Leegloop aan de top
Als Noy in 2012 zijn afscheid krijgt, ligt het Hyder-dossier onderop de stapel. Anderhalf jaar later liggen de kaarten echter anders. McArthur drukt zijn stempel op de onderneming. Eind december 2013 onthult de man die zijn sporen verdiende bij de consultants van Booz & Co en daarvoor als ingenieur bij Shell werkte, een nieuwe structuur en nieuwe strategie. Er wordt een nieuwe organisatievorm over Arcadis heen gelegd die het bedrijf tot een mondiale speler moet maken.
Overnames blijven onderdeel van de groeiambities. Met één verschil: in de strategie-update van 2010 gold nog dat een aankoop een culturele en strategische ‘fit’ moest zijn. McArthur vindt dat acquisities ‘leidende posities van Arcadis moeten versterken’. Daarmee verlegt hij het vizier. Want een van die ‘leidende posities’ ligt in het Midden-Oosten, waar Hyder goed verdient aan het ontwerpen van gebouwen als de Burj Khalifa, spoorwegen en metronetten voor Qatar, Dubai en Saudi-Arabië.
Niek Hoek (Foto: Klaas Fopma/Hollandse Hoogte
Niek Hoek (Foto: Klaas Fopma/Hollandse Hoogte
Er is dan niemand meer van het oude team met kennis over de eerdere geschiedenis met Hyder. Behalve Noy is ook Craig Eisen in 2012 vertrokken. Eisen was tien jaar directeur fusies en overnames. De Amerikaan Steve Blake, sinds 1999 bestuurslid en sparringpartner van Noy, ging in 2013 met pensioen. Michiel Jaski, vanaf 2000 bestuurslid, vertrok al in 2010 en trad daarna in dienst van de Nederlandse concurrent Grontmij. Daarnaast loopt ook de derde termijn van president-commissaris Rijnhard van Tets af. In mei 2014 vertrekt met hem de laatste die op bestuursniveau het Hyder-dossier kende. En het zal tot 2015 duren voordat Niek Hoek als nieuwe president-commissaris aan de slag gaat. Hoek is dan nog topman van verzekeraar Delta Lloyd en worstelt met het DNB-dossier.
Toch weer Hyder
In dit kennis- en machtsvacuüm gaan McArthur en zijn nieuwe team, waaronder oud-Philips-man Vree die pas aantrad na de eerdere vrijages met Hyder, aan de slag. En ze gaan ervoor. Waar hun voorgangers terugschrokken, durven zij wel. En de gelegenheid doet zich ook nog eens voor, want het aandeel Hyder hangt al maanden in de touwen sinds een winstwaarschuwing in februari 2014.
Wat dan volgt, staat haaks op de aanpak van het ‘oude’ team van Noy. In juli 2014 doet Arcadis een bod op het beursgenoteerde Hyder vanuit de wetenschap dat je in Groot-Brittannië met een goed bod het pleit kan beslechten. Dan verschijnt er een kaper op de kust, het piepkleine Japanse Nippon Koei komt als een konijn uit de hoed te voorschijn en doet een concurrerend bod. Arcadis doet een hoger bod, waarop het Hyder-management ‘ja’ zegt. Maar om zeker te zijn, bieden McArthur en Vree nog eens over zichzelf heen.
De duurste overname ooit
Renier Vree. (Foto: Arcadis)
Renier Vree. (Foto: Arcadis)
Nog nooit heeft Arcadis zo veel betaald, in absolute- en relatieve termen. De premie op de aandelenkoers van Hyder bedraagt uiteindelijk 60%. Vree zorgt voor een brugfinanciering, die hij later inlost door geld te lenen bij Duitse pensioenfondsen en verzekeraars. Daarnaast haalt hij nog geld op bij de aandeelhouders. Hyder kost Arcadis €360 mln. Dat is bijna 13 keer het verwachte bedrijfsresultaat (ebitda), zonder synergievoordelen. Voorheen betaalde Arcadis tussen vijf en zeven keer de ebitda en hield daarbij nooit rekening met eventuele synergievoordelen.
Hyder verdient zichzelf wel weer terug, is het argument van McArthur en Vree. Ze zijn in hun nopjes over de overname van ‘dit ontwerp- en ingenieursbureau van wereldklasse, met zo’n rijk erfgoed,’ vertellen ze beleggers en analisten. Hyder ontwierp onder meer de Tower Bridge in Londen (voltooid in 1894) en de Sydney Harbour Bridge (1932). McArthur, trots: ‘Dit gaat waarde creëren voor aandeelhouders.’
Het pakt anders uit, ook al doordat het tegenzit in een aantal markten zoals in Brazilië en in het Midden-Oosten door de ingestorte olieprijs en de late betalingen. Uit de derdekwartaalcijfers van 2016 blijkt dat Arcadis in opkomende markten inmiddels 154 dagen moet wachten op geld nadat de rekening is ingediend.
Als Noy in 2012 wordt uitgezwaaid in het Concertgebouw, maakt Arcadis nog bijna 14% rendement op zijn geïnvesteerd vermogen. Bij het vertrek van McArthur in oktober 2016 is dit richting de 9% gezakt. En ook het totaal rendement van bijna 600% dat beleggers van 1999 tot eind 2011 op hun inleg behaalden is geschiedenis. In de ‘McArthur-jaren’ bedroeg dit rendement ongeveer 8%, en dat is inclusief dividend.
Sydney Harbour Bridge ontworpen door Hyder (Foto: Arcadis)
Sydney Harbour Bridge ontworpen door Hyder (Foto: Arcadis)
Bij het vertrek van McArthur wordt direct aangegeven dat Arcadis terug moet naar de basis: lokaal opdrachten winnen en rekeningen innen. Tijdens een roadshow voor beleggers geeft Vree in november aan dat de organisatie simpeler zal worden gemaakt en dat de globalisering van Arcadis getemporiseerd wordt. 'Het creëerde te veel managementlagen en belangen in de organisatie, ten koste van de lokale business', schrijft ING in een verslag over de roadshow.
Een belegger in Arcadis stelt dat een nieuw management de balans moet opschonen en hard moet snijden in de Hyder-activiteiten.
Er is nog een ander ding. Arcadis kende dankzij de reeks succesvolle overnames een hoge waardering op de beurs. Die premie is nu volledig verdampt. Dat geschonden vertrouwen zal teruggewonnen moeten worden. Dat gaat veel tijd en energie kosten; een goed ingevoerde bron denkt dat het twee tot drie jaar zal duren voordat de overname uitgezweet is.
Nee, Neil was Harrie niet.
Deze reconstructie is tot stand gekomen op basis van gesprekken met direct betrokkenen, beleggers, analisten, jaarverslagen, en analistenpresentaties van Arcadis.