Chinezen verpesten Duits autofeestje
consument dreigt te kiezen voor goedkopere elektrische modellen uit China
De Duitse auto-industrie staat onder druk. Op de autobeurs IAA in München tonen de Chinezen zich de morele winnaar. Ze overspoelen de markt met goedkope elektrische auto's. ,,De Chinezen maken zelfs al winst."
München
Het duurde niet lang voordat bondskanselier Olaf Scholz begin deze week de lachers op de hand had. ,,Voor sommige afstanden pak je toch liever de auto.'' Met een zwart ooglapje - als gevolg van een ongelukkige val tijdens het hardlopen - opende Scholz de internationale autobeurs IAA in München, de vroegere industriestad waar 135 jaar geleden Carl Benz het patent kreeg op zijn eerste gemotoriseerde voertuig.
De onderliggende boodschap van de SPD-kanselier was serieuzer. Anders dan in 1888 kan Duitsland niet meer ongeremd voertuigen met een verbrandingsmotor blijven produceren. ,,Voor ons als bonds- regering betekent dat: we scheppen nu de voorwaarden voor een Duitsland dat in 2045 klimaatneutraal kan worden en tegelijk een sterk industrieland blijft.''
Maar de Duitse industrie heeft het loodzwaar. In juli kromp de industrie met 11,7 procent vergeleken met een maand eerder, becijferde het nationaal statistiek- bureau. Dat is even dramatisch als in april 2020, vlak na de corona-uitbraak. Een afnemende vraag uit China, de torenhoge energieprijzen en sterk gestegen rentes zijn drie oorzaken uit een langere lijst van boosdoeners.,,Bij autofabrikanten heerst grote onzekerheid. Vergelijkbaar met het gevoel aan het begin van de oorlog in Oekraïne", zegt Oliver Falck, econoom bij economisch instituut Ifo. Hij moet ook denken aan de herfst, toen de industrie vreesde voor een tekort aan gas. Volgens het instituut zijn de fabrikanten net zo pessimistisch als tijdens de bankencrisis in 2008. De toeleveranciers van de auto-industrie zien het nog somberder in.
Porsche
Op de internationale autobeurs IAA stelen Duitse autofabrikanten als BMW, Porsche en Volkswagen normaal gesproken de show. Maar het is deze editie, die zich tot en met zondag in Zuid-Duitsland afspeelt, vooral China dat met merken als BYD bezoekers weet in te palmen. ,,De Chinezen verpesten het feestje'', zegt Matthias Schmidt, een onafhankelijke auto-analist.
De Chinezen overspoelen in sneltreinvaart de wereld met flitsende modellen elektrische voertuigen van eigen makelij. Het gaat om zulke grote aantallen dat de vrachtschepen ontbreken om ze vanaf de Yangtze, met 6300 kilometer China's langste rivier, te vervoeren. Dat boezemt Duitsland angst in, merkt Schmidt. Terwijl de binnenlandse markt afkoelt, neemt de vraag vanuit Europa naar goedkope Chinese auto's toe. ,,De Chinezen kunnen betaalbare modellen op grote schaal produceren. Ze maken zelfs al winst. Ondenkbaar bij Europese fabrikanten.''
Voor de Duitse koepelvereniging van automobielindustrie (VDA) is het zaak dat de bondsregering de kwakkelende sector in Duitsland te hulp schiet. ,,China subsidieert de eigen auto-industrie stevig. Ook de VS creëert voorwaarden om bedrijven te ondersteunen. Of auto's straks nog in Duitsland gebouwd worden, hangt af van de politieke besluitvorming'', meent VDA-voorzitter Hildegard Müller.
Volgens analist Schmidt hebben de Duitse autofabrikanten een achterstand van zeker twee of drie jaar goed te maken op de Chinese concurrenten. ,,De kosten moeten omlaag. Maar de producenten zijn weinig wendbaar. De Duitse ingenieurs achter de befaamde verbrandingsmotor kunnen niet zomaar ontslagen worden. Wetgeving en de vakbonden liggen dwars.''
Onder de motorkap van de autosector blijken de problemen nog groter te zijn, geeft Schmidt aan. ,,De schil van toeleveranciers, voornamelijk Duitse familieondernemingen, dreigt straks geen werk meer te hebben als de verbrandingsmotor verdwijnt.''
Loyaliteit
In 2030 moeten er in Duitsland 15 miljoen elektrische auto's rijden. Op dit moment zijn het er 450.000. De komende vier jaar brengt Volkswagen elf nieuwe elektrische modellen op de markt. Ook BMW doet zijn best. Maar juist in het middensegment pakken de Chinezen een voorsprong op de Duitsers. Schmidt: ,,De loyaliteit van de Duitse consument blijkt niet groot. Als de Chinezen goedkoper zijn - en dat zijn ze - gaat de Duitser daarvoor.''
De liberale partij FDP ziet de bui al hangen. FDP-leider Christian Lindner, ook minister van Financiën, wil e-fuels fiscaal voordeliger maken. Tegenstanders hekelen het voorstel en zien in de synthetische brandstof niets meer dan een verlengde van de verbrandingsmotor. De luchtvaartsector ziet ook liever dat de Duitse autobouwers wegblijven van de schaarse synthetische brandstoffen, waarschuwde de topman van vliegmaatschappij Lufthansa deze week.
Op de autobeurs in München maakte de zelfverzekerdheid bij bondskanselier Scholz over de toestand van de Duitse auto-industrie deels plaats voor realiteitszin. ,,In de jaren 80 overspoelden Japanse auto's alle markten, twintig jaar later de auto's uit Korea. En vandaag zijn het de Chinese elektrische voertuigen.'' Volgens Scholz moet Duitsland zich vooral niet laten afschrikken door de moordende concurrentie.