DEZE WEEK!? Ik hoop dat het FD goede inside information heeft en zijn huiswerk ook goed gemaakt heeft.
Anders stop ik mijn abonnement op FD.
-lol-
Nederlandse laadpalenbedrijven danken hun succes aan de overheid
12:08
Het is 2018 als netbeheerder Alliander zijn laadpalendochter Allego, begonnen in 2013, verkoopt aan de Franse beleggingsonderneming Meridiam. Alliander maakt bij de verkoop een boekwinst van €105 mln. Drie jaar later kondigt Meridiam aan het Arnhemse laadpalenbedrijf deels naar Wall Street te willen brengen. Het bedrijf krijgt een waardering mee van $3,14 mrd.
Allego is niet het enige Nederlandse bedrijf in zijn sector met beursambities. Ook EVBox, in handen van het Franse energieconcern Engie, wil in de VS een notering. Die moet het snelgroeiende Amsterdamse bedrijf, dat een waardering van circa $1 mrd krijgt, een cashinjectie van $425 mln geven. Deze week zou er mogelijk meer duidelijkheid komen over de beursgang.
Grote positie
De twee Nederlandse ondernemingen hebben geld nodig om mee te kunnen doen in de verwachte internationale investeringshausse in de infrastructuur voor laadpalen en -stations. Een markt die flink in omvang zal toenemen, doordat een toenemend aantal landen inzet op elektrisch rijden.
Opmerkelijk is dat in een geografisch kleine markt als Nederland een flink aantal laadpaalbedrijven actief zijn. Naast Allego en EVBox zijn dat onder meer Newmotion (van Shell), Fastned en Alfen. Het zijn bedrijven die bovendien allemaal internationaal aan de weg timmeren. Het onderzoeksbureau Navigant Research wees in 2019 EVBox en het Amerikaanse Chargepoint aan als marktleiders.
Hoe kan het dat Nederlandse ondernemingen in de oplaadmarkt zo prominent aanwezig zijn? Analist Joost van Beek van private bank InsingerGillissen ziet de oorzaak vooral in stimuleringsbeleid van de Nederlandse overheid om klimaatdoelen te halen.
Vroeg omarmd
'Nederland heeft de elektrische auto betrekkelijk snel omarmd. De overheid is in een vroeg stadium begonnen met subsidiëring van elektrisch rijden', stelt Van Beek. En als er een markt op gang komt voor elektrisch rijden, dan moet er volgens hem ook infrastructuur voor het opladen komen. 'Daardoor liggen we nu voor op landen als Duitsland, België, Italië en Spanje.'
Elektrisch rijden is sinds 2007 fiscaal met miljarden euro's gestimuleerd. Leaserijders die kozen voor een aanvankelijk hybride en later volledig elektrische auto, hadden een veel lagere bijtelling dan leaserijders die kozen voor een auto op fossiele brandstof. Daarnaast werd de aankoop van de hybride en elektrische auto's gestimuleerd door verlaging van aankoopbelastingen.
Van Beek wijst op cijfers over de penetratiegraad van plug-in hybride en elektrische auto's in verschillende landen. Volgens het Internationaal Energie Agentschap (IEA) behoorde Nederland in 2019 samen met Noorwegen, IJsland, Zweden en China tot de landen waar elektrische auto's meer dan 1,5% van de totale vloot uitmaken. Uit statistieken van de Europese vereniging van autofabrikanten Acea, blijkt dat vorig jaar 20% van de nieuw verkochte auto's in Nederland bestond uit volledig elektrische auto's, het hoogste van alle EU-landen.
Grote steden stimuleren
De sector zelf wijst eveneens op de belangrijk rol van de overheid. Arjan Keizer, verantwoordelijk voor strategie bij Newmotion, ziet ook het beleid van de grote steden als cruciale factor. 'Zij zijn snel een netwerk van publieke laadpunten gaan uitrollen.'
