Aandelen uitlenen en het beleggerscompensatiestelsel.
Deze onderwerpen worden vaker besproken, maar daar gaat nog het e.e.a. aan vooraf. Om te beginnen kent Nederland twee vormen van effectenbewaring, namelijk WGE-bewaring en alternatieve bewaring.
Bij bewaring conform de Wet Giraal Effectenverkeer (WGE) ben je van rechtswege juridisch eigenaar van de effecten. Onder deze regeling vallen de grootbanken plus een aantal andere partijen die ik niet bij naam ken.
Bij alternatieve bewaring (dus niet WGE-conform) sta je juridisch minder sterk, maar dat betekent natuurlijk niet dat alles dan maar is toegestaan. Zo dient men een vorm van vermogensscheiding aan te brengen, hetgeen betekent dat effectenbewaring buiten de boedel van de broker dient te vallen. Brokers hebben hier wel een bepaalde vrijheid hoe zij dit precies inrichten, waardoor het per partij kan verschillen. Zo is bijvoorbeeld DeGiro opgezet volgens het systeem van een beleggersgiro. Dat is vergelijkbaar met een beleggingsfonds. Het komt erop neer dat zij juridisch eigenaar van de stukken zijn en dat je als klant een vordering hebt op hun.
Vervolgens kun je kiezen voor wel of niet uitlenen. Wanneer effecten worden uitgeleend staat daar onderpand tegenover, zoals gebruikelijk binnen de wereld van securities lending. Dus men leent bijvoorbeeld aandelen Besi uit en krijgt als onderpand Amerikaanse staatsobligaties of aandelen Microsoft of iets anders. Nu doet de situatie zich voor dat veel mensen zich druk maken over het juridisch uitlenen van "hun" aandelen, waarvan zij in de eerste plaats zelf nooit de juridisch eigenaar zijn geweest.
Economisch blijf je wel eigenaar, of het nu gaat om WGE-conforme of alternatieve bewaring en of de effecten nu worden uitgeleend of niet. Ook als je juridisch nooit eigenaar bent geweest van de aandelen, wil dat niet zeggen dat je helemaal niet meer hoeft te kijken naar uitlenen. In het algemeen kun je stellen hoe meer schakels hoe meer risico. Maar het lijkt mij goed om eerst naar de basis te kijken en pas later naar het uitlenen van effecten.
Verder ging het over het beleggerscompensatiestelsel voor aandelen (EUR 20k). In Amerika geldt voor partijen die zijn aangesloten bij Securities Investor Protection Corporation (SIPC) een dekking tot USD 500k voor aandelen inclusief USD 250k voor cash. Naar mijn weten geldt dit niet voor Lynx en Europese klanten van Interactive Brokers a.g.v. een route via Ierland (en/of Luxemburg?). Dus val je inderdaad onder de dekking tot EUR 20k. Ik lees ook wel eens over 90% van EUR 20k, maar dat zal ook het verschil niet maken.
Samenvattend kun je bijvoorbeeld op de volgende punten letten:
(1) WGE-conform of alternatieve bewaring;
(2) Bij alternatieve bewaring wil je eigenlijk weten hoe een partij dat heeft geregeld, maar kom daar maar eens achter;
(3) Vervolgens kun je kijken naar wel/niet uitlenen, maar je gaat hiermee niet repareren wat onder (1) en (2) zwakker is geregeld;
(4) Het beleggerscompensatiestelsel tot EUR 20k is een laatste vangnet voor je effecten;
(5) Voor cash heb je bij een bank natuurlijk nog het depositogarantiestelsel tot EUR 100k.
Ondertussen zullen jullie mijn gezeur over deze details wel zat zijn, hier in het BESI-topic.