan als ik iets gerealiseerd heb, maar mijn afscheid hoeft niet met vuurwerk te zijn.'