Verder speelde in de betrekkelijk snelle groei van elektrisch rijden mee dat Nederland een klein land is. 'De afstanden zijn relatief kort. Daardoor is het land erg geschikt voor elektrisch rijden', zegt Daniël Geerts, sales manager Benelux bij EVBox.
Aan de 'geboortedatum' van de laadpalenbedrijven is te zien dat ondernemers snel zijn ingesprongen op het stimuleringsbeleid van de rijksoverheid en gemeenten. Zo begon Alfen in 2008 met het neerzetten van laadpalen. Newmotion kwam op de markt in 2009. EVBox werd in 2010 in Almere opgericht. Netwerkbeheerder Alliander was in 2013 een relatieve laatkomer met Allego. Het zijn ondernemingen die meestal kort na hun oprichting al stappen naar het buitenland zetten.
Grote groei komt nog
Hoewel het elektrisch rijden de afgelopen jaren is toegenomen, zal de grote groei de komende jaren te zien zijn. Hierin is het klimaatbeleid van overheden een prominente factor. Zo mogen in Nederland vanaf 2030 alleen nog elektrische nieuwe auto's worden verkocht. In het 'groene contract' promoot de EU de aanschaf van elektrische auto's én de benodigde infrastructuur. In landen als Duitsland, Frankrijk en Engeland denken overheden inmiddels ook aan stimulering van elektrisch rijden.
De onomkeerbaarheid van de verandering is doorgedrongen tot de auto-industrie. Alle grote merken zijn elektrische voertuigen gaan produceren. 'Iedereen merkt dat er de markt in een nieuwe versnelling is gekomen'. zegt Geerts. Die zit niet alleen in de elektrische personenwagens. Het aantal elektrische vrachtwagens, bussen en bestelwagens zal ook toenemen.
Dat stelt hoge eisen aan de plaatsing van nieuwe laadpalen en snellaadstations. In een rapport schreef ABN Amro vorig jaar dat het aantal laadpalen — particuliere en (semi-)publieke — alleen in Nederland in 2030 moet uitkomen op 1,7 miljoen, tegen 200.000 vorig jaar. Op Europees niveau zal dat nog vele malen hoger liggen.
Stroombeperking
Natuurlijk, de concurrentie van buitenlandse laadpaalbedrijven zal toenemen, maar de omarming van elektrisch rijden op Europees niveau biedt vooral kansen voor Nederlandse aanbieders. Het is dus niet verwonderlijk dat zij honderden miljoenen euro's aan investeringsgeld binnen willen halen.
De grote onzekerheid is of het publieke stroomnet de verwachte uitbreiding van laadstations aankan. Keizer van Newmotion benadrukt dan ook dat er vooral slimme laadpalen moeten komen, waarbij rekening wordt gehouden met de belastbaarheid van het stroomnet. Hij krijgt steun van Geerts van EVBox. 'We zullen ook meer toe moeten naar batterijopslag en het gebruik van zonnepanelen.'
Opladen
Laadpalen en laadstations zijn op verschillende manier te onderscheiden: naar de plek waar ze staan en naar het laadvermogen. Gewone laadstations, met een vermogen tot 22 kW, kunnen bij particuliere woningen zijn geïnstalleerd. Vorig jaar waren dat er volgens de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland rond de 140.000. Daarnaast zijn publieke en semi-publieke (onder andere kantoren en supermarkten) locaties waar deze laadpunten zijn te vinden. Bij dit type laders duurt het gemiddeld vier uur om op te laden.
Verder zijn er zogeheten snelladers (vermogen rond 50 kW) of zeer snelle laders (150 kW tot 350 kW) in Nederland geïnstalleerd. De laadtijd is door het grote vermogen een stuk korter: volgens informatie van Allego is dat rond de vijftig minuten bij een snellader en zeven tot zestien minuten bij een zeer snelle lader.
In de komende jaren zal het totale benodigde vermogen voor laden enorm toenemen. Allego verwacht dat de vermogensvraag in 2025 met een factor 8 zal zijn gestegen en in 2030 met een factor 30.