Groeiend verdriet in Duitsland om afscheid van kernenergie, einde voor ‘perfecte’ kerncentrale
Duitsland neemt vandaag afscheid van kernenergie. In de Zuid-Duitse deelstaat Beieren zorgt de sluiting van atoomreactor Isar 2 voor verdriet en onbegrip.
Guy Hoeks 15-04-23, 09:30 Laatste update: 10:14
Plotseling schiet de vrouwelijke werknemer achter de receptie van Isar 2 vol. ,,Sorry, ik vind het moeilijk om erover te praten.’’ Ze werkt sinds 2010 voor een van de twee overgebleven kerncentrales in Zuid-Duitsland. ,,Maar voor mijn collega’s die hier langer werken, is het moeilijker.’’
De gedwongen sluiting van de kerncentrale in de Beierse gemeente Essenbach maakt veel los bij het personeel en bewoners van huizen rond de centrale. Vrijdagnacht wordt de drukwaterreactor in blok 2 – het eerste blok ging al in 2011 van het net – na 35 trouwe dienstjaren stilgelegd.
Grote fout
Het besluit te stoppen met kernenergie in Duitsland is een grote fout
Fysicus Marcus Kerschagl
,,Het besluit te stoppen met kernenergie in Duitsland is een grote fout’’, meent de 27-jarige fysicus Marcus Kerschagl. Net als veel andere werknemers richt de boosheid van Kerschagl zich op De Duitse Groenen. ,,Die partij drukt het besluit door in een doldwaze bui.’’
De ecologische regeringspartij, voortgekomen uit een anti-atoom- en vredesbeweging, neemt inderdaad het voortouw in het omstreden kernbesluit. Onverbiddelijk was Robert Habeck, co-voorzitter van de partij en de Duitse minister van Klimaat, over het lot van de Duitse kerncentrales. Ondanks de energiecrisis in Europa en de Duitse angst voor energietekorten is het gekozen plan ‘onomkeerbaar’, zei Habeck vorig weekend stellig.
Afscheid
Terwijl Nederland en België samenwerken bij de bouw van nieuwe kerncentrales, neemt Duitsland dus afscheid van de laatste drie overgebleven centrales. De Beierse kerncentrale Isar 2 moet – net als Neckarwestheim 2 in Baden-Württemberg en Emsland (Nedersaksen) van het Duitse stroomnet. Dat is gisteren bij alle drie gebeurd.
Daarmee valt in één klap 4,6 procent van de Duitse stroom weg, becijfert toezichthouder Bundesnetzagentur. ,,We betalen een nultarief voor wind en zon. Atoomstroom is daarentegen duur om te produceren en om op te wekken’’, verdedigde Katrin Göring-Eckardt, Habecks partijgenoot, de controversiële beslissing.
Paniek
Het uitschakelen van de reactoren is een dramatische fout
Wolfgang Kubicki, FDP
Eigenlijk zouden de drie overgebleven kernreactoren in Duitsland eind vorig jaar al worden uitgeschakeld. Maar als gevolg van de oorlog in Oekraïne schoten de energieprijzen omhoog en brak in Duitsland, door het Nord Stream 1-debacle, grote paniek uit. Coalitiepartijen FDP en De Groenen vlogen elkaar in de haren over de kwestie. Uiteindelijk besloot Bondskanselier Scholz (SPD) afgelopen najaar dat de looptijd van kerncentrales met zes maanden verlengd moest worden.
Een halfjaar later laaide de nimmer uitgesproken ruzie tussen de Duitse liberalen en De Groenen weer op. ,,Duitsland heeft de modernste en veiligste kerncentrales ter wereld, het uitschakelen van de reactoren is een dramatische fout’’, zei Wolfgang Kubicki, vicevoorzitter van de FDP, deze week. Daar is Jens Lindemann, werknemer van Isar 2, het mee eens. ,,Alles werkt hier nog perfect, ik ken centrales die in veel slechtere conditie zijn’’, zegt Lindemann met de rokende Isar 2-kernreactor achter hem.
Bruin- en steenkool
De Beierse kerncentrale, waarmee in totaal 2,5 miljard euro gemoeid was, zou technisch gezien zonder problemen tot 2028 in bedrijf kunnen blijven, stelde certificeringsbedrijf TÜV Süd vorig jaar. Zónder extra uranium en zónder veiligheidsrisico’s voor de omgeving. De FDP wil, gesteund door de Duitse industrie, de centrale in slaapstand houden voor als de nood aan de man is.
Door de onzekere energieleveringen greep Duitsland vorig jaar ondertussen vaker terug op steen- en bruinkool. In 2022 kwam het aandeel van de vervuilende fossiele brandstof in de totale energiemix in Duitsland uit op ruim een derde, aldus het nationale statistiekbureau. ‘Hoeveel kolenmijnen hebben we nodig om het wegvallen van deze centrale te compenseren?’, vraagt een man van de afdeling Leittechnik zich af.
Meerderheid tegen stopzetting
Gewoon waterdamp, geen giftige gassen
Jens Lindemann, Isar 2
Zes op de tien Duitsers zijn al tegen stopzetting van kernenergie. Twaalf jaar geleden, bij de totstandkoming van de Atomausstieg, was dat nog een minderheid, blijkt uit peilingen van tv-zender ARD. In het conservatieve Beieren ligt dat aandeel nog hoger. ,,Daarom is het moeilijk te verkroppen dat we luisteren naar de minderheid’’, zegt Kerschagl.
Lindemann erkent: in Beieren, waar kernenergie zelfs 12 procent van de stroom opwekt (goed voor 3,5 miljoen huishoudens), zul je niet veel tegenstanders van kernenergie vinden. Terwijl de Duitser wijst naar de rookpluim uit de drukwaterreactor, zegt hij met een sterk Beiers accent: ,,Gewoon waterdamp, geen giftige gassen.’’
Voor Stephanie Eder zijn de dampwolken al dertig jaar een vertrouwd beeld. De moeder van vijf kinderen uit Wattenbacherau is ‘een beetje verdrietig’ dat het iconische decor in haar achtertuin gaat verdwijnen. ,,Mijn zoon heeft er nog zijn opleiding genoten.’’
Speciaal voor jou als AD-lezer
Als trouwe lezer van het AD heb je voor maar 5,- per maand toegang tot de 75 beste tijdschriften, met onder andere Men's Health, Women's Health en Runner's World.