Strop van 50 miljoen voor ministerie IenW door trage locomotieven
RTL Z
1 uur geleden
6 manieren om bruine lippenstift te dragen
Weer geleefd door je agenda: de sociale inhaalslag is begonnen
De bewuste Traxx-locomotief in 2019 op station Rotterdam Centraal. © Archieffoto ANP De bewuste Traxx-locomotief in 2019 op station Rotterdam Centraal.
Het fiasco met de Fyra-treinen zorgt acht jaar later opnieuw voor een financiële strop. De locomotieven die ter vervanging werden gebruikt van de mislukte hogesnelheidstreinen zorgden voor schade aan het spoor. De rekening komt terecht bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Het ministerie is volgens het Nederlands Arbitrage Instituut (NAI) voor 90 procent verantwoordelijk voor schade aan de rails van de Hogesnelheidslijn (HSL) Zuid. De beheerder van het traject, het bedrijf Infraspeed, krijgt dus niet alle schade aan het spoor vergoed.
Het bedrijf, met Siemens en BAM als aandeelhouder, eiste een schadevergoeding van het ministerie voor het repareren van haarscheurtjes in de rails. Ondanks meerdere onderzoeken naar de oorzaak ervan, kwamen de twee partijen er niet uit wie verantwoordelijk is voor de schade.
Volgens Infraspeed is de schade veroorzaakt door het gebruik van locomotieven die helemaal niet geschikt zijn voor het traject. De maximumsnelheid van deze zogeheten Traxx-motieven is 160 km per uur, terwijl het traject is gebouwd voor treinen die 220 km per uur kunnen halen.
Noodoplossing na Fyra-debacle
Toch liet het ministerie NS met de Traxx op het spoor, om op die manier toch treinen over de miljarden kostende HSL te laten rijden. Al in 2008 waarschuwde Infraspeed spoorbeheerder ProRail dat het gebruik van de Traxx voor schade zou kunnen zorgen, blijkt uit het vonnis van het NAI dat openbaar is gemaakt door het ministerie.
Het ministerie is wel grotendeels verantwoordelijk voor de schade, volgens het NAI. De schade aan de rails is namelijk pas ontstaan kort na het debacle met de Fyra en bevindt zich ook alleen maar op de delen van het traject waar de Traxx reed.
Uit onderzoek van TNO en de TU Delft blijkt bovendien dat de schade vooral is veroorzaakt door het slippen van de locomotieven op de rails. Dit slippen werd weer veroorzaakt doordat de locomotief veel langzamer door de bochten ging dan waar het spoor voor is gebouwd. De trein zocht constant naar grip, wat schade aan de rails veroorzaakte.
Schadepost van 50 miljoen
Het ministerie van Infrastructuur zal daarom in ieder geval 26 miljoen euro overmaken voor het schadeherstel in de periode tot en met 2019, meldt staatssecretaris Stientje van Veldhoven aan de Tweede Kamer. Dat is aanzienlijk meer dan het bedrag dat Van Veldhoven in maart 2018 als mogelijke schadepost meldde.
In totaal zal de schade zeer waarschijnlijk uitkomen op 50 miljoen. Het ministerie moet ook de schade voor de jaren na 2019 betalen, totdat de gewraakte locomotief niet meer gebruikt wordt. Dit bedrag wordt door Infraspeed op 24 miljoen geraamd.
Wachten op de nieuwe intercity-treinen
Wanneer de Traxx van het spoor gaat, is nog onduidelijk. Van Veldhoven is in gesprek met de NS over de inzet van de nieuwe intercity-treinen die het bedrijf krijgt. Als deze ingezet kunnen worden, kan de locomotief worden uitgerangeerd.
Hier doemt alleen een nieuw probleem op, want de levering van deze treinen is vertraagd door het coronavirus, bleek in juni van vorig jaar. De eerste nieuwe treinen zullen weliswaar dit jaar op de HSL gaan rijden, maar er zijn niet genoeg treinen om een dienstregeling op de gewenste snelheid van 200 km per uur te rijden, bevestigde de staatssecretaris in februari van dit jaar.
Of het bedrag van 24 miljoen hierdoor nog verder kan oplopen is onduidelijk, een woordvoerder van het ministerie kon hier niet direct antwoord op geven.