In een week van rellen in Frankrijk en de in Nederland doorgevoerde vliegtaks een heikel punt. Maar columnist Teun Teeuwisse duidt wat er misgaat in de top van Air France- KLM.
Soms kan ik me nog ouderwets verbazen over wat sterk hiërarchische verhoudingen binnen bedrijven kunnen veroorzaken. Natuurlijk kijk ik ernaar met mijn Nederlandse ‘ik heb geen baas, alleen een hond heeft een baas’-bril, want een sterke hiërarchie is in veel landen nog steeds de normaalste zaak van de wereld. Vaak is mijn werk op z’n zachtst gezegd niet leuk voor de betreffende bedrijven, die daar elk op hun eigen manier mee omgaan. Er zijn bedrijven die mij structureel negeren, er zijn er die selectief reageren op vragen die ik stel en in het vooralsnog beste geval krijg ik wel antwoord op al mijn vragen, maar pas na minimaal een week. Bij bedrijven waar de hiërarchische verhoudingen nog in beton zijn gegoten, krijg ik meestal in eerste instantie te maken met iemand die slechts over selectieve informatie beschikt en orders van zijn meerdere uitvoert.
En opvallend vaak blijkt die meerdere dan de Franse nationaliteit te bezitten.Meer dan eens resulteert dat in een gesprek met de ondergeschikte waarin ik te horen krijg dat ik er niks van begrijp, precies zoals de chef geïnstrueerd heeft. Vervolgens probeer ik te achterhalen wat ik verkeerd zie, maar knal dan vrij snel tegen een muur aan bij iemand die geen flauw idee heeft waar ik het over heb. Uiteindelijk probeer ik dan uit te leggen wat het probleem is, zodat mijn gesprekspartner dat weer aan zijn chef kan uitleggen. Onnodig te vermelden dat mijn haren dan recht overeind gaan staan, anti-hiërarchisch als ik ben.
Afgelopen zomer kon het verschil tussen Nederlanders en Fransen mij niet duidelijker worden. Ik zat aan boord van een toestel van Air France. Toegegeven: ik ben enigszins bevooroordeeld, omdat ik mijn hele leven al een bijna onrealistische liefde voor het Nederlands erfgoed heb. Als ik in een buitenlands café een Heineken-biertje kan bestellen, zal ik dat altijd doen en drink ik die glimmend van trots op. En zodra ik daarna op het vliegveld kom en het blauwe KLM-vliegtuig zie, heb ik het idee dat ik al thuis ben. Mijn Air France experience werd nog versterkt doordat mijn geliefde, die werkt voor KLM, naast me zat. Al snel werd mij duidelijk waarom KLM wel geld verdient en Air France niet. Op deze relatief korte vlucht was niet minder dan zes man cabinepersoneel aanwezig, terwijl KLM vergelijkbare vluchten met de helft doet. Overigens kon de crew zo wel veel persoonlijke aandacht geven, dus over de service viel niets te klagen. Bijna nog opvallender vond ik dat iedereen een ander uniform droeg. Ik kan me enigszins voorstellen hoe ingewikkeld het al voor een luchtvaartmaatschappij is om personeel efficiënt in te zetten, maar als je dan ook nog moet afstemmen dat iedereen een ander uniform aantrekt... Vermoedelijk geven die uniformen de hiërarchie weer, wat het voor de Franse passagiers overzichtelijk maakt. Maar inmiddels begrijp ik wel waarom de kosten bij Air France zoveel hoger zijn. Daar hebben ze helemaal geen absurde loonstijgingen of stakingen voor nodig.
14 DECEMBER 2018