Goud: solide reserve of idee-fixe?
De koppeling tussen goud en geld is al decennia geleden afgeschaft, maar toch zijn er beleggers die er maar aan blijven vasthouden, waaronder ook de Nederlandsche Bank. Goud maakt op dit moment voor 46% deel uit van de reserves. De centrale bank laat zelfs een nieuwe goudkluis bouwen in Soesterberg, die door militairen zal worden bewaakt. Maar de vraag is: heeft goud nog wel een functie in het monetaire systeem?
Lees ook
DNB: 'Angstige particulieren hoeven geen goud te kopen'
De Nederlandsche Bank doet zelden uitspraken over zijn goudvoorraad. Op verzoek van Het Financieele Dagblad brengt divisiedirecteur Financiële Markten Aerdt Houben daar verandering in.
Lees verder
Ja, zeggen de zogenoemde 'gold bugs', mensen die onder alle omstandigheden liever goud aanhouden dan fiatgeld. Zij vrezen dat papiergeld straks niets meer waard is (zie profielen hieronder).
Anderen vinden goud nutteloos en iets van het verleden. Laat de Nederlandsche Bank het op Marktplaats zetten, sneerde FD-columnist Mathijs Bouman drie weken geleden.
Maar wat vindt DNB zelf? Normaal doet de centrale bank daar nauwelijks uitspraken over, maar in een interview met het FD is directeur Financiële Markten Aerdt Houben duidelijk. Het edelmetaal heeft voor de centrale bank in de crisis zijn waarde bewezen. Het is geen belegging voor angstige particulieren. En goud heeft nog een andere belangrijke functie. ‘We willen als centrale bank onafhankelijk zijn van de politiek. En om onafhankelijk te kunnen zijn, moeten we solvabel zijn.’
‘Geld is een belofte die verbroken kan worden’
Frank Knopers
Is
Goudredacteur bij Market Update, een blog over financiële markten.
Heeft goud sinds 2009
‘Ik studeerde bedrijfskunde, een studie vol modellen en theorieën die uitgingen van een bepaald fundament: het geldsysteem. Maar ik had geen flauw benul van de werking van geld, de bank, goud. Toen het systeem in 2008 vervolgens niet zo stabiel bleek als we dachten, ben ik me gaan verdiepen in geld en enthousiast geworden over goud. In eerste instantie door de vele stukken die ik las van bronnen als Willem Middelkoop (bekend als de ultieme ‘goudgelovige’, red.). Daarna ben ik me verder gaan verdiepen en heb ik andere bronnen gevonden.
Een jaar later heb ik de stap gezet: ik haalde al mijn spaargeld van de bank en kocht er gouden muntjes van. Omdat goud bij uitstek iets is wat je kunt vertrouwen. Je hebt geen “tegenpartijrisico”. Je kunt het namelijk gewoon vasthouden en aan de hand van verschillende kenmerken testen of het echt is. Bij papiergeld heb je te maken met een centrale bank en een overheid. Die hebben een bepaalde mening over het geld en kunnen een munt devalueren.
Daardoor is geld een belofte, een contract. Maar dat contract is niet altijd even goed. Overheden van landen als Griekenland, Italië en Spanje hebben in het verleden dat soort beloftes verbroken en de waarde van het geld uitgehold.
Dat wantrouwen jegens het systeem is wat mensen richting goud drijft. Zij zeggen: “Ik vertrouw het niet meer met die centrale banken die geld bijdrukken en de rente verlagen, dus ik wil gewoon uit dat systeem stappen en mijn spaargeld in eigen hand houden: fysiek goud kopen.” Goud is altijd van jou.
Door er veel over te schrijven wil ik mensen de ogen openen. Het heeft ook met verantwoordelijkheidsgevoel te maken. Het gaat niet goed, en daarover wil ik familieleden en andere mensen informeren. Uitleggen hoe het geldsysteem werkt, hoe banken werken. Vrienden begrijpen mijn keuze voor goud wel; zij zitten ook een beetje in goud. Niet zoveel als ik, maar ze geloven wel dat het een bepaalde plek verdient binnen je vermogen. Ook als je niet zoveel hebt.’?
‘Goud gaat een rol spelen in nieuw monetair systeem’
Jan Nieuwenhuijs
Beroep
Precious metals analyst bij BullionStar
Heeft goud sinds 2010
‘De hele wereld zit nu in hetzelfde schuitje. Overal zijn lage rentes en wordt er geld bijgedrukt. Alleen de Verenigde Staten zijn daar nu even mee klaar.
Er zitten heel wat weeffouten in fiatgeld. Je kunt het ongelimiteerd bijdrukken en dat is politiek zeer verleidelijk. Het middel is gebruikt om het financiële systeem te redden, maar vervolgens is er niks gebeurd. Banken zijn niet opgesplitst. In een volgende crisis gaat het slecht aflopen met papiergeld. Dan gaat geldontwaarding plaatsvinden.
Goud is een harde valuta. Het kan niet worden bijgedrukt, zoals fiatgeld. Het is deelbaar en het vergaat niet. Het behoudt koopkracht op lange termijn. Als het echt in het midden staat van het monetaire systeem, is het ook op de korte en middellange termijn stabiel in koopkracht. Dat heeft met economische principes te maken; het is een grondstof.
Wat dat betreft voel ik me veilig door een deel van mijn spaargeld in fysiek goud aan te houden. Dan ben ik beschermd bij economische schokken. Als de euro daalt stijgt goud, en zo blijf ik mijn koopkracht behouden.
Er moet wat gebeuren in het internationale monetaire systeem. Dat kan niet meer allemaal om de dollar blijven draaien. Sinds het loslaten van de koppeling aan goud heeft de Verenigde Staten een exorbitant privilege. Heel veel handel wordt in dollars afgerekend. Daardoor is er een enorme vraag naar dollars in de wereld, en de VS kunnen die bijdrukken.
In het nieuwe systeem gaat goud een rol spelen. Kijk naar de ontwikkelingen in Europa. Nederland en Duitsland halen hun goud weg uit Amerika. Oostenrijk en België zijn ook bezig. Rusland en China kopen veel goud. De Chinezen hebben te veel dollars en zijn daardoor overgeleverd aan de grillen van het Amerikaanse beleid. De overgang naar een nieuw systeem zal heel geleidelijk gaan. Niemand wil een nieuwe schok.
Met mijn blogs probeer ik het gat te vullen tussen de traditionele media, die goud niet snappen, en de complotdenkers die bijvoorbeeld denken dat al het goud weg is. Ik probeer te kijken hoe het echt zit. De onderste steen boven. Want als het mis gaat moeten we de waarheid boven tafel hebben. Nederland moet niet zeggen dat we 600 ton goud hebben als dat maar de helft is. Daarom probeer ik de auditrapporten en goudstavenlijsten boven tafel te krijgen, maar dat stuit nog altijd op verzet. Terwijl je zou denken dat daar gewoon open kaart over kan worden gespeeld.’