'Staat had weinig oog voor woekerpolis-slachtoffers'
20-5-2013 09:29
De overheid heeft bij het oplossen van de woekerpolis-problematiek weinig oog gehad voor de gedupeerden. Dat blijkt uit ruim 130 notities, memo's en niet openbare brieven die RTL Z opvroeg bij het ministerie van Financiën.
Doel was vooral voorkomen dat rechtbanken te maken kregen met heel veel rechtszaken. Maar ook dat doel lijkt niet te worden bereikt.
Woekerpolissen zijn beleggingsverzekeringen die werden afgesloten voor een hypotheek of pensioen. Door geld te storten in een beleggingspolis werd een potje gecreëerd waarmee uiteindelijk de hypotheek kon worden afgelost, of het pensioen aangevuld. Maar van de inleg werden hoge kosten ingehouden, waarover de polishouders niet duidelijk waren geïnformeerd. Hierdoor werd minder geld belegd dan gedacht, waardoor ook de beleggingsopbrengsten tegenvielen. Er werden naar schatting ruim 7 miljoen beleggingsverzekeringen verkocht, met name in de jaren negentig, maar ook nog tot en met 2006.
'Overheid al in jaren '90 gewaarschuwd'
De overheid werd al sinds halverwege de jaren negentig gewaarschuwd voor de gevaren van de beleggingsverzekering, zegt hoogleraar Arnoud Boot, voorzitter van de Bankraad van De Nederlandsche Bank, kroonlid van de Sociaal Economische Raad en sinds begin dit jaar lig van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Toch konden de producten nog ruim tien jaar worden verkocht aan een onwetend publiek. Pas in 2006 worden de gevaren bij een grote groep consumenten bekend, door publicaties in de Telegraaf en uitzendingen van Tros Radar. Als de overheid eerder werk had gemaakt van de waarschuwingen uit 1995 waren er minder polissen verkocht en was de uiteindelijke schade kleiner geweest, zegt Boot.
Toen wél breed bekend werd dat aan polishouders een slecht product was verkocht, waarover zij door hun adviseur ook slecht waren geïnformeerd, was de zorg van de overheid niet de gedupeerden een fatsoenlijke compensatieregeling garanderen, maar de vrees voor een reeks rechtszaken, zo blijkt uit de documenten die RTL heeft ontvangen. Minister Bos van Financiën vraagt de Raad voor de Rechtspraak zelfs om advies hoe hij 'mogelijke druk op de rechterlijke macht kan helpen verlichten'. Als hiervoor aanpassing van de wetgeving nodig is, dan schrijft Bos geïnteresseerd te zijn in eventuele suggesties van de Raad.
Schikkingen
Er komen schikkingen, maar die compenseren nog geen tiende van de geleden schade. Ambtenaren van Financiën beseffen dat "de compensatieregelingen consumenten niet het onderste uit de kan bieden", maar "ze dienen wel ondersteund te worden, omdat daarmee niet massaal doorgeprocedeerd hoeft te worden". Dit laatste is voor Financiën "een zwaarwegend belang geweest om aan te koersen op deze schikkingen". Volgens Financiën is door de schikkingen duidelijkheid gekomen over wie een woekerpolis heeft en wie niet en of men compensatie krijgt en is "de affaire teruggebracht tot een discussie over hoe om te gaan met een veel kleinere groep" zogenoemde schrijnende gevallen.
Boek gesloten
Als GroenLinks, SP en PvdA bij RTL pleiten voor aanvullend feitenonderzoek adviseren de ambtenaren van Financiën De Jager (die dan anderhalve maand minister is) dat er geen aanvullend feitenonderzoek nodig is, omdat de kosten niet op zouden wegen tegen de baten. "Het boek is wat ons betreft met de diverse schikkingen gesloten."
Flankerend beleid
De Jager zelf suggereert nog om 'een onafhankelijke derde' naar de kwestie te laten kijken, maar dit lijkt zijn ambtenaren "niet verstandig". In een brief aan de Kamer wil Financiën "een aanvullend onderzoek afhouden", maar tegelijkertijd "heel duidelijk communiceren dat (De Jager) aan de kant van gedupeerde polishouders staat, door publiekelijk druk te zetten richting verzekeraars om meer concreet te laten zien dat het ze menens is met het compenseren van gedupeerde consumenten zonder daarbij de reeds getroffen regelingen of aangekondigde compensatie aan te tasten". Volgens de ambtenaren kan De Jager daarmee "waarschijnlijk goed voor de dag komen". De kiem voor het latere zogenoemde flankerend beleid is gelegd.
Aegon
Ondertussen laten 30 duizend klanten van Aegon het er niet bij zitten. Zij hebben zich verenigd in Koersplandewegkwijt en spannen een rechtszaak aan om de totale geleden schade gecompenseerd te krijgen. Die aanpak lijkt succesvol. Op 14 juni doet de Hoge Raad uitspraak. Er ligt al een advies. Op basis van dat advies is de verwachting dat de 30 duizend polishouders acht keer meer vergoed krijgen dan Aegon volgens de compensatieregeling zal betalen. Als de Hoge Raad inderdaad het advies volgt, en tot een dergelijk vonnis komt, dan zullen nieuwe rechtszaken volgen. En dat was juist wat de overheid wilde voorkomen.
rtl-z.nl