Nederlandse afkeer tegen Bpost-bod zit diep
18 november 2016 18:22
Marc De Roo
Het lijkt bochtenwerk te worden voor Bpost om PostNL over te nemen. © Hilz, Peter/Hollandse Hoogte
Het lijkt bochtenwerk te worden voor Bpost om PostNL over te nemen. © Hilz, Peter/Hollandse Hoogte
PostNL stuurt Bpost voor de derde keer wandelen. Het ongenoegen over hoe het biedproces tot nu verliep, zit diep. 'Alles verliep knullig', is in Nederlandse wandelgangen te horen. 'Het was brolwerk'.
'Belegger Bpost vreest duur bod op PostNL'
PostNL stuurt Bpost opnieuw wandelen
PostNL heeft niet lang gewacht om een antwoord te formuleren op de officiële vraag van Bpost donderdag om rond de tafel te gaan. Vandaag al ging een vastberaden nee de deur uit. Echt verwonderlijk is dat niet, zeggen Nederlandse bronnen dicht bij het dossier. Bpost veranderde niet aan zijn prijs - die ligt hic et nunc zelfs lager omdat ook in aandelen wordt betaald- en in Nederland wordt het hele biedproces als 'weinig professioneel' omschreven.
Olifant in porseleinkast
Dat was het al in mei. Bij het eerste bod toen was PostNL zwaar geïrriteerd - los van het lek door ex-minister van Overheidsbedrijven Jean-Pascal Labille - over het feit dat in België de indruk was gewekt dat er zo goed als een overeenkomst was. 'Want die was er niet', is te horen.
Dat negatieve gevoel wordt groter bij het recente tweede overnamevoorstel. De uitspraak van Belgische minister van Post, Alexander De Croo kwam in Nederland over als het gedrag van een 'olifant in een porseleinkast'. Eerst zei De Croo dat de Belgische overheid het nog voor het zeggen zal hebben in de nieuwe fusiegroep, zelfs als haar belang zakt naar 40 procent. Daarna herhaalde hij verscheidene keren dat Bpost geen overheidsbedrijf was. 'Misschien was het zo niet bedoeld, maar het was wel heel ongelukkig en bovendien heel inconsequent'.
Arrogant
Ook de houding van Bpost-topman Koen Van Gerven wordt in Nederland niet gesmaakt. Sommigen noemen hem 'overmoedig', andere zelfs 'arrogant'. Zijn reactie in de Telegraaf op de uitspraken van Nederlandse premier Mark Rutte en de Nederlandse minister van Economische Zaken Henk Kamp - die de overname van PostNL door Bpost omschreven als een stap terug - viel in heel slechte aarde.
'Het overnameproces van Bpost verdient geen schoonheidsprijs'
EEN NEDERLANDSE POSTKENNER
Van Gerven zei dat het hem heel erg verbaasde dat liberale bewindslieden zich zo uitlaten over een privaat beursgenoteerd bedrijf, in casu Bpost. 'Dat heb ik in België nog nooit meegemaakt', reageerde Van Gerven fel. 'Ik weet niet waar dat indianenverhaal van overheidsinterventie vandaag komt'. Dergelijk 'fulmineren' tegen Nederlandse politici wordt in Nederland niet geapprecieerd.
Gebrek aan sensitiviteit
Zowel de 'inconsequentie' van De Croo als de 'overmoed' van Van Gerven heeft volgens Nederlandse insiders schade aangericht aan het sentiment van de deal en geven weinig blijk van 'sensitiviteit'. Ook het achter de rug contacteren van PostNL-aandeelhouders en het inschakelen van 'overname-medestanders' als ex-Telenet topman Duco Sickinghe - zonder dat er gesprekken zijn geweest met de directie van PostNL - 'zijn niet de stappen die je ziet in een ordentelijk en goed proces', is te horen.
Los van de inhoudelijke dingen zoals prijs en andere niet financiële elementen. Maar ook hier geeft Bpost het gevoel niet te luisteren naar de verzuchtingen van PostNL.
'Het hele proces verdient geen schoonheidsprijs', vat een waarnemer het ietwat ironisch samen. 'Het was een samenspel van een op punten knullig proces'. 'Een agressief vriendelijk bod'. 'Brolwerk', was een term die ook viel.
Meer onzekerheid
Het Belgische 'onprofessionalisme' zorgde in Nederland tegelijk voor steeds meer negatieve politieke reacties. In die mate dat het typische Nederlandse liberale gedachtengoed lijkt te zijn omgeslaan in economisch nationalisme. Dat maakt de weg naar de fusie extra hobbelig.
In de Tweede Kamer diende een politieke meerderheid een motie in waarin aan de Nederlandse regering wordt gevraagd de postwet aan te passen en post als strategisch belang te aanzien. Op die manier zou de regering een ongewenst bod door Bpost kunnen blokkeren.
Dat scherpt de onzekerheid bij PostNL over de deal nog verder aan, aldus een ingewijde. Zeker omdat men in Nederland al lang vindt dat er geen gelijk speelveld is tussen beide postmarkten. In Nederland is er een echte geliberaliseerde markt met verschillende postoperatoren en is PostNL al geprivatiseerd. België zit nog in de fase van overheidsbedrijf en een markt waarop geen enkele grote brievenpostspeler actief is.
Of het nog goedkomt tussen Bpost en PostNL? Niemand die het weet, 'maar PostNL is wel heel resoluut geweest in zijn afwijzing. En de motie in het Parlement maakt het wel extra moeilijk'.
'De pot verwijt de ketel'
In Belgische kringen rond Bpost is een ander verhaal te horen over de afwijzing van het overnamevoorstel. 'De Nederlandse minister van Economische Zaken Henk Kamp misbruikt bewust de uitspraak van De Croo over het behoud van zeggenschap in de fusiegroep. ‘Dat was een feitelijke vaststelling over het aandeelhouderschap’.
‘Het is de pot die de ketel verwijt’, zegt een Belgische waarnemer, ‘twee maten en gewichten. Het is juist de Nederlandse politiek die zich mengt in een geprivatiseerd bedrijf. Met zijn economisch nationalisme gooit de liberale partij al zijn principes over boord in de strijd tegen Geert Wilders, want de komende verkiezingen gaan over Nederlandse identiteit. Nederland, dat zelf staatsbedrijven heeft die overnames doen in het buitenland, zit plots in een totaal omgekeerde dynamiek dan België.’
De Nederlandse regering heeft de voorbije maanden naar verluidt verschillende Belgische regeringsleden gecontacteerd met de vraag om het management van Bpost terug te fluiten in het dossier. Tevergeefs zo blijkt.