Pensioen van miljoenen in gevarenzone
Pensioenfondsen zien €46 miljard verdampen
Door Leon Brandsema
1 uur geleden in GELD
Amsterdam - Het moeizame laatste kwartaal van 2018 heeft er flink in gehakt bij pensioenfondsen. Zij hebben €46 miljard zien verdampen in drie maanden.
Dat blijkt uit nieuwe cijfers van toezichthouder De Nederlandsche Bank. Daaruit wordt de schade duidelijk waar pensioenfondsen tegenaan zijn gelopen eind 2018. Die schade komt van twee kanten. Ten eerste in de Nederlandse pensioenpot. Die is met €46 miljard gekrompen naar €1328 miljard. Dat kwam vooral door forse dalingen op de aandelenmarkten.
Ten tweede was er de kant van de verplichtingen, het geld dat pensioenfondsen moeten aanhouden voor toekomstige uitkeringen. De verplichtingen stegen door de dalende rente met €40 miljard naar €1286 miljard.
Dekkingsgraad
Die ontwikkelingen waren funest voor de dekkingsgraad, zeg maar de financiële thermometer van de pensioenfondsen. Eind september 2018 stond die nog op 110,3%. Dus voor elke euro die pensioenfondsen aan moesten houden, hadden ze ruim €1,10 in kas. Eind 2018 dat nog maar €1,03: de dekkingsgraad daalde naar 103,3%.
De beleidsdekkingsgraad, het gemiddelde van de dekkingsgraden van de afgelopen twaalf maanden, daalde een stuk beperkter naar 108,4% (was 109%). Dat is nog ruim boven 104,2%, voor veel fondsen de cruciale grens waarop er eind 2019 of eind 2020 gekort moet worden.
Somber beeld
Maar desalniettemin zitten de pensioenen van miljoenen mensen nog in de gevarenzone. Vooral de grote fondsen bungelen namelijk nog onder de rode lijn. „Eind 2018 waren 3,5 miljoen actieve, 4,9 miljoen gewezen en 2,0 miljoen pensioengerechtigde personen deelnemer bij een pensioenfonds waarvan de beleidsdekkingsgraad niet aan de wettelijke minimumeis voldeed”, schetst DNB een somber beeld.
De toezichthouder rekent voor: „Dat zijn 63% van alle actieve deelnemers, 50% van alle gewezen deelnemers respectievelijk 59% van alle pensioengerechtigde deelnemers.”
Kortingen
De kans op kortingen is de komende jaren groot. Metaalfondsen PME en PMT schatten die voor hun deelnemers inmiddels zelfs al op 70 tot 80%, vanwege hun problematische financiële situatie.
Maar de pijn is los van de kortingen ook al geleden. Vanwege het uitblijven van indexatie, het verhogen van pensioenen met de prijsstijging, is een pensioenuitkering van de metaalfondsen sinds 2009 al ongeveer een kwart minder waard geworden, becijferde deze krant vorige week.
Bekijk ook:
Pensioen steeds minder waard
De situatie is dusdanig schrijnend dat de vakbonden binnenkort in actie gaan komen. Met stakingen en werkonderbrekingen willen zij aandacht vragen voor een beter pensioen. Dat moeten de vakbonden samen met de andere sociale partners en de politiek overigens zelf gaan regelen. Eind vorig jaar klapte het overleg voor het pensioenakkoord.