Het Finse Outokumpu is een van de grootste spelers wereldwijd op het gebied van roestvrij staal. Het bedrijf heeft vestigingen in China, Finland, Duitsland, Mexico, Zweden, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. De grootste fabriek staat echter in het Finse Tornio. De overname in 2013 van Inoxum, de roestvrij staaldivisie van ThyssenKrupp, heeft de omzet van het bedrijf verhoogd van zo’n € 4,5 miljard in 2012 naar € 6,7 miljard in 2014. Deze overname bezorgde Outokumpu ook een basis in Noord- en Zuid-Amerika, waar het nu de nummer twee speler is. In Europa is het bedrijf de grootste speler.
Outokumpu produceert op jaarbasis zo’n 2,6 miljoen ton roestvrij staal.
Wanneer we kijken naar de diverse afzetmarkten zien we dat Outokumpu
een gezonde spreiding laat zien. Zo is de zware industrie, wat de grootste eindmarkt is, slechts goed voor 29% van de omzet. Andere belangrijke segmenten zijn de metaalverwerkende industrie en consumentengoederen, die beiden goed zijn voor 21% van de omzet. De autoindustrie maakt 17% van de omzet uit.
Fors saneringsprogramma Onder invloed van de financiële crisis hebben de prijzen van roestvrij staal jarenlang onder druk gestaan. Zo zijn de
prijzen in zowel de Verenigde Staten als in Europa gedaald van ongeveer $ 4.500 per ton in 2011 naar zo’n $ 2.800 per ton begin 2014. In zo’n klimaat is het lastig geld verdienen. In de tweede helft van 2014 zijn de prijzen enigszins hersteld naar ongeveer $ 3.300 per ton. Naast
fors gedaalde prijzen is het prijsverschil met goedkoper roestvrij staal uit China opgelopen naar 22% in 2014, waar dat in 2008 nog maar 14% was. Hierdoor is de concurrentie uit China dus verder toegenomen.
Aangezien de verschillende afzetmarkten van Outokumpu de afgelopen jaren in meer of mindere mate onder druk lagen, heeft het bedrijf een saneringsprogramma opgezet dat oorspronkelijk een besparing van € 150 miljoen op moest leveren tegen het einde van 2014. Dit programma is ondertussen uitgebreid naar een besparing van € 250 miljoen per einde
2015 en moet onder meer worden gerealiseerd door efficiëntere productie en slimmere inkoop.
Daarnaast heeft het bedrijf € 200 miljoen aan kosten kunnen wegsnijden na de eerdergenoemde overname van Inoxum. Zo zal in 2015 onder meer de fabriek in het Duitse Bochum worden gesloten. Ook het werkkapitaal zal verder worden verlaagd om zo de kasstroom te verbeteren. In totaal mikt Outokumpu op een verlaging van het werkkapitaal van maar liefst € 400
miljoen aan het einde van 2015. Dat daar nog flink wat ruimte zit mag blijken uit het feit dat het werkkapitaal als percentage van de omzet per eind 2014 ongeveer 15% bedroeg. Hoewel dat al flink lager was dan
de 26% aan het begin van 2013, ligt het sectorgemiddelde op 12%. Er kan dus nog steeds wat vanaf.
Vooruitzichten zijn bescheiden
Sinds 2012 is de wereldwijde groei in roestvrij staal afgenomen van 9% naar 6% in 2014, vooral door fors lagere vraag uit Azië (lees China, waar de groei daalde van 19% in 2012 naar nog slechts 8% in 2014).
In Europa was de groei met gemiddeld zo’n 1,5% al niet bijzonder hoog, terwijl de Verenigde Staten ook een dalende groeitendens laten zien, zij het vanaf een hoger niveau dan in Europa.
Voor de komende jaren zijn de groeiverwachtingen voor de wereldwijde
markt in roestvrij staal met een verwachte groei van 5% bescheiden te noemen.
Deze groei zal vooral worden gedreven door landen in Latijns- en Zuid-Amerika, en landen in Azië. China is hiervan uitgezonderd want daar zal de groei naar verwachting nog verder afkalven richting 5% in 2017. Outokumpu zal zich in deze snel veranderende markten staande moeten zien te houden en zal in Europa wellicht meer fabrieken moeten sluiten ten
gunste van Zuid-Amerika en Azië, want in die laatste gebieden zit dus de groei.
Zie verder in deel 2: