Hongkong loopt leeg: ‘Ik word nog steeds bedreigd’
Ruth van der Kolk
4 min geledenin Buitenland
Hongkong - Vier jaar na massale protesten in Hongkong is de Chinese greep op de stad sterker dan ooit. Honderdduizenden Hongkongers zijn naar het buitenland vertrokken. Daar zetten ze de strijd voor democratie in de voormalige stadstaat voort.
Hongkong lijkt op het oog weinig veranderd sinds de tijd dat de Britten nog de baas waren.
© De Telegraaf
Hongkong lijkt op het oog weinig veranderd sinds de tijd dat de Britten nog de baas waren.
Het regent wanneer reizigers de uitgang van het metrostation Prince Edward, het centrum van Hongkong, verlaten. Een man schuilt onder een afdak van een fruitwinkel, steekt een sigaret op en kijkt toe hoe mensen zich verzamelen bij een zebrapad van Nathan Road, de belangrijkste verkeersader van de stad.
De sfeer oogt vredig. Maar voor veel inwoners voelt deze plek niet meer als vanouds. Vier jaar geleden werd Hongkong wereldnieuws toen twee miljoen mensen de straat op gingen om in opstand te komen tegen de politieke invloed van Peking op de stad. Maandenlang werd er gedemonstreerd, waarbij de strijd met de politie steeds gewelddadiger werd. Bakstenen vlogen door de lucht en er werd traangas geschoten.
Onrust is nog steeds weleens te merken rondom station Prince Edward, waar destijds gewonden en burgerdoden zouden zijn gevallen. Mensen kwamen dagelijks bloemen brengen bij een monument bij de uitgang. Graffiti-teksten op de muren, zoals ’Hier zijn mensen vermoord door de politie’, zijn weggehaald. Vier jaar later wordt er nog altijd politie ingeschakeld om mensen die bloemen blijven brengen, weg te sturen.
Frances Hui blijft zich voor democratie inzetten, maar nu vanuit de VS.
© De Telegraaf
Frances Hui blijft zich voor democratie inzetten, maar nu vanuit de VS.
Op de barricade
„Die periode staat bij iedereen in het geheugen gegrift”, vertelt Frances Hui (24) vanuit Washington. De activist in ballingschap is een van de jongeren uit Hongkong die op de barricade stonden. Aanleiding voor grootschalig verzet was het plan van de regering om de uitleveringswet in te voeren, waardoor Peking meer macht kon krijgen in Hongkong, een regio die tot 1997 in handen was van de Britten, en een zelfstandige status kreeg toen de stad werd teruggegeven aan China.
„In 2020 verliet ik Hongkong omdat ik te veel risico liep. Sindsdien ben ik nooit meer teruggegaan”, zegt Hui. Dat jaar zette Peking de pro-democratische beweging schaakmat door de nationale veiligheidswet in te voeren. Pro-democratische activisten, journalisten, wetenschappers en politici werden opgepakt of zochten hun heil in het buitenland.
Een jaar later ontving Hui naar eigen zeggen als eerste Hongkongse activist politiek asiel in de VS. „Vluchten voelde nog nooit zo echt. Het deed pijn toen ik op het punt stond de rest van mijn leven ergens anders te zijn dan thuis.”
Maar ook in de VS wordt ze lastig gevallen, vertelt Hui, die werkt voor de CFHK Foundation, een organisatie die opkomt voor de rechten van Hongkongse burgers. „Nog altijd word ik bedreigd vanwege mijn activisme. Net als mijn collega’s en vrienden. Sommige families worden zelfs geïntimideerd door de politie.”
Voor veel inwoners voelt de voormalige stadstaat niet meer als vanouds.
© De Telegraaf
Voor veel inwoners voelt de voormalige stadstaat niet meer als vanouds.
Protesten
Onlangs maakte Agnes Chow, een van de bekendste voorvechters van de democratie in Hongkong, bekend niet terug te keren naar huis. In 2020 werd ze opgepakt voor haar rol bij de protesten. Nadat ze ruim een half jaar vastzat, werd ze op borgtocht vrijgelaten. Afgelopen zomer vertrok ze naar Canada om te studeren.
Maar Hui en Chow zijn niet de enigen. Sinds 2021 zijn er al meer dan 500.000 mensen vertrokken. Hoewel er mensen van het Chinese vasteland worden aangetrokken om Hongkongers te vervangen, is het aantal mensen dat de stad verlaat nog altijd veel groter.
Onder andere op Hongkong Island lopen mensen van het vasteland rond, die zijn komen werken in het financiële centrum. Rond spitstijd is het een georganiseerde chaos op een busplein van het eiland. Buschauffeurs schakelen tussen het Kantonees (de lokale taal) en het Mandarijn, de taal van het vasteland. Ondertussen klinkt in bussen, restaurants en op grote billboards in winkelcentra steeds hetzelfde reclamespotje van de lokale verkiezingen.
Alleen de dubbeldekkers doen nog denken aan de Britse tijd.