Duizenden overleden door ook in Nederland toegediend ‘coronamedicijn’
onderzoek
Ernstig zieke coronapatiënten die aan het begin van de pandemie hydroxychloroquine kregen voorgeschreven, hadden volgens een Franse overzichtsstudie een 11 procent hogere kans om te overlijden dan mensen die het middel niet kregen. Daaruit volgt dat duizenden mensen destijds zijn overleden aan de bijwerkingen van het medicijn, dat al decennia op de markt was en uiteindelijk niet geschikt bleek om coronapatiënten mee te behandelen.
Buitenlandredactie 10-01-24, 08:40 Laatste update: 09:36
Hydroxychloroquine (HCQ) leek korte tijd veelbelovend, totdat uit onderzoeken het tegendeel bleek. Ook nadat wetenschappers al ernstige twijfels hadden gekregen, werd het nog aangeprezen door de toenmalige Amerikaanse president Donald Trump, die zichzelf ermee liet behandelen toen hij het coronavirus had opgelopen.
HCQ werd decennia geleden op de markt gebracht om ziekten als malaria en reumatische artritis te behandelen. Dat het middel waarschijnlijk meer kwaad dan goed deed bij opgenomen coronapatiënten, werd in de loop van 2020 steeds duidelijker. Onderzoekers van onder meer de Universiteit van Lyon hebben nu op basis van 44 onderzoeken uit 6 landen, waaronder Frankrijk, de VS en Turkije, berekend hoeveel toch al ernstig zieke mensen door toedoen van het medicijn zijn overleden.
Ze komen alleen al in de onderzochte landen uit op zeker 16.990 sterfgevallen in ziekenhuizen. Nederland zit daar niet bij, hoewel het middel wel hier werd toegediend in 2020. Toen waren er al grote twijfels over bijwerkingen van het medicijn.
Geen verwijt
Als de 11 procent ook hier van toepassing was, zou het ruwweg gaan om zo’n 200 sterfgevallen, rekent microbioloog Marc Bonten (Universiteit Utrecht) voor in de Volkskrant. Hij baseert dat aantal op een ruwe inschatting van het aantal ziekenhuispatiënten. Ruim tienduizend patiënten hebben het middel mogelijk gekregen, van wie tweeduizend overleden zijn. Zonder het middel zouden het er 200 minder zijn geweest, zegt Bonten tegen de Volkskrant.
Buiten de ziekenhuizen is geen onderzoek gedaan. ,,Toch vind ik dat je dit niemand kunt verwijten. Dit was de eerste golf, de ic’s lagen vol, mensen gingen dood, we stonden met lege handen. En van dit middel wees laboratoriumonderzoek uit dat het misschien werkte’’, zegt Bonten tegen de krant.
Het medicijn kan ernstige hartritmestoornissen veroorzaken, vooral bij ouderen soms met verstrekkende gevolgen. De onderzoekers geven toe dat hun onderzoek beperkt is, maar er valt volgens hen wel een duidelijke les uit te leren voor een eventuele volgende pandemie: het onderzoek ‘illustreert het gevaar’ van het inzetten van bestaande medicijnen op basis van weinig bewijs, schrijven de onderzoekers in het wetenschappelijke tijdschrift Biomedicine & Pharmacotherapy.