Leuk stuk over shorten. Wel toepasselijk hier.
Shorters: Kanarie in de kolenmijn
Categorie: Beurs vandaag, Achtergronden
Door Nico Inberg op 21 dec 2018 om 13:30
Shortende hedge funds kunnen in het algemeen rekenen op de toorn van de gemiddelde particuliere belegger. Ze lenen aandelen van (groot)aandeelhouders en verkopen die op de beurs, om zodoende geld te verdienen aan een neerwaartse beweging. Ze handelen daarmee regelrecht tegen de belangen in van de gemiddelde belegger, die de koersen graag omhoog ziet gaan.
Maar: een belegger kan de shortende hedge funds maar beter serieus nemen. En kan er via het beschikbaar stellen van zijn aandelen zelfs nog geld aan verdienen.
Verplichte meldingen
U kent ze ongetwijfeld, de bekende namen van het dagelijkse rondje shortsell.nl dat u op IEX tegenkomt. Het zijn veelal dezelfde partijen: hedge funds als Marshall Wace, Worldquant, PDT Partners, het zijn er legio, duiken dagelijks op in de shortsellregisters.
Sinds 2012 dient een partij die een shortbelang opbouwt in een beursgenoteerd aandeel dat boven de 0,2% uitkomt dat te melden bij toezichthouder AFM en vanaf 0,5% worden die meldingen openbaar gemaakt. Dat in tegenstelling tot belangen aan de longzijde, die pas vanaf 3% moeten worden gemeld.
Zodra een shortpositie weer onder de 0,5% komt, verdwijnt deze weer uit de openbare registers, maar dat wil niet zeggen dat die positie volledig is opgeruimd. Dat is ook de reden waarom u op de shortsellpagina van shortsell.nl twee percentages ziet: die van alle posities die momenteel boven de 0,5% noteren, én die van de posities inclusief de laatstbekende percentages van de posities die onder de meldgrens zijn gekomen.
Zodoende is het niet mogelijk zonder al te veel ruchtbaarheid een enorme shortpositie op te bouwen. Uiteindelijk is een hedge fund er natuurlijk wél bij gebaat dat hun shortposities bekend worden, want er wordt met argusogen naar gekeken en goed voorbeeld doet goed volgen.
Illustratief is bijvoorbeeld de werkwijze van het Amerikaanse Citron Research, dat eerst een shortpositie opbouwt en het vervolgens van de daken schreeuwt. Op basis van hun reputatie daalt het aandeel meteen fors, verlaten aandeelhouders het schip of gaan andere partijen ook short. De eerste winst is dan al binnen.
Het inlenen en uitlenen van aandelen (securities lending)
Om short te kunnen gaan moeten deze partijen aandelen inlenen. Die lenen zij van échte aandeelhouders. Dat zijn bijvoorbeeld de grote vermogensbeheerders, banken of ETF-uitgevers als Blackrock en Vanguard. Die beleggen voor klanten, maar kunnen extra rendement behalen door de aandelen, die anders maar op de plank liggen, uit te lenen.
De vergoeding voor het uitlenen van aandelen verschilt per titel: voor bekende blue chip-aandelen is dat bijna niks, voor sommige small cap aandelen kan dat oplopen tot wel 10-15% of zelfs hoger als ze bijna niet te krijgen zijn. De uitlener blijft enonomisch eigenaar, maar de inlener wordt juridisch eigenaar. Degene die de aandelen uitleent kan wel elk moment zijn aandelen verkopen, ook al zijn ze uitgeleend.
Vaak wordt gedacht dat alleen hedge funds aandelen inlenen om short te kunnen gaan, maar die reden is slechts goed, volgens onderzoek, voor 1% van de vraag naar in te lenen aandelen. Arbitragefondsen (long/short), marketmakers op de optiebeurs, arbitrageanten tussen verschillende beurzen, kopers van converteerbare obligaties, er zijn heel veel redenen waarom financiële partijen aandelen willen inlenen.
Ook particuliere beleggers kunnen hun aandelen uitlenen: de brokers in Nederland faciliteren dat over het algemeen; u kunt zelf aangeven of u wel of niet wilt dat uw aandelen worden uitgeleend.
Verschillende strategieën
Terug naar de shortende hedge funds. Deze bedrijven werken soms met eigen geld, soms met geld van derden waaronder pensioenfondsen en verzekeraars, en proberen door middel van diverse strategieën een hoger dan gemiddeld rendement te maken.
Een veelgebruikte strategie is bijvoorbeeld het long/short equity spel. Het hedge fund gaat één aandeel long, en een andere short: vaak bedrijven die met elkaar te maken hebben, bijvoorbeeld de sterkste en de zwakste in de sector. Wanneer de markt als geheel een bepaalde kant op gaat, is het risico beperkt.
Ook het kopen van een overnamekandidaat en het shorten van een overnemer kan een strategie zijn. Het meest lucratieve werk, en ook het meest risicovolle, is het opsporen van overgewaardeerde bedrijven. Bedrijven met veel schuld bijvoorbeeld, opererend in een lastige markt, staan al snel op de radar. Het afgelopen jaar hebben we voldoende voorbeelden hiervan gezien op de shortselllijsten. Ik noem bijvoorbeeld Fugro, Arcadis en het Belgische Nyrstar. .
Kanarie in de kolenmijn
Wat kunt u als particuliere belegger met deze shorters? Meedoen kan niet want zij werken met name voor grote institutionele partijen en/of met eigen geld. Wel kunt u de posities die deze hedgefunds innemen zeer serieus nemen. Met dank aan de toezichthouder, die deze partijen verplicht stelt hun posities te openbaren.
De hedge funds beschikken over de duurste analisten en nemen posities in die zeer risicovol zijn. Zij doen hun huiswerk daarom meer dan goed. Shortende hedge funds hebben daarom een belangrijke functie op de beurs. Voor particuliere beleggers vooral een signaalfunctie: aandelen waar grote shortpercentages uitstaan dienen met argusogen nogmaals bekeken te worden.
Als een gerespecteerde partij heel veel geld in de waagschaal wil stellen omdat zij denkt dat een bepaald aandeel omlaag zal gaan, móet een belegger zijn eigen investeringsthese tegen het licht gaan houden. Zoek dus uit waarom die hedge funds, waar over het algemeen de beste en duurste analisten zitten, short zitten in zo’n aandeel.
Ga op zoek naar die contraire mening: niet die sussende mening van een bankanalist die uw eigen idee nogmaals bekrachtigt, maar zoek uit waarom deze hedge funds denken geld te kunnen verdienen aan een daling van het desbetreffende aandeel. Wanneer u die redenen kent, weet u in ieder geval waar uw risico ligt.