DFT
Minder faillissementen:
’Retail is weer sexy’
Door HARRY VAN GELDER
1 min geleden in FINANCIEEL
AMSTERDAM - Het aantal faillissementen in de retail zijn de laatste jaren fors afgenomen. In 2013 gingen nog 742 bedrijven (exclusief eenmanszaken) naar de haaien, in 2017 worden dat er waarschijnlijk niet meer dan 281. Een afname van 62%, berekende de financiële boetiek Lindenaar & Co.
Een afname van 62%, berekende corporate finance-boetiek Lindenaar & Co. De bedrijven die het niet haalden, misten de onlineslag, hadden te weinig onderscheidend vermogen of waren door teruglopende omzetten niet in staat om externe financiers aan te trekken.
De overlevenden moesten hard werken, maar behaalden een substantieel grotere gemiddelde jaarlijkse omzetstijging (4,4%) dan de 1,7% gemiddelde jaarlijkse groei van de Nederlandse economie in de afgelopen vijf jaar. Opmerkelijk is dat de ebitda-marge afnam met 0,7 procentpunt, wat er volgens Lindenaar & Co op wijst dat de winnaars marge moesten afstaan aan de consument of moesten investeren.
Lindenaar & Co verdeelt de survivors in vier categorieën: merken, prijsvechters, schaalbedrijven en nichespelers. De eerste groep (te denken valt aan Rituals, Scotch&Soda, Suitsupply, Rivièra Maison en Anna van Toor) verkoopt producten onder eigen naam. Zij ondervinden minder concurrentie, prijzen zijn minder elastisch en consumenten zijn bereid een premie te betalen voor hun artikelen, wat zich uit in een relatief hoge brutomarge van maar liefst 46,4%.
Verreweg het hardst groeiden echter de prijsvechters, met winkelketen Action als absolute kampioen. Bij deze groep ligt de aandacht volledig bij beheersing van de kosten van inkoop, transport en distributie. De prijsvechter heeft schaal nodig, maar lang niet alle grote bedrijven zijn ook discounters. De afgelopen vijf jaar groeide de omzet van de prijsvechters met 15,8% per jaar. Maar dit getal kwam vrijwel gehele voor rekening van Action. Heel wat andere discounters kampten met krimp.
De schulden van de Nederlandse retail bedrijven liepen flink op, van €3,5 miljard in 2013 naar €5,1 miljard nu. De schuldratio nam toe van 2,5 keer de ebitda naar 4,1 keer ebitda, met name gedreven door Action. De discounter verhoogde zijn schuld naar €1,4 miljard in 2016. Opvallend is dat de financiële middelen steeds vaker ter beschikking worden gesteld door aandeelhouders en moederbedrijven. Hun aandeel in de schuld nam toe van 38,7% naar 40,5%. Banken steken het liefst geld in schaalbedrijven (zoals Swiss Sense en Coolblue), ook al laten de ’merken’ en nichespelers hogere omzetten en marges zien.
Volgens retaildeskundigen worden de faillissementen voor een belangrijk deel veroorzaakt door de opkomst van buitenlandse formules. Maar uit het onderzoek blijkt dat niet. Nederlandse bedrijven moesten er wel flink aan trekken: ze hebben durf, innovatie en financiële middelen nodig om de buitenlandse invasie te weerstaan, maar het lukt ze wel. De Nederlandse retail groeide zelfs harder dan de buitenlandse, gemiddeld met 5,2% tegen 4,1%. Maar dat ging wel ten koste van de marge. De ebitda-marge van Nederlandse bedrijven nam af van 10% naar 6,8%, terwijl die bij buitenlandse formules met 0,6 procentpunt steeg tot 12,5% in de afgelopen 5 jaar.