Jort Kelder blijft corona lockdown overdreven vinden
author avatar
Door WIERD DUK
Updated 12 min geleden
25 min geleden in BINNENLAND uit de Telegraaf
Hij wilde een debat aanzwengelen over de economische kosten van de strijd tegen het coronavirus. Maar wegens een onhandig citaat – ’We zijn 80-plussers aan het redden, die te dik zijn en gerookt hebben’ – kreeg journalist en ondernemer Jort Kelder een stroom aan verwensingen, scheldkannonades en bedreigingen over zich heen.
Toch moet de discussie over de financieel-economische gevolgen van de ’corona lockdown’ worden gevoerd, herhaalt Kelder. ,,Als we de economie niet snel aanslingeren, houdt onze welvaart heel snel op.”
Dat was een heuse storm van kritiek. Had u dit voorzien?
,,Zo heftig? Nee, eerlijk gezegd niet. Maar dat komt vast doordat ik in een kring zit waarin iedereen mij steunt. Heel veel ondernemers zijn het volledig met mij eens, maar ze durven met die mening niet naar buiten te komen. Je ziet wat er dan gebeurt: je wordt helemaal afgemaakt.”
Waarom zette u niet een onderbouwde analyse in over de manier waarop we de economie weer kunnen openen? Dan hadden de critici daarop kunnen reageren. In plaats daarvan kwam u met dat verhaal over dikke tachtigers.
,,Ik wil natuurlijk niet dikke oude mannen vermoorden. Mijn eigen vader is notabene 89 en hij zit in de risicogroep, wat best eng is, dus wat zou mijn belang dan kunnen zijn? Maar in dit debat ontbreekt op het moment de ratio volledig. Overigens ben ik niet de eerste of enige die beweert dat de economische gevolgen van de lockdown ramzalig zijn. Zelfs Maarten van Rossem begon er over.
Ik heb ook een plan: laat de overheid gedurende drie maanden de omzet van alle ondernemers overnemen, die nu in hun bestaan worden bedreigd. Dat is een veel simpeler ingreep dan het steunpakket van het kabinet dat er nu ligt. Ja, het is een afschuwelijk socialistisch voorstel, maar er zit even niks anders op: koop het in één keer af.”
Wat u eigenlijk wilt bereiken is dat de mensen zich ervan bewust worden dat ons een economische ramp dreigt?
,,Luister, als we tot het eind van het jaar niks doen is dat voor het Nederlandse bedrijfsleven als de atoombom op Hiroshima; dan gaan we rechtstreeks terug naar de depressie van de jaren 30 van de vorige eeuw. Je krijgt totale verarming. Wacht maar tot mei, als bedrijven vakantiegeld moeten uitkeren: dan beginnen ze om te vallen. Kijk, we mogen trots zijn op een land waar we 100 miljard euro uitgeven aan de gezondheidszorg en waar we een welvaartsstaat overeind houden die meer dan 300 miljard per jaar kost.
Maar de afgelopen weken lijken velen te vergeten dat dit systeem overeind wordt gehouden dankzij het bedrijfsleven. Dat besef is in dit totaal verwende land compleet weg en dat stoort mij en al die tienduizenden wakker liggende ondernemers mateloos. Als we de economie niet snel aanslingeren, houdt die gedeelde welvaart heel snel op. Het zou handig zijn als die kortzichtige, woestboze critici van mij zich dat zouden realiseren.”
Maar die woestboze critici zeggen: als je nu de economie open gooit, riskeer je tienduizenden extra corona-doden. Politici zullen wel gek zijn om die verantwoordelijkheid op zich te nemen.
,,Natuurlijk open je die economie op een gecontroleerde manier. Eerst kijken: wat gaan we doen? Scholen openen, restaurants misschien. Neem daarbij een voorbeeld aan Aziatische landen, waar ze technologie inzetten om mensen te testen en via apps te tracen.
Het is de enige manier om die economie enigszins open te houden. En hopelijk ontstaat intussen die groepsimmuniteit. Wat moeten we anders?”
Viroloog Jaap Goudsmit zei tegen deze krant: een vaccin duurt nog tot volgend jaar en uit de resultaten van tests, waaruit we kunnen opmaken wie er besmet is, kunnen we pas in december conclusies trekken. Kennelijk zitten we in een catch-22 situatie: wat we ook doen, het is nooit goed.
,,Aan de seizoensgriep overlijden ook jaarlijks duizenden mensen, zonder dat we daar zo heftig op reageren. Begrijp me goed, ik onderschat de gevaren van dit virus niet, maar ik denk dat wij nu met een kanon op een zwerm muggen schieten. Waarschijnlijk realiseren we ons pas later wat we hebben aangericht.”
Ook al breng je de Nederlandse economie weer op gang, de productielijnen vanuit Azië zullen deels stil blijven liggen en buitenlandse afzetmarkten zullen deels verdwijnen omdat corona ook elders huishoudt.
.
,,Ja, dat risico bestaat zeker. Maar dit virus treft vooral ouderen, ik denk dat landen met veel jongere bevolkingen er wel eens minder last van zouden kunnen krijgen. Verder: misschien horen dit type risico’s wel bij het leven? Natuurlijk moeten we er alles aan doen om de kwetsbare groepen te identificeren en te beschermen. Maar je kunt toch niet je volledige welvaart, die we in decennia samen hebben opgebouwd, opblazen?
Van de ene op de andere dag is onze bedrijvigheid tot stilstand gekomen en gooien we 30% van onze economie eruit. Weet je, veel beleidsmakers en politici krijgen hun salaris aan het einde van de maand wel. Zij voelen de urgentie nog altijd niet, net als die millennials met hun rijke ouders, die ik door het Vondelpark zie joggen alsof er niets aan de hand is. Dan denk ik: jongens, wake up!”
Waarom pleit u niet voor een oorlogindustrie in regio’s als het Noorden of Zeeland, waar weinig besmettingen zijn. Die kunnen nieuwe bedrijvigheid goed gebruiken.
,,Zeker valt daaraan te denken, in Zeeland zijn ze net een kazerne misgelopen dus die zullen daar blij mee zijn. Of neem Philips in Drachten, die kunnen van alles maken. Misschien moeten we ook een mondiaal Marshallplan overwegen. Hoe dan ook, we moeten naar iets positiefs toe.
Dit probleem moet gemanaged worden en het land moet niet langer stilstaan. Mensen raken nu gedeprimeerd en murw, je moet de burgers perspectief bieden. Dat zeg ik niet voor mijzelf, maar voor de 1,7 miljoen zelfstandigen en ondernemers van Nederland.”