Viroloog Johan Neyts over omikron: “Een aantal elementen zijn wat bevreemdend”
De omikronvariant blijkt volop in opmars en onze vaccinatiecentra draaien momenteel overuren. Wereldwijd is er wat paniek over deze nieuwe variant. Weten we nu al zeker hoe gevaarlijk die is? “We kennen de genetische code van omikron. Het staat al veraf van de oorspronkelijke Chinese variant”, zegt viroloog Johan Neyts van het Rega Instituut (KU Leuven) .
“Het gaat nog altijd om SARS-CoV-2, maar deze variant wijkt al wat af. Een aantal elementen zijn wat bevreemdend”, meent Neyts. “Het feit dat omikron zo veel besmettelijker is omdat het de immuniteit - die is opgebouwd door de eerste twee prikken of door natuurlijke immuniteit - kan omzeilen. Daarnaast blijft het langer in druppeltjes aanwezig, in de zogenaamde aerosolen.”
Volgens de viroloog is er nog geen duidelijkheid over het feit of deze variant meer ziekmakend is. “De WHO zei gisteren ook: ‘we weten het gewoon nog niet’. In Zuid-Afrika zie je wel dat patiënten minder lang in het ziekenhuis worden opgenomen en dat er minder overlijdens zijn, maar daar gaat het om een andere bevolkingspiramide dan bij ons.”
Kinderen
In Zuid-Afrika worden wel meer kinderen in het ziekenhuis opgenomen. “Dat klopt, maar zover ik weet, vallen die infecties bij kinderen nog wel mee. Maar daarom is het ook goed dat de vaccins goedgekeurd worden voor kinderen”, reageert Neyts.
De Hoge Gezondheidsraad raadt aan om kinderen tussen 5 en 11 jaar met onderliggende aandoeningen zeker te vaccineren want zij mogen niet geïnfecteerd geraken. En ook voor andere kinderen is het een goede zaak, meent Neyts. “Moest ik zelf kinderen hebben in die leeftijdscategorie, zou ik ze ook laten vaccineren.”
Maar als we nog niet goed weten wat omikron juist is, weten we dan wel of de boostervaccins omikron kunnen bestrijden? “Uit cijfers uit het VK is gebleken dat ongeveer zeven à acht dagen na de derde prik de bescherming tegen symptomatische infectie wordt opgedreven tot 75 procent. Eveneens uit berekeningen uit het VK blijkt dat de derde dosis een bescherming van 80 procent biedt tegen ernstige Covid omwille van omikron”, legt Neyts uit. En dat is hoopgevend nieuws.
Doorbraak
Het antiviraal middel van Pfizer tegen Covid noemt de viroloog een doorbraak. Pfizer verkondigde een maand geleden al dat het medicijn voor ongeveer 89 procent effectief was in het voorkomen van ziekenhuisopnames of sterfgevallen in vergelijking met een placebo. “We kunnen dit middel nu gaan aankopen en inzetten”, zegt Neyts.
Maar de producent kan natuurlijk niet meteen miljoenen dosissen in één keer maken. “We moeten er in eerste instantie zorgvuldig mee omspringen, en het middel in die beginfase voorbehouden voor de meest kwetsbare mensen, zoals bijvoorbeeld ouderen met een doorbraakinfectie in een woonzorgcentrum.”
Maar Neyts zegt dat het antiviraal middel de vaccins niet kan vervangen. “De vaccins leggen de basis voor de immuniteit. En als er dan toch een doorbraakinfectie is, dan heb je nog een ander wapen, namelijk het antiviraal medicijn”, besluit hij.