Onder aan de streep is er dus echt sprake van angst bij politici?
“Ja. Je neemt een zeker risico door een vaccin nu al vrij te geven. Maar het is een beperkt, heel klein risico. En dat neem je omdat het alternatief veel erger is. Laten we uitgaan van het risico van 1 op 50.000 op een ernstige bijwerking bij het Oxford-vaccin. De kans dat je in Nederland een verkeersongeval krijgt, is per jaar 1 op de 1000 (een letselschadeadvocaat kwam bij een berekening van de kans op een ernstig ongeval uit op 1,3 op 1000, red.). Daar heeft niemand het over. Je moet dingen in perspectief zetten.”
Een paar duizend personeelsleden van de University College London Hospitals, waar Levi leiding aan geeft, doen mee aan de fase 3-studie van het AstraZeneca-vaccin. Zelf kreeg hij ook een prik. “Ik had twee dagen pijn in mijn arm, spierpijnklachten, je kent dat wel. Dertig procent van de mensen krijgt een beetje koorts, wordt grieperig. Daarom is ook het advies om voor vaccinatie paracetamol te nemen. Maar met het personeel gaat het goed, ik ken niemand die ergens last van heeft. Dat wordt ook allemaal weer zó overdreven.”
Vaccinontwikkelaars en deskundigen waarschuwen juist dat negen op de tien vaccins sneuvelt in de grote studie onder tienduizenden mensen, fase 3 dus. U praat alsof mislukken niet eens meer een optie is.
“Alles kan. Maar het zou mij enorm verbazen. Het Oxfordvaccin wordt nu op zo’n grote schaal getest. Uit de eerste resultaten - bij Pfizer trouwens ook - bleek dat nagenoeg 100 procent van de proefpersonen antistoffen tegen corona opbouwt. En de fase 3-test is al een hele tijd onderweg, maar is dus één keer tijdelijk stilgelegd vanwege een ernstige bijwerking, waarvan nog niet eens vaststaat dat die het gevolg is van het vaccin. Dan denk ik: breng het op de markt en ga nog grotere groepen vaccineren. Je kunt perfect bijhouden welke bijwerkingen er ontstaan, en hoe vaak. Zo krijg je steeds meer informatie over de veiligheid en effectiviteit van een vaccin.”
Critici zeggen: het snelste vaccin is niet het beste vaccin, dus pas daarmee op.
“Ik ga iets lelijks zeggen. Al die virologen en microbiologen: ze weten waanzinnig veel van virussen, en van testen, maar het valt me een beetje tegen hoeveel ze weten van immunologie en afweer. Ze zeggen de gekste dingen. ‘Oh, de antistoffen tegen het virus nemen af. Die nemen áltijd af. Maar dat wil nog niet zeggen dat je geen bescherming meer hebt tegen een virus, door het immunologisch geheugen dat je hebt opgebouwd. Dat hebben ze kennelijk niet meer onthouden van college.”
Maar die kritiek snijdt toch wel hout, dat het snelste vaccin niet het beste is? Het zou jammer zijn als je heel veel mensen vaccineert en dat er niet veel later een betere op de markt komt.
“Ook weer zo’n verhaal. We weten nu al dat AstraZeneca of Pfizer nooit genoeg kunnen produceren om iedereen van een prik te voorzien. Dus er is genoeg ruimte over om andere vaccins te ontwikkelen. Je kunt toch beginnen met het ene vaccin? En als er vervolgens een betere komt, dan ga je daarmee verder. Dat is in het verleden veel vaker gebeurd.”
Gelooft u - los van uw eigen pleidooi - dat mensen voor kerst al een vaccin kunnen krijgen?
“In Engeland is die verwachting er wel. Ik heb afgelopen week toevallig een vrij heftige opdracht gekregen. Ik moet een uitgewerkt plan maken, inclusief locaties, voor de vaccinatie van twee miljoen mensen in Noord- en Centraal-Londen tussen de eerste en derde week van december. Dus dat is heel concreet. Het kan zijn dat ze uiteindelijk nog zeggen dat het wat later wordt. Dat zou ik dan weer niet heel erg vinden, want het is natuurlijk een waanzinnige operatie. Maar iedereen is enthousiast. Mensen denken: hè hè, licht aan de tunnel. Let’s go for it.”
Dan moet dat bij ons toch ook kunnen?
“Qua toelating op de markt lopen de Britten nog steeds gelijk op met de rest van de EU, dus ja. Het Oxfordvaccin van AstraZeneca is in Engeland ontwikkeld en er wordt hier ook veel geproduceerd, dus daar zullen ze hier meer doses van hebben. Maar de EU heeft het vaccin ook gekocht, net als dat van Pfizer.”
Minister Hugo de Jonge is nu nog voorzichtig. Hij heeft het steevast over de eerste maanden van 2021.
“Als er beelden uit Engeland komen van rijen mensen die zich laten vaccineren, dan denk ik dat het overal gaat gebeuren, ook in Nederland. Zo zijn politici dan ook wel weer.”