Met 1 infra-miljard extra blijven de files onoplosbaar
Minister Cora van Nieuwenhuizen heeft in 2019 1 miljard euro extra te besteden, maar dat extra geld ‘verdwijnt’ grotendeels binnen het schuifspel van het MIRT. De files zijn en blijven onoplosbaar. Toch telt de Meerjarenbegroting 13 nieuwkomers, waaronder de A15 Gorichem- en SmartwayZ/A58.
Minister Cora van Nieuwenhuizen heeft komend jaar 7 miljard euro te besteden, maar komt ondanks het extra geld, met een belofte: “Ik kan de files niet oplossen, maar ik doe er alles aan om ze te beperken. We verbreden onze wegen, leggen nieuwe wegen aan en we verjongen en vernieuwen onze bruggen en tunnels.”
Versnellen?
De minister droomt bij haar eerste begroting van versnelling van projecten, maar weet dat realiteit anders zal uitpakken. De gemiddelde doorlooptijd van een gemiddeld infra-project is namelijk schrikbarend lang. Tien jaar geleden heeft de commissie Elverding geprobeerd die doorlooptijd te bekorten tot 7 jaar, maar dat lukt in de praktijk nooit.
Meestal wordt al decennia gepolderd voordat een project in het MIRT komt. En voordat de realisatiefase dan wordt bereikt, zijn al eerst het onderzoek, de verkenning en de planuitwerking doorlopen. Ook jarenlange juridische procedures tot en met de Raad van State, zitten tegenwoordig standaard in de planning.
50 jaar praten
En ook de minister is daar al tegenaan gelopen. Afgelopen maandag schepte zij de eerste berg zand voor de A24/Blankenburgtunnel, een project dat in 2024 klaar zal zijn, maar waarover al 50 jaar is gepraat.
De projecten lijken ook steeds duurder te worden door steeds hogere eisen aan inpassing. Voor de 4 kilometer lange A24 is 300 miljoen euro per kilometer nodig, maar daar zitten dan wel twee tunnels bij. Een infra-minister regeert per definitie over haar graf heen en knipt de lintjes van haar voorgangers. Volgens Rijkswaterstaat drogen de mega-contracten snel op. Er zitten met de Ring Utrecht en Verdiepte bak BaHo/ Amstelveen (SAA5) nog wel een paar klappers in de pijplijn, maar de focus zal verschuiven naar beheer en onderhoud.
Volop beweging binnen het MIRT
Dat betekent niet dat er niets gebeurt op infra-gebied. Ook binnen het schuifspel MIRT zit beweging. Voor 2019 is er – net als vorig jaar – plek ingeruimd voor 13 nieuwe projecten. Daarbij gaat het onder meer om het nationaal fietsprogramma, de A1/A30 Barneveld en knooppunt Burgerveen- N14. Een opvallende nieuwkomer is de HSL-Zuid waarvoor 133 miljoen euro opzij is gezet voor zowel geluidsmaatregelen als prestatieverbetering. Onder meer de problemen bij wind worden aangepakt.
Nog eens twaalf projecten – wederom net als vorig jaar – schoven een plek op in de fasering: Het toltraject ViA15 komt met de tender eindelijk in de realisatiefase en de A2 Deil – Vught gaat naar de verkenningsfase.
Daarnaast zijn afgelopen jaar 14 projecten opgeleverd, dat zijn er overigens drie meer dan vorig jaar. Inmiddels zijn de Noord-Zuidlijn, het knooppunt Joure, N35 en de N18 allemaal in gebruik genomen en niet meer terug te vinden in de begroting.
Dertien nieuwkomers in het MIRT:
IJsselkop (Oost)
Programma Fiets (Nationaal)
Bereikbaarheidsprogramma Utrecht U Ned (Noord-West)
A1/A30 Barneveld (Oost)
A28 Amersfoort-Hoogeveen (Oost)
N50 Kampen-Kampen-Zuid (Oost)
SmartwayZ.nl: A58 Tilburg-Breda (Zuid)
A15 Gorinchem-Papendrecht (Zuid-West)
Knooppunt Burgerveen-N14 (Zuid-West)
N15 Suurhoffbrug (Zuid-West)
Sporen Schiedam – Rotterdam plan D (Zuid-West)
HSL – Zuid (Nationaal)
Zuidwestkant Amsterdam / Schiphol (Noord-West)
Twaalf projecten schuiven fase op:
Toekomstvisie Waal (Lobith en Haaften) (van fase planuitwerking naar fase realisatie)
A12/A15 Ressen – Oudbroeken (viA15) (van fase planuitwerking naar fase realisatie)
Capaciteitsuitbreiding overnachtingplaatsen Merwedes (van fase planuitwerking naar fase realisatie)
Zwolle – Herfte (van fase planuitwerking naar fase realisatie)
Bereikbaarheid Rotterdam-Den Haag (van fase onderzoek naar fase programma)
Bereikbaarheid Metropoolregio Amsterdam (van fase onderzoek naar fase programma)
A6 Almere Buiten-Oost-Lelystad (voorheen Landzijdige bereikbaarheid Lelystad Airport) (van fase verkenning naar fase planuitwerking)
Kribverlaging Pannerdensch Kanaal (van fase verkenning naar realisatie)
Programma SmartwayZ.nl (van fase verkenning naar fase programma)
A2 Deil – `s Hertogenbosch – Vught (van fase onderzoek naar fase verkenning)
Varik-Heesselt (van fase verkenning naar fase planuitwerking)
Tijdelijke tolheffing A24 Blankenburgverbinding en A12/A15 Ressen Oudbroeken (ViA15) (van fase verkenning naar fase planuitwerking)
Twaalf lopende MIRT-onderzoeken
A1/A30 Barneveld
A28 Amersfoort – Hoogeveen
Anders Benutten
Corridor Rotterdam – Antwerpen (CRA)
Holwerd aan Zee
IJsselkop
Lob van Gennep
Maasoeverpark
Meerjarig Adaptief Programma Eems-Dollard 2050
Ontwikkelvisie Zuidelijk Maasdal
Rijksvastgoed Lelystad
Zuidwestkant Amsterdam/Schiphol
14 opgeleverde projecten
A1 Apeldoorn-Zuid – Beekbergen
A6/A7 knooppunt Joure
*Intensivering spoor in steden fase 1 en fase 2
N18 Varsseveld – Enschede
N31 Harlingen (traverse Harlingen)
N35 Zwolle – Wijthmen
Regionet, fase 1
*Ruimte voor de rivier
Sterke regio’s: Zuid-Nederland
Sterke regio’s: Zuidwest-Nederland
Utrecht Centraal (t.b.v. Nieuw Sleutelproject, VINEX)
Verruiming vaarweg Eemshaven – Noordzee
Venlo logistiek multimodaal knooppunt
Wielingen